چند روز پس از سقوط ۵۰۰ هزار واحدی شاخص کل بورس در ایران، مقام‌های دولت می‌گویند مردم در بورس بمانند چرا که روند بورس را باید بلند‌مدت در نظر بگیرند و کسانی که سهامشان رو می‌فروشند ضرر کرده‌اند.

حسن روحانی صبح امروز در نشست هیئت دولت گفت که او به مسئولان بورس دستور داده تا از سرمایه‌های مردم مراقبت کنند. او البته در مقابل سقوط ۲۵ درصدی بازار سرمایه در روزهای اخیر و برنامه بورس برای جبران ضرر سهامداران خرد سخنی نگفت.

روحانی همچنین از مردم خواست تا نگاهشان را به بورس بلندمدت و میان‌مدت کنند.

محمود واعظی، رئیس‌دفتر حسن روحانی نیز در حاشیه همین جلسه دولت گفت که ریزش بازار سرمایه به دلیل رفتار هیجانی مردم بوده است و رسانه‌ها و صداوسیما باید برای آن‌ها فرهنگ‌سازی کنند: «باید رسانه‌ها و صداوسیما فرهنگ‌سازی کنند در هیچ کجای دنیا بازار بورس کوتاه‌مدت نیست. اینکه بخواهیم با بورس هیجانی برخورد کنیم اشتباه است. نباید به شکل هیجانی با فروش و خرید در بورس برخورد شود.»

تداوم روند نزولی در ارزش بازار سرمایه در شهریورماه سبب شده است تا عمدتاً سهام‌داران خرد سرمایه‌های خود را از بازار خارج کنند. در روزهای گذشته و با شکل گرفتن صف فروش در این بازار، صف خرید در بازار ارز و خودرو هم تشکیل شد و قیمت این دو کالای سرمایه‌ای را نیز صعودی کرد.

هم‌زمان با سخنان اعضای دولت و تلاششان برای اطمینان‌بخشی به سهامداران، یورو در بازار تهران به قیمت ۳۰ هزار و ۲۲۰ تومان فروخته شد.

افزایش قیمت ارز در حالی رخ داد که رئیس‌کل بانک مرکزی در هفته‌های گذشته بارها گفته بود که به‌زودی قیمت ارز در ایران کاهش خواهد یافت. پاسخ بازار به این سخنان عبدالناصر همتی در دو روز گذشته، افزایش بیش از دو هزار تومانی یورو و دلار بود.

از دیگر سو، فرهاد دژپسند، وزیر اقتصاد که این روزها بر ساماندهی بازار بورس متمرکز شده است گفت که نه‌فقط دولت که حاکمیت و قوای دیگر هم بنای حمایت از بازار سرمایه را دارند. او خطاب به کسانی که در روزهای گذشته سهام خود را فروخته‌اند گفت که آن‌ها ضرر کرده‌اند و بورس در میان‌مدت روند صعودی خواهد داشت.

شاید این سخنان وزیر اقتصاد، پاسخی باشد به اعتراض برخی نمایندگان اقتصادی مجلس به دست‌کاری دولت در بازار سهام و افزایش تصنعی قیمت‌ها.

دژپسند همچنین گفت که دو طرح برای تقویت بورس آماده شده و به‌زودی اجرایی می‌شود. یکی از این طرح‌ها  معافیت مالیاتی محدود به شرکت‌هایی است که افزایش سرمایه می‌دهند و طرح دوم اختصاص یک‌درصد از ورودی صندوق توسعه ملی به‌عنوان سپرده در صندوق تثبیت سرمایه بازار بورس است.

اساسنامه صندوق تثبیت سرمایه بازار، در سال ۱۳۹۴ به تصویب هیئت وزیران ایران رسید و بر اساس بند (ب) ماده ۲۰ این اساسنامه قرار بود که هر سال یک درصد از ورودی صندوق توسعه ملی در آن سپرده‌گذاری شود.

این صندوق قرار است نقش نوسان‌گیر بورس در زمان‌های بحرانی را ایفا کند و با مداخله در بازار جلوی سقوط ناگهانی بازار را بگیرد.

وزیر اقتصاد در سخنان امروزش گفت که منابع این صندوق از سال ۱۳۹۴ تا کنون تأمین نشده و عملاً نوسان گیر بازار در این سال‌ها فعال نبوده است: «از سال ۹۴ در قانون رفع موانع تولید حکمی داشتیم که صندوق توسعه ملی باید سالیانه یک درصد ورودی خود را به‌عنوان سپرده در صندوق تثبیت سرمایه بورس قرار می‌داد و چون تاکنون اختلاف‌نظر بین بورس و صندوق توسعه ملی بود، این مهم انجام نشد. پس از پیگیری‌ها درنهایت به اجماع رسیدیم که این کار انجام شود و در آینده نزدیک تمام سنوات گذشته (از سال ۹۴ تا ۹۸) یک درصد ورودی محاسبه و جزو منابع صندوق تثبیت می‌شود.»

روز گذشته نیز رئیس سازمان بورس از فعال مردن این صندوق سخن گفت و وعده داد در روزهای آینده ۱۰۰ میلیون دلار از منابع صندوق توسعه ملی در صندوق تثبیت سرمایه سپرده‌گذاری می‌شود.

با توجه به عدم شفافیت منابع صندوق توسعه ملی و بورس ایران گرچه مشخص نیست که این اقدام صورت خواهد گرفت یا نه ولی دست‌کم از خلال صحبت‌های رئیس سازمان بورس و وزیر اقتصاد مشخص شد که ورودی صندوق توسعه ملی در پنج سال گذشته حدود ۱۰ میلیارد دلار بوده است.

بر اساس قانون، دولت موظف است سالیانه بخشی از درآمد نفتی خود را به صندوق توسعه ملی واریز کند. این صندوق نقش سرمایه‌گذاری بین‌نسلی را ایفا می‌کند و برداشت از آن تنها با تصویب مجلس یا دستور خامنه‌ای امکان‌پذیر است.

در سه سال گذشته و با اوج گرفتن تحریم‌های آمریکا، منابع این صندوق به‌صورت گسترده برای جلوگیری از فروپاشی اقتصادی صرف شده است و برخی تحلیلگران اقتصادی معتقدند که منابع این صندوق در خوشبینانه‌ترین حالت به صفر نزدیک شده است.