حمله تروریستی روز یک‌شنبه در شهر جلال‌آباد در شرق افغانستان بار دیگر مساله حضور و نفوذ گروه داعش را در محافل سیاسی مطرح کرد. عصر روز یک‌شنبه، یک عامل انتحاری خودروی مملو از مواد منفجره خود را به دروازه زندان شهر جلال‌آباد کوبید. پس از انفجار نیز تعدادی از مهاجمان با سلاح دست‌ساز خود وارد زندان شدند و با محافظان زندان درگیر شدند. هرچند در مرحله اول انگشت‌ها به سوی طالبان نشانه رفت و این گروه مسؤول این حادثه عنوان شد. اما طالبان سریعا دست داشتن در این حادثه را رد کردند. پس از ساعاتی سایت الاعماق مربوط به گروه دولت اسلامی (داعش) مسؤولیت این حادثه را برعهده گرفت. درگیری میان تروریست‌ها و نیرو‌های ویژه امنیتی که به محل درگیری فرستاده شده بودند تا عصر روز دوشنبه ادامه یافت.

با این که امنیت ملی افغانستان فقط چند ساعت قبل از وقوع حمله انتحاری به زندان جلال‌آباد، از کشته شدن ضیاالرحمن مشهور به اسدالله اورکزی مسؤول اطلاعاتی داعش در افغانستان خبر داد، اما حمله به زندان جلال‌آباد نشان داد که هنوز داعش توان حملات تروریستی به منافع دولت افغانستان را دارد. قبل از این سازمان ملل متحد هشدار داده بود که هنوز هم گروه داعش در افغانستان این توانایی را دارد که بتواند حملات تروریستی را به مراکز دولتی و نهاد‌های غیردولتی طراحی و اجرا کند. با این که در ماه آوریل سال جاری میلادی، امنیت ملی افغانستان از بازداشت اسلم فاروقی رهبر گروه داعش، شاخه خراسان همراه با ۱۹ همکارش خبر داده بود اما به نظر می‌رسد داعش برای شاخه خراسان رهبر تازه‌‌ای انتخاب کرده است.

اما چگونه است که داعش با این همه ضرباتی که ظرف دو سال گذشته متحمل شده و حتی رئیس جمهور خبر پایان کار داعش را در افغانستان داد، باز هم ظرفیت فعالیت‌های تروریستی را در افغانستان دارا است؟

واقعیت این است که بخشی از فرماندهان و جنگجویان گروه طالبان از توافق صلح این گروه با آمریکا و همین طور مذاکرات صلح با دولت افغانستان راضی نیستند و آن را خلاف آرمان‌های رهبر اصلی‌شان ملا عمر می‌دانند. در کنار آن عده‌‌ای نیز در گروه طالبان زندگی را تنها در مفهوم جنگ مفهوم می‌دانند. آنان از جنگ صاحب امکانات و جایگاه برای خود شده‌‌اند. جنگ برای این عده به معنای مرگ نیست ضمن این که زیاد هم مهم نیست که زیر کدام پرچم و با چه نامی می‌جنگند؛ همین که ادعای اسلامیت کنند کافی است.

بنابراین برای داعش که هنوز منابع مالی کافی دارد و بخشی از این منابع به افغانستان فرستاده می‌شود، خرید جنگجویان طالب به خصوص ناراضی‌های این گروه کار سختی نیست. از سوی دیگر بخش زیادی از نیرو‌های جهادی داخل افغانستان را که بیشتر زیر چتر طالبان می‌جنگند، اتباع کشور‌های خارجی از پاکستان گرفته تا چین، ازبکستان، تاجیکستان، روسیه و کشور‌های عربی تشکیل می‌دهند که نزدیکی بیشتری به داعش دارند. جذب این افراد در آستانه آغاز مذاکرات صلح میان طالبان و دولت افغانستان می‌تواند نگرانی‌ها را در مورد قدرت گرفتن دوباره داعش بالا ببرد.

نیرو‌های ناتو در افغانستان به تازگی در اعلامیه‌ای گفته‌‌اند که با تمام ضرباتی که داعش در افغانستان خورده است اما هنوز صاحب این توان است تا با حملات انتحاری مراکز مربوط به نیرو‌های ناتو را آماج قرار دهد.

از سوی دیگر تعدادی از کشور‌های منطقه هنوز هم بر تداوم جنگ در افغانستان تاکید دارند. مذاکرات صلح و رسیدن به نتیجه می‌تواند بر رویکرد این کشور‌ها در قبال افغانستان تاثیر بگذارد. این کشور‌ها می‌توانند دوباره با حمایت از داعش در افغانستان، جنگ را تداوم بخشند. امنیت ملی در گزارشی که در مورد کشته شدن مسؤول اطلاعاتی گروه داعش منتشر کرد، گفته است که او مسؤول رابط با یکی از کشورهای منطقه بوده است. هرچند امنیت ملی به صورت واضح نام کشوری را نبرده است اما به نظر می‌رسد منظور کشور پاکستان باشد. هرچند این کشور تلاش دارد تا نشان دهد که با تمام توان از گفت‌وگو‌های صلح حمایت می‌کند.

با این حال آن چه در حال حاضر مهم است رهبری طالبان که حالا خود را متعهد به گفت‌وگو و مذاکره می‌دانند، مدیریت نیرو‌های طالبان را نیز در دست دارد. هنوز جای امیدواری است که رهبران طالبان سر میز مذاکره در حالی نمی‌نشینند که پیکره این گروه به داعش پیوسته باشد.