جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا در واکنش به پرسشی درباره همکاری‌های ایران و چین گفت: «سال‌ها نگران این موضوع بوده است.»

بایدن که به سرعت به سوی «ایرفورس ‌وان»، هواپیمای ویژه روسای جمهور می‌رفت، در دو دقیقه به چند پرسش خبرنگاران پاسخ‌های کوتاه داد. آخرین پرسش نیز مربوط به ایران و چین بود. خبرنگار پرسید: «مشارکت نوظهور ایران و چین چقدر نگران کننده است؟» و بایدن پاسخ داد: «سال‌ها نگران آن بودم.»

اگر زمان طولانی‌تری برای این پرسش و پاسخ وجود داشت، بایدن احتمالا برای پرسش درباره برنامه دولت‌اش برای مواجه با این مشارکت «نگران‌کننده» بین ایران و چین، پاسخی نداشت.

بایدن و مقامات دولت او بارها اعلام کرده‌اند که مساله چین در اولویت سیاست خارجی آمریکا قرار دارد. در مقابل آنها کمتر در سخنرانی‌های خود به مساله ایران و راهکارهای آن اشاره کرده‌اند. چنانکه آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در نخستین سخنرانی خود در وزارت امور خارجه این کشور، کوچکترین اشاره‌ای به ایران نکرد و چین را دغدغه اصلی معرفی کرد. جو بایدن نیز در نخستین کنفرانس خبری خود که بر خلاف دیگر روسای جمهور آمریکا خیلی دیر برگزار شد، کلمه‌ای از ایران و موضوعات مربوط به آن به زبان نیاورد.

بایدن و دولت او به وضوح درگیر پیامدهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ناشی از همه‌گیری کووید-۱۹ هستند و به نظر می‌رسد همچنان در مرحله ارزیابی شرایط و تدوین سیاست‌ها در قبال ایران قرار دارند.

همچنین به نظر نمی‌رسد دولت بایدن برای به هم آمیختن دو دغدغه در عرصه بین‌المللی، یعنی چین و ایران استراتژی روشنی داشته باشد.

وزیر امور خارجه چین هفتم فروردین‌ماه، در سفر به تهران قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین را امضاء کرد. این توافق که همه بخش‌های آن منتشر نشده، از نگاه بسیاری از ناظران بین‌المللی ضمن حراج منافع ایران، زمینه را برای نفوذ هر چه بیشتر چین در خاورمیانه فراهم می‌کند.

روندی که می‌تواند با منافع ایالات‌متحده آمریکا در منطقه در تضاد باشد.

این در حالی است که هم اکنون نیز دولت بایدن به چشم‌پوشی بر همکاری‌های ایران و چین در تضاد با تحریم‌های آمریکا متهم است. گزارش‌ها حاکی از آن است که در هفته‌های اخیر واردات نفت چین از ایران افزایش یافته است. برخی ناظران بر این باورند که دولت بایدن به‌منظور ترغیب تهران به مذاکره، از برخی معامله‌ها چشم پوشی می‌کند.

هرچند مقامات دولت بایدن امتیازدهی به تهران برای مذاکره را تکذیب کرده‌اند، گزارش‌های متعددی هم درباره آزادسازی بخشی از اموال بلوکه شده ایران در کره جنوبی منتشر شده است. اقدامی که بدون مجوز آمریکا امکان‌پذیر نیست.

دولت بایدن می‌گوید آماده مذاکره با ایران است و در مسیر مذاکرات و بازگشت به تعهدات، امکان لغو تحریم‌ها نیز وجود دارد.

در مقابل تهران می‌کوشد امتیازهای بیشتری قبل از آغاز مذاکرات به دست آورد و از اهرم‌های مختلف از جمله توافق‌های جنجالی مانند قرارداد ۲۵ ساله با چین به عنوان ابزاری برای تحت فشار قرار دادن آمریکا و متحدانش استفاده می‌کند.

این قرار داد در تعطیلات نوروز و تعطیلی اغلب روزنامه‌ها امضاء شد و همزمان با آن خبر درگذشت آزاده نامداری، مجری سابق صدا و سیما در راس اخبار رسانه‌های داخلی قرار گرفت. با این حال ایرانیان از فرصت شبکه‌های اجتماعی برای اعلام مخالفت خود با این توافق استفاده کردند و طوماری اینترنتی نیز با عنوان «فروش ایران به چین را متوقف کنید» در حال جمع آوری امضاء است.