تا ساعاتی دیگر کنفرانس کمک به افغانستان در مقر سازمان ملل متحد در شهر ژنو، برگزار می‌شود. قرار است در این جلسات، راهکارهای کمک به افغانستان طی چهار سال آینده مورد بررسی قرار گیرد.

 به دلیل شیوع موج دوم ویروس کرونا، بخش عمده این کنفرانس به‌صورت مجازی است و کنفرانس اصلی در روز سه‌شنبه برگزار می‌شود.

در روز اول کنفرانس سه موضوع مورد بررسی قرار خواهد گرفت:

۱- تأمین صلح پایدار (بخش اول حقوق بشر و مشارکت زنان و بخش دوم ادغام مجدد مهاجران بازگشته به کشور)
۲- روش‌های سازمانی و اجتماعی برای مبارزه با فساد
۳- اولویت‌بندی اقتصادی و تأثیر کمک‌ها

انتظار می‌رود که در این نشست نمایندگانی از نزدیک به ۷۰ کشور، نهاد و سازمان‌های بین‌المللی و فعالین جامعه مدنی گرد هم جمع شوند. با این‌که بخش عمده‌ای از کنفرانس به دلیل شیوع ویروس کرونا به‌صورت آنلاین برگزار می‌شود، اما تعدادی از مقام‌ها و حاضران، به‌صورت محدود در ژنو جمع خواهند شد.

همه چشم‌ها به‌سوی ژنو

کنفرانس ژنو برای افغانستان اهمیت حیاتی دارد. نه به دلیل این‌که سقف کمک‌ها برای چهار سال دیگر افغانستان مشخص می‌شود. بلکه به این دلیل که حمایت جامعه جهانی از افغانستان زمینه‌ساز تداوم نظام فعلی خواهد بود. جامعه جهانی ده شرط را برای تداوم کمک‌ها به این کشور در نظر گرفته است که هم‌زمان با بررسی کارکرد دولت افغانستان در چهار سال گذشته، شرط‌ها نیز شکل اجرایی به خود خواهد کرد. نگاه اجمالی به این شرط‌ها نشان می‌دهد که دغدغه اصلی جامعه جهانی حفظ نظام فعلی است.تأکید بر حاکمیت قانون و حفظ دستاوردهای ۱۹ سال گذشته، تعهد به دموکراسی، حقوق بشر و برابری جنسیتی، تعهد به برابری کامل میان زنان، مردان و تأمین حقوق کودکان همه‌وهمه نشانگر این مسئله است که جامعه جهانی از برگشت گروه واپس گرای طالبان به بدنه قدرت و احتمال تغییر در ساختارهای نظام نگران است. آنچه از مذاکرات دوحه برداشت می‌شود این است که طالبان و یک تعداد از حامیان آن، در پی این هستند که نظام فعلی افغانستان را تغییر داده و به‌صورت ایدئال به‌سوی یک نظام قهقرایی اسلامی به نام امارت بروند و در حالت ناممکن به یک دولت اسلامی قناعت کنند.

از سوی دیگر این آخرین تعهد جامعه جهانی برای کمک به افغانستان در دوره تحول (۲۰۱۵ – ۲۰۲۵) است. دولت افغانستان پس از این باید به‌سوی خودکفایی حرکت کنند. به همین دلیل مکانیسم نظارت بر عملکرد دولت افغانستان نسبت به گذشته تاحدی فرق کرده و این بار دولت افغانستان باید هرساله گزارشی از کارکردش در روند تعهداتی که به جامعه جهانی داده، ارائه کند.

دولت افغانستان باید نگران کاهش کمک‌ها باشد

تعدادی از رسانه‌های داخلی به نقل از خبرگزاری‌های بین‌المللی گزارش داده‌اند که احتمال کاهش کمک‌ها به افغانستان در کنفرانس ژنو وجود دارد. گفته می‌شود پنج حامی اصلی در این کنفرانس به رویترز گفته‌اند که در حدود ۱۵ الی ۲۰ درصد کاهش در کمک جامعه جهانی به افغانستان به چشم خواهد خورد. این کاهش کمک‌ها به دلیل رکود اقتصادی ناشی از شیوع ویروس کرونا و اختصاص هزینه‌های سنگین برای مبارزه با این ویروس بوده است. احتمال کاهش کمک‌ها در وضعیتی که افغانستان نیز ضربات سنگینی از شیوع ویروس کرونا خورده می‌تواند تأثیرات منفی برای افغانستان داشته باشد. اما احتمال این نیز وجود دارد که در صورت رشد و شکوفایی پساکرونایی، سقف کمک‌ها به افغانستان افزایش پیدا کند.

حالا باید انتظار کشید و دید که جامعه جهانی برای چهار سال آینده افغانستان چه خواب‌هایی دیده است.