در جستجوی اورانیوم در سرزمین ببرهای هند

منطقه حفاظت شده ببرهای امرآباد که بیشتر ۲۸۰۰ کیلومتر مربع جنگل را در ایالت تلانگانا در جنوب هند در بر می‌گیرد، بهشتی برای تنوع زیستی است.

این منطقه که یکی از بزرگترین مناطق حفاظت شده هند است نه تنها زیستگاه حیوان ملی هند، بلکه بسیاری از دیگر گونه‌های مورد تهدید است، از جمله مورچه خوار فلس‌دار، پلنگ، خرس تنبل، سگ وحشی، گربه جنگلی و گوزن خالدار و سامبار.

چنچو، یکی از معدود قبایل شکارچی-گردآورنده محافظت شده باقی مانده هند نیز، امرآباد را موطن آباء و اجدادی خود می‌دانند.

اما این جنگل دست نخورده، حالا در کانون مناقشه‌ای میان دو مورد از منافع ملی متضاد – میل به حفاظت از میراث طبیعی هند، و نیاز به تامین برق برای جمعیت رو به افزایش این کشور است.

پس از آن که اواخر ماه می، دولت اجازه اولیه برای یک پروژه اکتشاف معادن اورانیوم را در منطقه حفاظت شده ببرهای امرآباد صادر کرد، کنشگران محلی و مقام‌های جنگل داری حالا با هم سرشاخ شده‌اند. دولت گفت که این پروژه «از دیدگاه ملی، اهمیتی حیاتی دارد». 

هند دارد هسته‌ای می‌شود. دولت ناراندرا مودی در تلاش برای قطع تدریجی وابستگی کشور به زغال‌سنگ، دارد در سراسر کشور نیروگاه‌های اتمی جدید می‌سازد.

طبق معاهده پاریس، آقای مودی تعهد کرد که تا سال ۲۰۳۰، هند دست‌کم ۴۰ درصد از انرژی خود را از منابع غیرفسیلی (از جمله انرژی هسته‌ای) تامین کند. هم‌زمان، هند باید نیازهای جمعیتی را که بیش از هر زمان دیگری به شبکه برق وصل است، برآورده سازد.

در نتیجه، هر چند هند تا آینده قابل پیش‌بینی همچنان به زغال سنگ وابسته خواهد بود، به شکلی چشم‌گیر سرمایه گذاری‌اش در انرژی‌های هسته‌ای، خورشیدی، باد، و برق‌آبی را افزایش می‌دهد.

در بودجه سالانه‌ای که وزیر اقتصاد نیرمالا سیتارامان هفته گذشته ارائه کرد، اعلام شد که عوارض گمرکی روی تمام واردات قطعات لازم برای نیروگاه‌های جدید اتمی لغو خواهد شد.

هم اکنون ۲۲ نیروگاه هسته‌ای در هند مشغول کار است، که از این میان ۱۴ نیروگاه به اورانیوم وارداتی نیاز دارند. طرح‌هایی در دست است که تعداد نیروگاه‌ها به ۳۲ تا افزایش یابد، و ده نیروگاه دیگر در سایت‌های راجستان، کارناتاکا، اریانا و مادیا پرادش ساخته شود. قرار است همه این طرح‌ها تا سال ۲۰۲۵ تکمیل شوند.

همزمان، اوایل سال جاری میلادی، وزیر خارجه هند توافقی با آمریکا برای تاسیس شش نیروگاه هسته‌ای تحت مالکیت آمریکا را در هند اعلام کرد.

بیانیه مشترک دو وزیر خارجه جزئیات این توافق را اعلام نکرد، ولی نشانگر عزم هند به باز کردن بازار انرژی هسته‌ای این کشور بود، بازاری که از زمان مسابقه هسته‌ای با کشور همسایه و رقیب، پاکستان، در سال ۱۹۹۸ از سرمایه گذاری و تجارت بین‌المللی محروم بود.

اما همه این نیروگاه‌ها به سوخت نیاز دارند، و هرچند بودجه هفته گذشته عوارض اورانیوم وارداتی را لغو کرد، تولید داخلی اورانیوم همیشه برای دولت مودی که سیاست «ساخت هند» را دنبال کرده، ترجیح دارد.

امرآباد یکی از ۱۳ سایتی است که اکنون برای حفاری معدن اورانیوم «موافقت اصولی» گرفته است. کمیته ملی مشاوره جنگل داری در ۲۲ ماه می موافقت خود را با طرحی برای حفر معدن در مناطقی اعلام کرد که شامل قطعات «مرکزی» حفاظت از ببرها می‌شود.

وزارت انرژی اتمی هند در مدارکی که برای حمایت از این پیشنهاد ارائه کرد، تاکید کرد که ذخایر کشف شده موجود اورانیوم هند «یا از خلوص یا از وزن اندک» برخوردارند، و یافتن منابع جدیدی از اورانیوم عیار بالا برای برآوردن نیاز فزاینده کشور، ضروری است.

در این پیشنهاد آمده است: «برای حفظ رشد اقتصادی بالای (هند)، فلز اورانیوم به ماده‌ای حساس و سریعا مورد نیاز بدل شده است». 

وزارت انرژی اتمی حالا باید پیشنهادی حاوی جزئیات ارائه کند که موقعیت دقیق شروع حفاری را مشخص کند، ولی صدور مجوز اولیه، کارشناسان محلی را نگران کرده است. بسیاری از آنها در گزارش‌هایی، با پروژه مخالفت کرده‌اند.

پی کی جا، رئیس حفاظت از جنگل‌های تلانگانا، به ایندین اکسپرس گفت که نخواهد گذاشت کسی در درون امرآباد حفاری کند، مگر آن که اداره ملی حفاظت از ببرها (ان تی سی ای) مجوز قطعی صادر کند. او گفت: «هر چند این پروژه دو یا سه سال پیش طرح شد، تا حالا نگذاشته‌ایم اجرا شود». 

ایمان صدیقی، موسس مشترک انجمن حفاظت از ببرهای حیدرآباد، در وبلاگش نوشت که او و دیگر کنشگران، چند دهه با موفقیت جلوی پروژه‌های مختلف حفاری معدن در امرآباد را گرفته‌اند.

او گفت که مجموع تاثیرات راهسازی برای آوردن تجهیزات حفاری معدن، دستگاه حفاری، و احتمال آلودگی آب «احتمالا زیست بوم کل منطقه حفاظت شده ببرها را نابود خواهد کرد». 

او افزود: «اگر بزرگترین منطقه حفاظت شده ببرهای هند مقدس شمرده نشود، آینده ببرها در هند جدیدی که دارند می‌سازند واقعا تیره و تار خواهد بود». 

مدیر میدانی منطقه حفاظت شده در گزارشی به کمیته مشاورتی جنگل‌ها گفت که پس از سال‌ها حفاظت، حرکت ببرها در دالان‌های اصلی محافظت شده میان زیستگاه‌های آنها مشاهده شده است.

او گفت: «اگر مجوز حفاری معدن صادر شود، حاصل آن تکه تکه شدن زیستگاه و اختلال در حیات وحش، و هدر رفتن تمام تلاش‌های صورت گرفته در طول سال‌ها برای احیای حیات وحش و بهبود زیستگاه‌ها در منطقه مرکزی خواهد شد». 

ان تی سی ای، که مسئول اداره طرح ستوده شده حفاظت از ببرهای هند بوده، و دولت ایالتی تلانگانا، هنوز در باره پروژه امرآباد موضعی اعلام نکرده‌اند.

ولی راجش گوپال، عضو سابق دبیرخانه ان تی سی ای، گفت که به توازن ظریفی که هند نیاز دارد واقف است.

او به نشریه مونگابای-ایندیا گفت: «مثل هر کشور در حال توسعه‌ای، هند با چالش حفظ حیات وحش در قبال توسعه روبروست. ولی یکی از آنها نباید ناقض دیگری باشد». 

او افزود: «اما مناطق خاصی هستند که خدمات اکوسیستمی ارائه می‌دهند و مخزن ژن ببر هم هستند. باید از آنها محافظت کنیم».