جمعیت معترضان حکومت که روز یکشنبه تا چشم کار میکرد خیابانهای مرکزی مینسک را پر کرده بودند پیام روشنی به الکساندر لوکاشنکو، دیکتاتور پا به سن گذاشتهای که سه هفته پیش رأی آنها را دزدید، منتقل کردند.
لوکاشنکو هم تا پایان روز پیام خود را به سمع و نظر آنها رساند. او از طریق سرویس خبری تحت امر خود تصاویری را منتشر کرد که وی را در خانه خود با کلاشینکفی در دست نشان میداد.
قبل از تظاهرات و شعارهای یکشنبه، بسیاری فکر میکردند مردم از حرکت ایستادهاند و اعتراضات با سرکوب دولت متوقف شده است. پیشبینی هوای بد و حضور سربازان در شهر فقط نوعی احساس نگرانی به وجود آورد.
برخی ارزیابیها از حضور بیش از ۲۰۰ هزار نفر در تظاهرات روز یکشنبه حکایت دارند، که بیشتر از تظاهرات هفته گذشته است که آن را در تاریخ بلاروس بیسابقه میدانستند.
جمعیت پس از پر کردن خیابانهای میدان استقلال و اطراف آن در ساعت حدود ۴:۳۰ بعد از ظهر به وقت محلی، شروع به شعار دادن به طرف میدان یادبود جنگ، محل تظاهرات هفته قبل، کردند. در آنجا نیروی پلیس و سربازان وزارت کشور و سیمخاردار انتظار آنها را میکشیدند.
تا ساعت ۶، بیشتر معترضان میدان را ترک کرده بودند اما تعداد کمتری شروع به حرکت به سمت محل سکونت رئیس جمهور کردند که حدود یک کیلومتر با آنجا فاصله داشت ولی زود برگشتند.
لوکاشنکو اما ظاهرا تهدید را جدی گرفت. به محض این که خبر حرکت معترضان به سمت خانه رئیس جمهور بیرون آمد، او به وضوح اقدام به نمایش قدرت کرد. پلیس ضدشورش در مرکز مینسک مستقر شد. خانه رئیس جمهور هم با تجهیزات نظامی سنگین و حصار آهنی محاصره شد. در ساعت ۷ بعد از ظهر هم یک بالگرد دیده شد که در محوطه فرود میآید.
تصاویری که بعدا منتشر شد لوکاشنکو را نشان دادند که سوار بالگرد شده است. تصاویر ویدیویی وی را نشان دادند که بالای سر معترضان در آسمان دور میزند و آنها را «موشهای کثیف» میخواند. وی سپس در حالی که یک سلاح خودکار در دست داشت از بالگرد پیاده شد. کولیا پسر ۱۵ ساله او، که مدتهاست شایع شده جانشین وی خواهد بود، با لباس کامل رزمی و کلاشینکف در دست او را در پرواز همراهی میکرد.
در تمام طول روز، مقامات سعی کردند با مسدود کردن خیابانهای منتهی به میدان استقلال، جلوی افزایش جمعیت را بگیرند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
ماشینهای ارتش و مینیبوسهای پلیس ضدشورش نیز ضلع جنوبی میدان را بسته بودند و مردم مجبور بودند برای پیوستن به جمعیت راه را دور بزنند.
وزیر دفاع بلاروس در پیامی ۱۵ دقیقه پیش از آغاز عملیات اعلام کرد که در صورت لزوم، «هیچ ابایی» از به کار بردن زور نخواهد داشت.
در این پیام آمد: «به شما اخطار میکنیم که در صورت به هم ریختن نظم عمومی، با پلیس طرف نیستید بلکه با ارتش روبهرو خواهید شد.»
مدت کوتاهی بعد، رئیس پلیس مینسک با این ادعا که مطلع شدهمعترضان قصد آشوب دارند، پیام داد: «افراطیگری و سرکشی بیمورد و خطرناک است.»
اعتراضات بلاروس در عمل بسیار مسلامتآمیز و در مقابل خشونت آشکار نیروهای دولتی فوقالعاده بوده است. آنها جلوی چراغ قرمز توقف میکنند، آشغالهای خود را جمع میکنند و سر موعد مقرر به خانه برمیگردند. یکشنبه نیز همین گونه بود.
مقامات هنوز راهی مؤثری برای پاسخ به این چالش نیافتهاند. در تظاهرات یکشنبه، سعی کردند با پیامهای هشدارآمیزی که از بلندگوهای میدان استقلال پخش میشد مردم را متقاعد کنند به خانههای خود برگردند. سپس تصمیم گرفتند سرودهای جنگی پخش کنند. اما همه اینها جلوی شعار جمعیتی که خواستار دستگیری لوکاشنکو بودند کم میآمد.
به گفته آنا کورنیچاک، جوان معترض ۳۳ ساله «شاید همه اینها مزخرف به نظر برسد اما زندگی ما در ۲۶ سال گذشته عملا همین بوده است.»
خانم کونیچاک در دفاع از اعتصاب خبرنگاران محلی، پرچمی در دست داشت که استخدام خبرنگاران روسی در تلویزیون دولتی را محکوم میکرد. این فقط یکی از صدها پرچمی بود که شعارهای گوناگون با لحن متفاوت، از خشم تا طنز تلخ را نمایش میداد.
روی یکی از پرچمها نوشته بودند «الکس، بیا چای بنوش» که اشاره داشت به واقعه مسموم کردن رهبر مخالف روسیه، الکسی ناوالنی، که ظاهرا با یک نوشیدنی مسموم شده است. پرچمهای دیگر حکایت از شکنجههای مردم در زندانهای لوکاشنکو داشتند که خیلی از آنها وعده شکایت به دادگاه لاهه میدادند.
یک سازمان جستجوی داوطلبانه روز شنبه اعلام کرد مردی را یافتهاند که از ۱۲ آگوست تا کنون ناپدید شده بود. میکیتا کرایوشو در جنگلی در مینسک در حالی پیدا شد که به شدت کتک خورده بود. آمار رسمی تلفات به پنج نفر رسیده است.
از زمان ناآرامیها در فاصله ۹ تا ۱۲ آگوست، هفت نفر هنوز مفقود هستند.
© The Independent