دو سال پیش بود که ایلهان عمر و رشیده طلیب تاریخ‌ساز شدند. این دو زن به ترتیب ۳۷ و ۴۳ ساله با راه یافتن به مجلس نمایندگان آمریکا اولین زنان مسلمانی شدند که وارد قوه مقننه آمریکا می‌شوند. حالا اما هر دوی آن‌ها در انتخابات مقدماتی حزب دموکرات با رقبایی جدی مواجه هستند. آیا امکان دارد شکست بخورند و به همین زودی کنار زده شوند؟

«جوخه» ضد ترامپ

عمر و طلیب در دو سال گذشته نام خود را به‌عنوان دو نفر از ضدترامپ‌ترین نمایندگان مجلس بر سر زبان‌ها انداخته‌اند. طلیب که عضو سازمان سوسیالیست‌های دموکرات (بزرگ‌ترین سازمان چپ‌گرایان آمریکا) است در همان روز سوگند یاد کردن برای ورود به مجلس از ترامپ با لفظی رکیک یاد کرد و وعده داد که او را به استیضاح می‌کشاند. او هرگز از این بابت عذرخواهی نکرد.

خود ترامپ اما بیشترین نقش را در شهرت بخشیدن به این دو زن داشته است. رئیس‌جمهور جمهوری‌خواه سال گذشته به این دو به‌اضافه دو نماینده زن دموکرات دیگر، الکساندرا اوکاسیا کورتز و آیانا پرسلی، به‌عنوان «جوخه» حمله کرد و از آن‌ها خواست به «کشورهایشان» بازگردند با این‌که همگی متولد آمریکا هستند به‌جز عمر که پناهنده‌ای از سومالی است و از کودکی در آمریکا بزرگ شده.

حرف ترامپ باعث شد این چهار نفر با خشنودی از واژه «جوخه» برای خود استفاده کنند و حالا حتی تحت همین نام کمک مالی جمع می‌کنند. حرف رئیس‌جمهور آمریکا به‌قدری جنجالی بود که آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، هم در این زمینه از او انتقاد کرد.

حالا اما رقبای میانه‌روتری درون حزب دموکرات آمده‌اند تا این دو نماینده جنجالی را به چالش بکشند. این دو رقیب شباهت‌هایی با یکدیگر دارند: هر دو سیاه‌پوست هستند و امیدوارند از جو جنبش سیاه‌پوستان در آمریکا به نفع خود استفاده کنند. انتقادات آن‌ها از عمر و طلیب نیز مشابه است و آشنا.

آن‌ها می‌گویند که این نمایندگان بیشتر علاقه‌مندند چهره‌های مطرح در سطح کشور باشند و کمتر وقت خود را صرف مسائل محلی مربوط به حوزه‌های انتخاباتی‌شان می‌کنند.

نبرد در مینیاپولیس

مینیاپولیس، مهم‌ترین شهر ایالت مینه‌سوتا، همان‌جایی است که جورج فلوید در آن توسط پلیس کشته شد تا یکی از بزرگ‌ترین جنبش‌های خیابانی سال‌های گذشته دربگیرد. حوزه انتخاباتی ایلهان عمر در مرکز این شهر قرار گرفته که بسیاری از شهروندانش مثل خانم عمر سومالی‌تبار هستند.

رقیب خانم عمر مثل خودش سیاه‌پوست است: آنتون ملتون میو، وکیلی است که تابه‌حال موفق شده ۳ میلیون و دویست هزار دلار  کمک مالی جمع‌آوری کند. برخی فعالین محلی ضدنژادپرستی از این رقیب حمایت کرده‌اند مثل نکیما لوی آرمسترانگ که مدیر «شبکه عدلت نژادی» است و در محلات فقیرنشین شمال مینیاپولیس زندگی می‌‌کند.

اما پول کلانی که آقای ملتون میو جمع کرده بیشتر از گروه‌های طرفدار اسرائیل می‌آید.

این بدین خاطر است که خانم عمر مثل طلیبِ فلسطینی از مخالفین سیاست‌های اسرائیل به شمار می‌رود. او البته تأکید کرده که خواهان راه‌حل دو دولتی برای اسرائیل و فلسطین است اما برخی گفته‌هایش در گذشته باعث ایجاد جنجال مفصل شده‌اند و همین باعث شده او حتی متهم به یهودستیزی شود.

مثلاً عمر با اشاره به حمایت برخی نمایندگان از سیاست‌های تل‌آویو بیتی از یک ترانه را در توئیتر نقل کرده بود که می‌گفت «همه‌اش به خاطر پول است.» گروه‌های طرفدار حقوق یهودیان این حرف عمر را تقبیح کردند و آن را استفاده از کلیشه‌های نژادپرستانه در مورد یهودیان دانستند. خانم عمر بدین خاطر معذرت‌خواهی کرد.

برخی چهره‌های یهودی اخیراً از او دفاع کرده‌اند. مثلاً بنجامین گربر، چهره‌ای جمهوری‌خواه که گفته به‌رغم مخالفت سیاسی با خانم عمر می‌تواند شهادت دهد که او «شخصیتی قوی دارد، عاشق کشور ما است و همگان را مستقبل از مذهبشان می‌پذیرد.»

آقای گربر خانم عمر را از سال‌ها پیش که هر دو در دانشگاه مینه‌سوتا حضور داشتند می‌شناسند. او مقاله خود در مورد عمر را در «فوروارد» نوشته که از دیرین‌ترین رسانه‌های چپ‌گرای یهودیان آمریکای شمالی به شمار می‌رود. این موضوع به‌خصوص از این رو حائز اهمیت است که «فوروارد» خود کارزار علیه آن توئیت جنجالی خانم عمر را راه انداخته بود.

حرکت این نشریه به‌قدری جنجالی شد که از جمله دلایل شکاف در اردوی جامعه چپ‌گرایان یهودی آمریکا بود؛ شکافی که نهایتاً باعث شد برخی از دست‌اندرکاران و هواداران «فوروارد» به نشریه رقیب «جوئیش کارنتز» بپیوندند؛ دیگر رسانه چپ‌گرای یهودیان که برنی سندرزِ یهودی هم برای آن مقاله نوشته بود.

اما حواشی حول خانم عمر بی‌پایان‌اند و محدود به این ماجرا نمی‌شوند. دیدار او با رجب طیب اردوغان،‌ رئیس‌جمهور ترکیه، پیش از ورودش به مجلس نمایندگان مورد انتقادهای بسیاری از مخالفینش قرار گرفته و حتی بعضی او را مثل آقای اردوغان نزدیک به اخوان المسلمین می‌دانند.

در کمال بهت چپ‌گرایان این نماینده که از هواداران کارزار ریاست‌جمهوری برنی سندرز بود حاضر به رأی دادن به قطع‌نامه‌ای که نسل‌کشی ارمنی‌ها را ممنوع می‌کرد نشد و در ضمن برخلاف بقیه چپ‌گرایان به لایحه محکوم کردن حمله نظامی ترکیه به کردهای سوریه رأی نداد. این باعث شده شک‌ها به انگیزه‌های احتمالی او در دفاع از سیاست‌های آنکارا بیشتر شود. حتی مقاله‌ای در مجله مارکسیستی «ژاکوبن» علت این آرای خانم عمر را محبوبیت احتمالی اردوغان در میان سومالی‌تباران حوزه انتخاباتی‌اش دانسته بود.

این حواشی البته همه نیز سیاسی نیستند. خانم عمر سال گذشته در ماجرایی که مورد علاقه رسانه‌های زرد بود از احمد هرسی، پدر سه فرزندش، جدا شد. او سپس با تیم مینت ازدواج کرد، مشاوری سیاسی که نامی آشنا در دنیای سیاست محلی در مینیاپولیس است.

آقای مینت خودش نیز به‌تازگی از همسرش جدا شده و این زن در دادگاه او را به رابطه خارج از ازدواج با خانم عمر متهم کرده بود. کار وقتی جنجالی‌تر می‌شود که بدانیم کارزار خانم عمر بیش از یک میلیون دلار به شرکت مشاوره سیاسی آقای مینت پرداخت کرده است، موضوعی که باعث شکایت رسمی از «کمیسیون فدرال انتخابات» شده است.

آقای ملتون میو اما انتقاداتی فرای این حواشی از رقیب خود دارد. مثلاً او از عمر انتقاد کرده که چرا در ۴۰ مورد رأی‌گیری در مجلس حضور نداشته است. کارزار خانم عمر پاسخ داده که مشکلات خانوادگی همچون فوت پدرش از ویروس کرونا در ماه گذشته از دلایل این غیبت‌ها بوده‌اند.

طرفداران او اشاره می‌کنند که او بیش از تمامی سایر نمایندگان ایالت مینه‌سوتا لوایح و متمم‌های تصویب‌شده داشته است (۱۷ مورد.) جرمی اسلوین، سخنگوی کارزار ایلهان عمر، در ضمن از رابطه نزدیک این نماینده با نانسی پلوسی، رئیس مجلس، سخن گفت.

از جمله مدافعین خانم عمر، دادستان کل ایالت مینه‌سوتا، کیت الیسون است، چهره‌ای که خود اولین نماینده مسلمان تاریخ مجلس آمریکا بود. آقای الیسون از چهره‌های جناح چپ حزب دموکرات محسوب می‌شود و در پی شکست سال ۲۰۱۶ نامزد این جناح برای رهبری کمیته سراسری حزب بود که در این راه از تام پرتز شکست خورد.

الیسون از ملتون میو انتقاد کرده که تمام تمرکز خود را بر مخالفت با خانم عمر قرار داده و اما نگفته که چه چیزی او را بهتر از رقیبش می‌سازد. از دیگر انتقادات متوجه ملتون میو مقاله‌ای است که پنج سال پیش در مخالفت با شعارهای ضد پلیس تظاهرکنندگان نوشته بود و کار کردنش برای شرکتی حقوقی که سابقه تلاش برای درهم شکست اعتصابات کارگری را دارد.

انتخابات مقدماتی حزب دموکرات در این حوزه ایالت مینه‌سوتا در روز ۱۱ اوت برگزار می‌شود و علاوه بر آقای ملتون میو و خانم عمر سه نفر دیگر نیز در آن شرکت دارند.

با این‌که ایلهان عمر تابه‌حال تنها نیم‌میلیون دلار کمک مالی جمع‌آوری کرده (در مقابل بیش از سه میلیون دلار توسط رقیب اصلی) مقامات کارزار او مدعی هستند که طبق نظرسنجی‌های درونی آن‌ها او با اختلاف بسیار از رقیب خود پیش است.

فلسطینی‌تبارِ دیترویت

رشیده طلیب، نماینده حوزه سیزدهم ایالت میشیگان، شاید بیش از تمام سایر نمایندگان «جوخه» با خطر انتخاباتی روبرو است. رقیب او، برندا جونز،‌ کنشگر سیاه‌پوست و رئیس شورای شهر دیترویت است.

این زن ۶۰ ساله از خانم طلیب به خاطر الفاظ رکیکی که راجع به ترامپ به کار برده و به خاطر هو کردن هیلاری کلینتون در یک گردهمایی طرفداران سندرز در سال گذشته انتقاد کرده است.

خانم جونز قبلاً حدود یک ماه نماینده این حوزه بوده است. او در انتخاباتی ویژه که در پی استعفای نماینده قبلی (در پی اتهامات آزار جنسی) برگزار شد بر طلیب و سایرین پیروز شد و به مجلس راه یافت. اما در انتخابات اصلی درون‌حزبی شکست خورد تا طلیبِ سوسیالیست به مجلس راه پیدا کند.

طلیب نشان داده که به این راحتی‌ها کنار زدنی نیست. او از رقیبش انتقاد کرده که چرا در حوزه‌ سیزدهم زندگی نمی‌کند. او در ضمن در پاسخ به این انتقاد که بیشتر مشغول مسائل سراسری است به سوابق گسترده محلی خود اشاره می‌کند.

روزنامه «نیویورک‌تایمز» در گزارش اخیر خود راجع به این رقابت دیترویت به سخنرانی خانم طلیب در یکی از انجمن‌های دانشجویان زن سیاه‌پوست در دیترویت اشاره کرده که با استقبال بسیار آن‌ها مواجه شده بود. موضوع این سخنرانی مخالفت طلیب با شرکت محلی برق بود.

این سیاستمدار فلسطینی‌تبار مدت‌ها است که در عرصه محلی فعالیت کرده است. او شش سال در مجلس ایالتی میشیگان حضور داشته و در همین دو سال حضور خود در واشنگتن لوایحی داشته که حتی مورد حمایت جمهوری‌خواهان بوده‌اند. او با افتخار از این می‌گوید که لایحه‌ای که برای حفاظت از بازنشستگان دولت فدرال در مقابل جعل مالی نوشته به امضای آقای ترامپ رسیده است و اکنون قانون است.

دیگر حرکت تقنینی او که مورد حمایت برخی جمهوری‌خواهان بود متممی با ارزش بیش از ۲۲ میلیارد دلار برای جایگزینی لوله‌های سربی بود که باعث مسموم شدن کودکان می‌شوند. (این مسئله در ایالت میشیگان که به‌خصوص از آن رنج برده است اهمیت بالایی دارد.)

در مقابل اما خانم جونز خود را جانشین بهتری برای نماینده قبلی جان کانیرز جونیور می‌داند که از بنیان‌گذاران فراکسیون نمایندگان سیاه‌پوست کنگره آمریکا بود و سال گذشته درگذشت. بسیاری از چهره‌های محلی جامعه سیاه‌پوستان به حمایت خانم جونز آمده‌اند از جمله سناتور ایالتی، آیان کانیرز که از اقوام نماینده قبلی است و بسیاری از کشیش‌های پرنفوذ دیترویت از جمله وندل آنتونی، رئیس حوزه «انجمن ملی بهبود وضعیت رنگین‌پوستان»‌ در دیترویت. این سازمان در سال ۱۹۰۹ بنیان نهاده شد و از معتبرترین سازمان‌های حقوق مدنی سیاه‌پوستان در آمریکا است.

در مقابل اما چهره‌های سیاه‌پوستی هم هستند که کنار خانم طلیب ایستاده‌اند. مثلاً تاشا گرین، اولین زن منتخب شورای شهر وستلند (از حومه‌های غربی دیترویت) که از طلیب به خاطر کمکش به شهروندان این شهر در زمان بحران کرونا تقدیر کرده است. از او نقل شده که: «ای‌کاش مردم پنج دقیقه مسئله نژادی را کنار بگذارند و به این فکر کنند که چه کسی دارد به جامعه ما خدمت می‌کند و آن کسی نیست به‌جز رشیده.»

جزو «جوخه» بودن برای طلیب هر ضرری که داشته باشد سود هم داشته. «صندوق پیروزی جوخه» که چهار نماینده عضو آن درست کرده‌اند حتماً به کمک او خواهد آمد. طبق آخرین ارقام خانم طلیب ۲.۸ میلیون دلار کمک مالی جمع‌آوری کرده درحالی‌که رقیب او تنها ۱۳۵ هزار دلار جمع کرده.

انتخابات مقدماتی دموکرات‌ها در این حوزه ایالت میشیگان در روز چهار اوت برگزار می‌شود.

دو نماینده دیگر‌«جوخه» وضع قرص و محکمی دارند. اوکاسیا کورتز در انتخابات مقدماتی حزب دموکرات در حوزه خود که در ماه گذشته برگزار شد با ۷۳ درصد آرا پیروز شد. با توجه به تمایل شدید مردم این حوزه شهر نیویورک به دموکرات‌ها می‌توان از الآن کورتز را پیروز انتخابات سراسری چهار ماه دیگر دانست.  انتخابات مقدماتی دموکرات‌ها در حوزه خانم پرسلی در ایالت ماساچوست در روز اول سپتامبر برگزار می‌شود اما او هیچ رقیبی نخواهد داشت.

انتخابات نمایندگان مجلس آمریکا هر دو سال یک‌بار برگزار می‌شود. انتخابات بعدی در ماه نوامبر هم‌زمان با انتخابات ریاست‌جمهوری برگزار خواهد شد.