نشان طلای بنیاد جایزه جهانی موسیقی به عبدالحسین مختاباد، خواننده و آهنگساز ایرانی تعلق گرفت. خبر اهدای این نشان، ‌اواخر ماه فروردین و در دهه دوم ماه آوریل در سایت بنیاد جایزه جهانی موسیقی انعکاس یافت.

مختاباد این نشان را به همراه هشت موزیسین دیگر از کشورهای آلمان، آمریکا، انگلیس، صربستان، ایتالیا، چین و… دریافت کرده است تا نخستین ایرانی باشد که موفق به دریافت نشان طلای این جایزه شده است.

 در کنار مختاباد چهار موزیسین دیگر نیز توانستند نشان نقره و برنز این رقابت‌ها را به دست آورند. احمد میر‌معصومی برای آهنگسازی آلبوم "نوازش لحظه‌ها" و سینا علم برای نوازندگی در آلبوم "کمانه‌رو" نشان نقره گرفتند و شاهین یوسف‌زمانی موزیسین ایرانی مقیم کالیفرنیا برای آهنگسازی قطعه"صبح" و حامد حافظی برای تکنوازی سنتور در آلبوم «از برگ‌ها» نشان برنز گرفتند.

از ایران پیش از این و در سال گذشته آلبوم"تا" اثر مسعود رضایی نشان نقره‌ را دریافت کرده بود.

در سایت موسیقی جهانی صد نفر برای دریافت نشان نقره و ۵۰ نفر برای نشان برنز معرفی‌ شده‌اند و نگاهی به فهرست برندگان نشان‌ها، خود از تنوع وگوناگونی آنها از کشورها و قومیت‌های مختلف خبر می‌دهد.

آلبومی که بعد از وقایع خرداد ۸۸ منتشر شد

نشان طلای مختاباد برای تصنیف"از شرم در حجابم" اهداء شد. تصنیفی که روی شعری از حافظ در آلبوم "سایه دوست" خوانده شد؛ شعری با مطلع" راهی بزن که آهی بر ساز آن توان زد" که از جمله غزل‌های بسیار شناخته شده حافظ است.

آلبوم سایه دوست در سال‌های پس از وقایع سال ۸۸ به بازار موسیقی عرضه شد که مختاباد هم از جمله معترضان به چگونگی برگزاری آن انتخابات بود و حتی قطعه‌ سنگفرش (روی شعری از احمد شاملو) را برای کشته‌شدگان اعتراضات خیابانی آن سال‌ها ساخت و منتشر کرد.

این آلبوم پیش از انتشار به صورت کنسرت در تهران به اجرا در آمد و تصنیف "از شرم در حجابم" با ریتمی متفاوت از سایر آثار و تصانیف منتشره در این آلبوم و سرعت، ملودی برانگیزاننده و تنظیمی شنیدنی تمایز بیشتری از سایر قطعات آلبوم دارد و طبیعی است که بیشتر جلب توجه کند.

این آلبوم نخستین آلبومی است که آهنگسازی تمامی قطعات آن را نیز مختاباد انجام داده است، اگر چه  نشان طلا بابت خوانندگی این آلبوم به او اهداء شده است.

جایزه‌ای نوپا با آینده‌ای روشن

جایزه‌ جهانی موسیقی یک دهه‌ است بنا گذاشته شده و بنیانگذار آن، توماس بیکر، استاد دانشگاه میسوری در کلمبیاست. در اهداف و رویکردهای آن آمده که قصدشان حمایت از موزیسین‌های مستقلی است که آثارشان امکان دیده‌شدن ندارد، اما از کیفیت موسیقایی خوبی از نظر آهنگسازی، نوازندگی، خوانندگی و تنظیم برخوردارند. می‌توان آن را نوعی مقابله موزیسین‌هایی دانست که سال‌هاست آثارشان به دلیل دیده‌ نشدن و یا نبود امکان تولید از سوی کمپانی‌های بزرگ موسیقی به جوایزی چون گرمی و امی راه نمی‌یابد اما در منطق موسیقایی آثاری در خور اعتنا و شنیدنی هستند.

نحوه مشارکت در رقابت‌ها چندان دشوار نیست. هر فردی می‌تواند اثر خود را به صورت تک‌قطعه یا تک اثر یا آلبوم در ژانر‌های مختلف از طریق آنلاین و اینترنتی و یا با پست و پرداخت پنجاه دلار برای ثبت‌نام و بررسی اثر به این جایزه ارسال کند.

ترکیب داورانی که آثار را بررسی‌ می‌کنند نیز جالب توجه است. چند موزیسینی که سابقه دریافت جایزه گرمی و امی را در کارنامه کاری خود دارند و نیز برخی از موزیسین‌هایی که در دوره‌های گذشته نشان طلای این جایزه را به خود اختصاص داده‌اند، در زمره داوران این دوره بوده‌اند. ۹ داور آثار را بررسی و هر اثر بر اساس میزان نمره‌ای که دریافت می‌کند به بخش نهایی راه می‌یابد. از میان این تعداد آن دسته آثاری که بیشترین امتیاز را به دست آورند نشان طلا، و بقیه نشان نقره و برنز دریافت می‌کنند.

در سایت جایزه جهانی نیامده که چه تعداد آثار به این جایزه در هر فصل ارسال می‌شود، و این برندگان محصول رقابت و انتخاب از میان چه تعداد آثار ارسالی هستند. اما وجود و توزیع ۱۵۹ نفر  در آخرین دوره آن، در سه نشان طلا(۹)، نقره(۱۰۰) و برنز(۵۰) نشان از رقابت فشرده در آثار ارسالی دارد.

راهیابی بر اساس کیفیت آثار

نگاهی به نحوه برگزاری این جایزه نشان می‌دهد که این رقابت‌ها به صورت فصلی است. نخستین دوره آن در اکتبر ۲۰۱۱ برگزار شد و از آن پس به شکل مرتب در هر سال چهار بار برگزیدگان معرفی می‌شوند. در دوره‌های اول برگزیدگان و نحوه رقابت‌ها به گونه‌‌ای دیگر بود. به نحوی که در دوره‌های اول اصولا نشان طلا، نقره یا برنزی وجود نداشت و جوایز هم ابتدا به صورت بهترین نمایش در اجرای صحنه‌ای(Best of Show)، نشان عالی(Award of Excellence) و نشان لیاقت(Awards of Merit) اهداء می‌شد. تعداد برگزیدگان دور اول تنها پنج تن بودند. دور دوم به نه تن و در آغاز سال ۲۰۱۳ تعداد به ۲۰ جایزه در سه بخش رسید.

در فوریه سال ۲۰۱۴ روند رقابت‌ها به ثباتی رسید که می‌توان گفت از آن دوره نشان‌های طلا و نقره و برنز برقرار شد، اما باز هم تعداد برندگان سه بخش به ۳۰ تن هم نمی‌رسید. اما به مرور و با استقبال بیشتر موزیسین‌های کشورهای مختلف بر تعداد برندگان بخش‌های مختلف اضافه شد.

با نگاهی به برندگان سال‌های مختلف می‌توان به یک ارزیابی مشخص‌تری رسید که داوران خود را محدود به انتخاب و معرفی تعدادی خاص در هر نشان نکرده‌اند. به این معنا که گاه در دوره‌هایی تا ۱۲ و حتی ۱۴ نشان طلا اهداء شده است.

در واقع نبود جایزه مالی برای برگزیدگان، دست داوران و برگزیدگان را باز گذاشته است، تا آثار را بر اساس کیفیت ارزیابی کنند تا هر اثری امتیاز بیشتری به دست آورد در رده خاص خود قرار ‌گیرد.

در نهایت جایزه جهانی موسیقی می‌تواند در آینده فرصتی باشد برای موزیسن‌های جوان‌تر در حوزه‌های مختلف به خصوص ایرانیانی که امکانات کمی برای عرضه توانایی‌های خود دارند و به جز جشنواره موسیقی فجر و یا جشنواره‌های جوان فرصتی برای عرض اندام ندارند و برنده‌ شدن آنها در این جشنواره‌ها هم انعکاس مناسبی در رسانه‌ها ندارد. عدم نمایش ساز در صدا و سیما نیز عملا امکان بزرگی را برای معرفی موزیسین‌ها گرفته است. در مقابل برگزیده شدن همین پنج تن در این رقابت‌ها آنها را به جامعه موسیقی و افکار عمومی بیشتر شناساند.