پس از گذشت بیش از چهار ماه از نشست دبیران کل جناحهای فلسطینی، جنبش حماس پس از کسب "تضمینهای منطقهای" بار دیگر موافقت خود را برای برگزاری انتخابات "پیدرپی و متوالی" ابراز کرد؛ این در حالی است که محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین آماده صدور فرمان ریاست دولت فلسطین برای اجرای انتخابات است، اما به نظر میرسد که هنوز هم موانع و دشواریهای بسیاری در این مسیر وجود دارد.
قابل ذکر است که حماس پس از موافقت برای برگزاری انتخابات پیاپی (پارلمانی، ریاست جمهوری و مجمع ملی) در جلسات استانبول بین رهبران فتح و حماس در ماه سپتامبر گذشته، از موضع خود عقبنشینی کرد و اصرار داشت که باید انتخابات مزبور به صورت همزمان اجرا شود، مسئلهای که جنبش فتح آن را قابل پذیرش نمیدانست. اکنون جنبش حماس بار دیگر به موضع اول خود بازگشته و با ارسال نامهای به جناحهای مختلف فلسطینی از جمله جنبش فتح، خواستار اجرای انتخابات (پارلمانی، ریاست جمهوری و مجمع ملی) به طور پیاپی و متوالی و در بازه زمانی که بیشتر از شش ماه به طول نکشد، شده است.
در همین حال، موسی ابو مرزوق، معاون دفتر سیاسی حماس، فاش كرد كه این جنبش پس از "دریافت تضمینهای مصر، تركیه، قطر و روسیه"، با برگزاری انتخابات به روش "پیدرپی و متوالی" موافقت کرده است. وی تأكید كرد كه "حماس برای برگزاری انتخابات که اهمیت بسیاری برای مقابله با چالشهای پیشرو داشته و منجر به تحقق بخشیدن آرمان فلسطین میشود، جدیت بسیاری دارد."
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
ابومرزوق با اشاره به لزوم اجرای انتخابات (پارلمانی، ریاست جمهوری و مجمع ملی) به طورپیاپی و متوالی، تأکید کرد که باید تاریخهای مشخصی برای برگزاری انتخابات در بازه زمانی شش ماه، تعیین شود. وی خاطرنشان کرد که پس از "صدور فرمان ریاست دولت فلسطین در مورد انتخابات، گفتوگو در مورد روش برگزاری و آماده شدن برای انتخابات با شرکت همه گروههای فلسطینی آغاز میشود."
از سوی دیگر، ریاست تشکیلات خودگردان فلسطین، ضمن استقبال از پیام حماس و تعهد جنبش فتح به حرکت در مسیر مشارکت و همگرایی ملی، اعلام کرد که محمود عباس، به زودی حنا ناصر، رئيس کمیسیون مستقل انتخابات را برای "بحث و تبادل نظر در مورد جزئیات مربوط به صدور احکام انتخابات مطابق با قانون"، فرا میخواند.
همچنان، محمود عباس "از تلاشهای مصر (حامی اصلی پرونده آشتی میان جناحهای فلسطینی)، قطر، ترکیه، روسیه و اردن، که منجر به همگرایی ملی، نزدیکی دیدگاهها و دستیابی به توافق با حماس شد، تشکر و قدردانی کرد."
جبرئیل رجوب، دبیر کمیته مرکزی فتح، با اشاره به اینکه کشورهای منطقه در متقاعد کردن حماس به ابراز موافقت برای برگزاری انتخابات نقش داشتند، افزود که از هنگام متوقف شدن پرونده انتخابات، گفتوگوهای متعددی با حماس ادامه داشت. وی افزود که موافقت حماس، زمینه موفقیت تلاشهای مشترک و اقدام ملی برای پایان دادن به اختلافات، ایجاد مشارکت و کار بر روی نقشه راه را برای برچیدن بساط ناسازگاریها فراهم میکند و شکی نیست که پایان دادن به اختلافات، به نفع همه قدرتها بوده و منجر به توازن قوا میشود.
رجوب اظهار داشت که پس از همبستگی و همگرایی میان جنبشهای فتح و حماس در مورد برنامه سیاسی، مقاومت مردمی و ساختار سازمان آزادیبخش فلسطین، عواملی که منجر به تداوم ناسازگاری و اختلاف میشود، پایان خواهد یافت؛ اما مشکل اینجا است که برخی از کشورها و در رأس آنها اسرائیل در تلاش برای دامن زدن به اختلافات هستند. وی تأکید کرد که سایر کشورهای منطقه، هرچند در گذشته مواضع مختلفی داشتند، اما امروز همه آنها اصرار بر زدودن اختلافات، لزوم دستیابی به آشتی ملی و برگزاری انتخابات دارند.
در ارتباط به چالش اختلاف دیدگاهها، جدایی جغرافیایی میان نوار غزه و کرانه باختری و حضور دو قدرت، جبرئیل رجوب گفت که "تمام جناحهای فلسطینی بر ضرورت برداشتن موانع و تشکیل حکومت وحدت ملی که بازتاب دهنده برنامه سیاسی سازمان آزادیبخش فلسطین به هدف استقرار يك مرجع و يك قانون در تمام سرزمينهاي فلسطين باشد، تأکید کرده اند."
با این حال، مصطفی برغوثی، دبیرکل ابتکار عمل ملی فلسطین، ضمن تأکید بر لزوم تشکیل دولت وحدت ملی انتقالی که مسئولیت نظارت بر انتخابات را بر عهده داشته باشد و همه جوانب ناسازگاریها را بررسی کند، خاطرنشان کرد که برگزاری انتخابات، پیش از یافتن راه حل نهایی برای پایان دادن به اختلافات، ممکن نیست. وی با تأکید بر اینکه انتخابات نه تنها قادر به برچیدن بساط اختلافات نبوده بلکه منجر به افزایش آنها خواهد شد، افزود که با توجه به حضور دو قدرت، یکی در کرانه باختری و دیگری در غزه، چگونه میتوان اقدام به برگزاری انتخابات در سطح کشور کرد؟
در مقابل، ابو مرزوق، موافقت حماس را در مورد پیشنهاد برغوثی برای تشکیل دولت انتقالی ابراز داشته و آمادگی خود را برای تشویق حماس به حمایت از این اقدام اعلام کرد.
از سوی دیگر، هانی المصری، مدیر مرکز تحقیقات سیاسی و مطالعات استراتژیک فلسطین، معتقد است که حماس به این دلیل، موضع خود را در مورد برگزاری انتخابات تغییر داده است تا مسئولیت شکست انتخابات را بر عهده نگیرد. وی افزود که تضمینهای منطقهای، مسیر موافقت حماس به برگزاری انتخابات را به شیوه پیدرپی هموار کرد، اما بهرغم ابراز آمادگی حماس، بعید به نظر میرسد که فلسطینیها موفق به اجرای انتخابات شوند. المصری اظهار داشت با توجه به عدم وجود اعتماد میان جنبشهای فتح و حماس و وجود دو قدرت حریف و دو برنامه سیاسی متفاوت، حتی صدور فرمان ریاست تشکیلات خودگردان فلسطین برای برگزاری انتخابات نیز نمیتواند زمینه اجرای انتخابات را فراهم کند.
هانی المصری خاطرنشان کرد که پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده، باعث شد طرفهای متعددی در صدد وارد کردن فشار بر جنبش حماس شوند تا موافقت خود را برای برگزاری انتخابات در فلسطین ابراز کند و در نتیجه، طرفها مزبور به عنوان عامل بازدارنده در مسیر دستیابی به صلح و آشتی در منطقه محسوب نشوند.
© IndependentArabia