محققان با انجام پژوهش مشاهده‌ای وسیعی دریافته‌اند که قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا ممکن است خطر ایجاد نوعی نابینایی بازگشت‌ناپذیر را در سنین بالاتر افزایش دهد. 

این پژوهش درازمدت در مجله چشم‌پزشکی بریتانیا منتشر شد و نشان می‌دهد آلاینده‌های هوا با افزایش خطر ابتلا به عارضه تباهی لکه زرد در سن بالا (اِی‌اِم‌دی) رابطه دارد. این عارضه نوعی نابینایی پیش‌رونده است. 

تباهی لکه زرد علت اصلی نابینایی بازگشت‌ناپذیر در شهروندان بالای پنجاه‌ساله کشورهای ثروتمندی مانند بریتانیا است و عوامل ابتلا به آن شامل سن بالا، سیگار کشیدن و عوامل وراثتی است.  

محققان برای انجام این پژوهش از داده‌های ۱۱۵ هزار و ۹۵۴ نفر از اعضای طرح تحقیقاتی «بایوبنک» بریتانیا استفاده کرده‌اند، طرحی که شامل داده‌های بیش از ۵۰۰ هزار نفر می‌شود. 

پژوهشگران از قرنیه بیش از ۲۵ هزار نفر عکس‌برداری کردند تا تغییرات ساختاری در ضخامت و تعداد گیرنده‌های قرنیه را ارزیابی کنند، عاملی که نشان می‌دهد فرد به تباهی لکه زرد مبتلا شده است یا خیر. 

نتایج این تحقیق نشان داد فقط کمی بیش از یک درصد شرکت‌کنندگان (یعنی ۱۲۸۶ نفر) که در آغاز این پژوهش بین ۴۰ تا ۶۹ سال داشتند و چشمان‌شان کاملاً سالم بود به این عارضه مبتلا شده‌اند. 

وقتی پژوهشگران عوامل دیگری نظیر سبک زندگی و سایر بیماری‌های زمینه‌ای را نیز در نظر گرفتند، دریافتند شرکت‌کنندگانی که در معرض میزان بیشتری از آلاینده هوای موسوم به پی‌ام۲.۵ بوده‌اند ۸ درصد بیشتر احتمال دارد که به تباهی لکه زرد مبتلا شوند. 

پی‌ام۲.۵ و سایر آلاینده‌ها همچنین بر تغییر ساختار قرنیه افراد اثر دارد.

این پژوهشگران گفته‌اند: «در مجموع، یافته‌های ما نشان می‌دهد آلودگی هوای محیط مخصوصاً وجود ریزآلاینده‌ها یا ذرات حاصل از سوختن ممکن است بر خطر ابتلا به تباهی لکه زرد اثرگذار باشد. 

یافته‌های ما مدرک دیگری است دال بر اثرات زیان‌بار آلودگی هوای محیط، حتی در شرایطی که افراد نسبتاً کمتر در معرض آن باشند.» 

اما این پژوهشگران گوشزد کردند که تحقیق‌شان از نوع مشاهده‌ای است و نمی‌تواند ثابت کند که آلودگی باعث نابینایی شده است، ولی نتایج آن با یافته‌های سایر تحقیقات در سراسر دنیا هم‌خوانی دارد. 

استاد پل فاستر نویسنده اصلی این پژوهش از مؤسسه چشم‌پزشکی یونیورسیتی کالج لندن گفت: «یکی دیگر از خطرات آلودگی هوا بر سلامت انسان را کشف کردیم و این مدرک دیگری است که نشان می‌دهد بهبود کیفیت هوایی که نفس می‌کشیم، باید در زمره اولویت‌های سلامت عمومی باشد. 

یافته‌های ما نشان می‌دهد زندگی در مناطقی که هوای آلوده دارد، مخصوصاً در جاهایی که به علت رفت‌وآمد خودروها ریزآلاینده‌ها و ذرات حاصل از احتراق در هوا زیاد است، ممکن است باعث بروز مشکلات چشمی شود.» 

استاد فاستر افزود: «حتی قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا به میزان کم هم می‌تواند خطر ابتلا به عارضه تباهی لکه زرد را افزایش دهد و این نشان می‌دهد آلودگی هوا از عوامل مهم و البته تغییرپذیر بر سلامت چشم عده بسیاری از افراد است.» 

کریس اینگل‌هرن استاد چشم‌پزشکی مولکولی دانشگاه لیدز گفت این پژوهش و پژوهش دیگری از تایوان نشان می‌دهد میان آلودگی هوا و بروز عارضه تباهی لکه زرد در سن بالا رابطه‌ای وجود دارد. 

او افزود وجود این رابطه ثابت نمی‌کند که آلودگی باعث بروز این بیماری است اما حالا که هر دوی این پژوهش‌ها به نتایج مشابهی رسیده‌اند «با اطمینان بیشتر» می‌توان گفت چنین رابطه‌ای وجود دارد. 

استاد اینگل‌هرن گفت: «نتایج این دو پژوهش مدارک بیشتری از رابطه آلودگی هوا با اثرات مخرب بر سلامت انسان به دست می‌دهد.» 

گزارش‌های تکمیلی در خبرگزاری پی‌ای