تا ۴۸ ساعت دیگر انتخابات ریاست جمهوری امریکا در آن کشور برگزار خواهد شد، و مردم امریکا از بین دونالد ترامپ جمهوری‌خواه و جو بایدن دموکرات، یکی را برای رفتن به کاخ سفید انتخاب خواهند کرد. نظر سنجی‌ها تا حالا نشان می‌دهد که جو بایدن به طرز محسوسی پیشتاز انتخابات است.

اما تحولات سیاسی جهانی و منطقه‌ای، به‌خصوص شیوع ویروس کرونا، سطح دقت پیش‌بینی در مورد انتخابات ریاست جمهوری را به شدت متزلزل ساخته است. به همین دلیل در فاصله ۴۸ ساعت مانده به برگزاری انتخابات، هنوز هم کسی نمی‌تواند با قاطعیت بگوید که چه کسی پیروز انتخابات خواهد شد. 

مسلما انتخابات آمریکا یکی از مهم‌ترین انتخابات‌ها در سطح جهان است. زیرا با توجه به پیروزی یکی از دو حزب مقتدر امریکا، رویکرد سیاست خارجی امریکا در قبال جهان دچار تحولاتی نسبتا محسوس خواهد شد. هر یک از دو حزب جمهوری‌خواه و دموکرات، از پس عینک‌های خاص خود به مسایل جهانی می‌نگرند.

هرچند سیاست خارجی امریکا در قبال جهان بر اساس دکترین سیاسی این کشور، تقریبا مشخص است، با این حال، در موارد متعددی روسای جمهوری هر حزب تغییرات عجیبی در این سیاست خارجی داده‌اند. برای مثال، آقای ترامپ در طول دوران ریاست جمهوری‌اش تلاش کرد تا سیاست وارد شدن در هر تحول منطقه‌ای در گوشه و کنار جهان را کاهش دهد و تا حد زیادی به داخل امریکا بپردازد.

رویکرد‌های ترامپ گاه با تمامی سیاست‌های سنتی امریکا در قبال جهان در تقابل قرار می‌گرفت.

به همین دلیل ترامپ بیشترین تغییر را در میان مشاوران خود در یک دوره ریاست جمهوری خود داده است. 

در افغانستان، با توجه به نفوذ و حضور اثرگذار و مهم امریکا در این کشور، انتخابات سوم نوامبر با دقت و حساسیت خاصی پیگیری می‌شود. در وضعیت فعلی که امریکا با طالبان، دشمن اصلی خود، توافق صلح امضا کرده و در تلاش است تا تمامی نیرو‌های خود را از افغانستان بیرون سازد، سیاست دولت آینده امریکا برای این کشور به شدت مهم و حیاتی است. هرچند در طول مناظرات انتخاباتی دو رئیس جمهوری، افغانستان بحث محوری نبوده است، اما رویکرد این دو نامزد انتخابات در قبال افغانستان، تا حد زیادی روشن و واضح است. آقای ترامپ کسی است که حاضر شد به صورت مستقیم با رهبری گروه طالبان رو در رو گفت و‌گو کند.

او هزاران سرباز امریکایی را از افغانستان فراخواند و گفت که تا کریسمس تمامی سربازان امریکایی را از افغانستان خارج خواهد کرد. نماینده‌های دولت آقای ترامپ در افغانستان در تلاشند تا به هر نحو ممکن توافق صلحی میان دولت افغانستان و گروه طالبان به وجود آید، ولو در این راستا بخش عمده‌ای از دستاورد‌های ۱۹ سال گذشته افغانستان که امریکا خود حامی آن بوده است، از بین برود. 

به همین دلیل است که سیاستمدار‌ها در افغانستان نسبت به پیروزی مجدد آقای ترامپ نگرانند. اما در آن سو جو بایدن نیز چندان علاقه‌ای به ماندن در افغانستان ندارد. بسیار پیش‌تر تر از این که ترامپ به فکر خروج کامل از افغانستان افتد، جو بایدن روشن کرده بود که نسبت به حضور نیرو‌های امریکایی در افغانستان خوشبین نیست.

به باور جو بایدن، امریکا می‌تواند با داشتن چند پایگاه نظامی در پاکستان مبارزه با تروریسم را مدیریت کند و نیازی به حضور نیرو در افغانستان نیست. با این حال، دیدگاه بایدن در قبال افغانستان بسیار تندتر از ترامپ است.

بایدن باور دارد که افغانستان یک کشور یک‌پارچه نیست، بلکه از سه کشور مجزا از هم ساخته شده است. این به معنای آن است که بایدن می‌تواند طرفدار تجزیه افغانستان باشد؛ چیزی که سال‌ها قبل در مورد عراق نیز گفته بود و خواسته بود که عراق به سه کشور شیعه، سنی و کردنشین تجزیه شود. به این ترتیب، برخلاف ذهنیت‌های شکل گرفته، نمیتوان در قبال پیروزی بایدن در انتخابات افغانستان هم کاملا خوشبین بود.

به نظر می‌رسد که چه دموکرات‌ها و چی جمهوری‌خواهان بر کاخ سفید استیلا یابند، سرنوشت افغانستان کاملا مشخص باشد. هر رئیس جمهوری البته تلاش خواهد کرد تا از افغانستان خارج شود، اما مهم‌ترین مسئله،  نحوه و زمانبندی خروج نیروهای آمریکا از افغانستان خواهد بود.

اگر این خروج شبیه به خروج روس‌ها از افغانستان باشد که تمام حمایت‌های تسلیحاتی و مادی را نیز از افغانستان دریغ کند، تکرار تلخ دهه ۹۰ میلادی اجتناب ناپذیر خواهد بود. اما اگر این خروج با حمایت از نظام موجود حاکم بر افغانستان همراه باشد، آنگاه میتوان امیدوار بود که خود افغان‌ها بتوانند برای آینده خود فکری و اقدامی کنند.