حدود یکسوم افراد ۳۰ تا ۷۹ ساله در جهان با مشکل فشار خون بالا مواجهاند که یکی از علل اصلی مرگومیر در مردان و زنان هم به شمار میرود. با وجود آنکه داروهای کنترل فشار خون عموما در دسترساند، پایبندی به درمان دارویی طولانیمدت آسان نیست و همین امر باعث میشود روشهای جایگزین مانند تکنیکهای آرامش بهمنظور کاهش یکی از عوامل خطر اصلی در فشار خون بالا، یعنی استرس، محبوب شوند.
با این حال به نوشته نیوزمدیکال، به کارگیری تکنیکهای آرامش اگرچه ممکن است به کاهش فشار خون بالا کمک کنندــ دستکم در کوتاهمدتــ تاثیر بلندمدت آنها هنوز نامشخص است. از طرفی معلوم نیست کدامیک از این تکنیکها شامل تمرینهای تنفسی، ذهنآگاهی و مراقبه، یوگا، تایچی یا بیوفیدبک (تکنیک که به افراد کمک میکند از طریق کنترل و آگاهی از علائم فیزیولوژیکی خود، مانند ضربان قلب، فشار خون یا فعالیت الکتریکی عضلات، فرایندهای بدنشان را مدیریت کنند) و غیره باشد، از بقیه موثرترند.
محققان برای بررسی بیشتر شواهد، پایگاههای داده تحقیقاتی را جستجو کردند تا مطالعاتی را که به تاثیر تکنیکهای آرامش بر فشار خون بالا (۱۴۰/۹۰ میلیمتر جیوه و بالاتر) و فشار خون کمی بالا (۱۲۰/۸۰ میلیمتر جیوه و بالاتر) پرداختهاند، پیدا کنند. نتایج ترکیبشده از ۵۴ مطالعه نشان داد که اکثر تکنیکهای آرامش توانستند بعد از سه ماه یا کمتر، فشار خون سیستولیک (عدد بالاتر در اندازهگیری فشار خون) و دیستولیک (عدد پایینتر) را در افرادی که فشار خون بالا داشتند، کاهش دهند.
در مقایسه با استفاده نکردن از دارو، کنترل تنفس فشار خون سیستولیک را ۶.۶۵ میلیمتر جیوه کاهش داد، مراقبه به کاهش ۷.۷۱ میلیمتر جیوه منجر شد، ورزشهایی مانند تایچی و یوگا کاهش ۹.۵۸ میلیمتر جیوه ایجاد کردند و تمرینهای ذهنآگاهی هم فشار خون را ۹.۹۰ میلیمتر جیوه کاهش دادند. موسیقی هم با کاهش ۶.۶۱ میلیمتر جیوه، آرامش تدریجی عضلات با کاهش ۷.۴۶ میلیمتر جیوه و رواندرمانی با کاهش ۹.۸۳ میلیمتر جیوه مرتبط بود. استفاده از ترکیب تکنیکها نیز کاهش ۶.۷۸ میلیمتر جیوه در فشار خون را به دنبال داشت.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
با این حال بعد از سه تا ۱۲ ماه، هیچ شواهد آماری مبنی بر اثربخشی این تکنیکها وجود نداشت و اطمینان به این شواهد بسیار کم بود.
محققان اشاره کردهاند که توصیف مداخلات آرامشبخش در بعضی مطالعات ناقص یا کم بود، در مورد هزینهها و اثربخشی هزینهها اطلاعات کمی وجود داشت و بیشتر مطالعات در مورد خطر بیماریهای قلبیعروقی، رویدادها یا مرگومیرها اطلاعاتی گزارش نکرده بودند، اما اعلام کردند که «نتایج بررسی سازمانیافته و فراتحلیل شبکهای ما نشان میدهد تکنیکهای آرامش یا کنترل استرس ممکن است تا سه ماه کاهشی معنیدار در فشار خون به همراه داشته باشند».
آنها در عین حال خاطرنشان کردند که در مورد این اثر نااطمینانی وجود دارد، زیرا خطر سوگیری در مطالعات و فقدان دقت در براورد آثار وجود دارد؛ به این معنی که تغییرات مشاهدهشده در فشار خون ممکن است آنقدر کوچک باشند که بر بروز مشکلات قلبیعروقی یا مغزی ناشی از فشارخون بالا تاثیر قابلتوجهی نداشته باشند.
محققان یادآور شدند: «فشار خون بالا یک بیماری مزمن است که به درمانهای دارویی طولانیمدت یا تغییر سبک زندگی نیاز دارد. بنابراین مداخلات کوتاهمدت تنها فواید کوتاهمدت دارند و احتمالا از نظر بالینی مفید نخواهند بود.»