افغانستان با امضای توافقنامه سیاسی بین اشرف غنی و عبدالله عبدالله روز مهمی را پشت سر گذاشت. پیمان سیاسی جدید از یک سو راه ایجاد دولت فراگیر متشکل از هر دو جناح اصلی قدرت به رهبری غنی را فراهم خواهد کرد و از سوی دیگر، دروازه گفتگوهای صلح با طالبان را میگشاید.
جامعه جهانی از حل اختلافات طولانی رئیس جمهور و رقیب انتخاباتیاش دکتر عبدالله، استقبال گسترده کرده است. سازمان ملل متحد، ناتو، آمریکا، چین، بریتانیا، هند، پاکستان و جمهوری اسلامی ایران تنها از انگشت شمار بازیگران ذینفع در مسایل افغانستاناند که این پیروزی را به عنوان گامی در راستای وحدت ملی افغانها و تحکیم ثبات ملی، تبریک گفتهاند.
جان پیام تقریبا تمام این بازیگران اثرگذار در این مرحله، تشویق دولت برای شروع مذاکرات مستقیم با طالبان است تا نقشه راه صلح و آینده سیاسی افغانستان ترسیم شود. برای جامعه جهانی که در بنبست ۱۹ ساله جنگ فرسایشی افغانستان گیر کرده است، بازگشت آرامش نسبی در چارچوب برنامه آشتی ملی افغانستان و فراهم شدن ضمانتهای لازم برای مبارزه با افراطگرایی اسلامی در چهره گروههای تروریستی بین المللی مانند داعش، القاعده، حرکت اسلامی ازبکستان و جنبش اسلامی ترکستان شرقی (اویغور چین) در چتر امنیت ملیشان میگنجد.
برای حامیان بین المللی افغانستان شاید خیلی فرق نکند که چند وزیر کابینه یا استاندار را چه جناحی معرفی میکند، اما چگونگی پیشبرد مذاکرات صلح با طالبان برای برآورده شدن اهداف ضدتروریستی آنها و خروج مسئولانه غرب از افغانستان، اهمیت زیادی دارد.
به همین خاطر است که مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا که رنگ پیمان سیاسیاش با طالبان برای مبارزه با ترویسم هنوز خشک نشده، فورا با اشرف غنی و عبدالله گفتگوی مشترک تلفنی گذاشت و در آن تاکید کرده: «خوشحالم که سخنان اشرف غنی و عبدالله را درباره توافقشان بر سر حکومت فراگیر شنیدم. ما از تعهد آنها به اقدام آنی در راستای صلح در افغانستان استقبال میکنیم.»
مدیریت روند صلح سهم اصلی عبدالله عبدالله از دعواهای پیچیده انتخاباتی است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
آقای عبدالله براساس توافق جدید، رئیس شورای عالی مصالحه ملی میشود. این شورا که دارای مجمع عمومی و کمیته رهبری خواهد بود، مدیریت هیات مذاکره کننده افغانستان و روند صلح را به عهده دارد.
هرچند تصمیمها در شورا با اکثریت آرا و با در نظر گرفتن مصالح ملی کشور گرفته میشود و این مصوبات نهایی و اجرایی کردن آن الزامی خواهد بود، بار اصلی این روند که مورد علاقه آمریکا و جامعه جهانی و کشورهای منطقه است، بر شانههای عبدالله عبدالله است.
از این رو، دومین مقام ارشد خارجی که با دو رهبر حکومت گفتگو کرد، جواد ظریف بود.
او از پیشرفت حاصل شده در روند مصالحه ملی در افغانستان استقبال کرد.
وزیر امور خارجه ایران در این گفتگو همچنین آمادگی جمهوری اسلامی ایران را برای حمایت از «استمرار همسویی همه گروههای افغانستان» اعلام کرد. حمایت ایران از آتشبس با طالبان و اجماع منطقهای برای صلح کشور هم در این گفتگوها مطرح شد.
ده هفته طول کشید تا مذاکرات تقسیم قدرت آنهم تحت فشار افکار عمومی و تقاضاها و پادرمیانی جامعه جهانی و نخبگان به سرانجام برسد.
زلمی خلیلزاد، فرستاده ویژه آمریکا که بانی توافقات طالبان است و برای چنین روزی لحظه شماری میکرد، نیز واکنش فوری داشت. او در رشته توییتهایی نوشت: «زمان آن رسیده است تا عزم مردم افغانستان و جهان را جدی گرفته شود تا بالاخره جنگ پایان یابد. دکتر عبدالله باید با سرعت و فوریت کامل حرکت نماید و در این امر از سوی حکومت فعلی مخلصانه حمایت شود.»
آمریکا به طالبان تعهد داده بود تا ماه مارس به آزادی پنج هزار زندانی آنها کمک کرده و آن زمان مذاکرات بین الافغانی را کلید بزند. اما رفته رفته در نگاه رئیس جمهور اشرف غنی که معتقد است در گفتگوی صلح با طالبان نباید عجله کرد و پیش از بازگشت طالبان زمینه ادغام آنها در جامعه افغانی باید فراهم شود، با آمریکا اختلاف نظرهایی بهوجود آمد. این بار به نظر میرسد که آمریکا با دکتر عبدالله در جریان مذاکرات افغانستان با طالبان طرف است. عبدالله تاکنون نشان داده است که رهبر منعطف و نرمی در برخورد با آمریکا است.
از سوی دیگر، سهیل شاهین، سخنگوی گروه طالبان در قطر نیز که تحولات کابل را زیر نظر دارد، نوشت: «چیزی که در کابل جریان دارد، تکرار تجارب ناکام قبلی است. جهتهای افغان باید به حل اصلی مشکل توجه کنند. حل معضل افغانستان در عملی شدن پیمان دوحه نهفته است. باید از ایجاد موانع اجتناب صورت گیرد. روند رهایی زندانیان تکمیل و هرچه زودتر مذاکرات بین الافغانی آغاز شود.»
اکنون در حالی که اشرف غنی، ریاست جمهوری کشور به فکر تشکیل کابینه و حکومتداری خواهد شد، عنان مهمترین مساله کشور در دست دکتر عبدالله قرار خواهد گرفت. هرچند اشرف غنی نیم نگاهی به روند مذاکرات صلح با طالبان خواهد داشت، اما طرف اصلی پایان خشونت و مسئول درجه اول صلح آبرومندانه، عبدالله خواهد بود.