مقامات اسرائیل، پیامهای پیچیده دولت بایدن درباره توافق هستهای ایران در آستانه از سرگیری مذاکرات وین را «بسیار دردسرساز» عنوان کردند.
ایران، بریتانیا، فرانسه، چین، روسیه و آلمان قرار است سهشنبه این هفته مذاکره با حضور غیرمستقیم آمریکا را آغاز کنند.
رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران که دیدگاههایی در حمایت از جمهوری اسلامی و توافق با آن دارد، برای این مذاکرات معرفی شده است.
آنها این نگرانی را پس از اظهارات اخیر رابرت مالی اعلام کردند. مالی روز جمعه به «پیبیاس» از بازگشت به برجام سخن گفت. اما او بر خلاف آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا که گفته بود برجام باید طولانیتر و قویتر شود، به تقویب توافق هستهای اشارهای نکرد.
مالی گفت: «هدف این است که ببینیم ایران و آمریکا باید چه گامهایی را بردارند تا به توافق هستهای بازگردند.»
او درباره لغو تحریمها نیز گفت: «آمریکا باید به منظور دستیابی به توافق با ایران، تحریمها را لغو کند تا تهران بتواند به منافع ناشی از توافق هستهای دست یابد.»
این همان نکتهای است که مقامات تهران به آن اشاره دارند. جمهوری اسلامی خواستار لغو همه تحریمها است و در این شرایط حاضر است به تعهدات خود در برجام بازگردد.
مالی که خود در شکلگیری برجام نقش داشت، نسبت به پافشار ایران و آمریکا بر مواضع خود نیز هشدار داده و گفته است که موضع حداکثری هر یک از طرفها پیش از آنکه پیشرفتی حاصل شود، موفقیت این روند را با تردید مواجه میکند.»
اورشلیم پست به نقل از یک مقام عالیرتبه اسرائیلی نوشت: «اگر این سیاست آمریکاییها باشد، ما نگران هستیم.»
این روزنامه اسرائیلی در ادامه مینویسد، اظهارات مالی در این مصاحبه موجب تعجب بسیاری از مقامات در اسرائیل شده است. چرا که دولت بایدن در گذشته از توافقی طولانیتر و قویتر سخن میگفت. اما اکنون تنها از بازگشت به همان توافقی سخن میگوید که در سال ۲۰۱۵ امضاء شد.
مالی در هیچ جای این مصاحبه به لزوم جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای یا رفتار مخرب منطقهای ایران و اهمیت مشاوره با متحدان آمریکا در منطقه اشاره نمیکند.
یک مقام اسرائیلی به اورشلیم پست گفت: «در توافق هستهای ۲۰۱۵، مکانسیم ماشه در سال ۲۰۲۵ به پایان میرسد و در سال ۲۰۳۰ همه محدودیتهای هستهای برچیده خواهد شد. حتی اروپاییها هم نسبت به تولید اورانیوم فلزی در ایران نگران هستند. اما این اقدام در سال ۲۰۳۰ قانونی خواهد بود. آیا این قراردادی است که آنها میخواهند به آن بازگردند؟»
یک مقام اسرائیلی نیز میگوید: «مالی به گونهای رفتار میکند که گویی نماینده سازمان ملل است و میگوید دو طرف نسبت به هم بیاعتماد هستند.»
اورشلیم پست در ادامه مینویسد، شاید آمریکاییها با توجه به اینکه در اسرائیل دولتی وجود ندارد، این فرصت را مغتنم شمرده و بر این باورند که بنیامین نتانیاهو،نخستوزیر واکنش تندی نشان نخواهد داد.
بلینکن و اشکنازی، همتای اسرائیلیاش روز جمعه درباره ایران گفتوگو کردند اما به محتوای مصاحبه مالی که در همان روز پخش شد، اشارهای نشده است.
ادامه بازرسیهای سرزده از تاسیسات هستهای ایران و محدود کردن رفتار مخرب منطقهای جمهوری اسلامی از طریق گروههای نیابتیاش از جمله نکتههایی است که مقامات اسرائیل بر آن تاکید دارند.
این درحالی است مشاور امنیت ملی اسرائیل میگوید از اوایل ماه گذشته میلادی با همتای آمریکایی خود گفتوگویی درباره ایران نداشته است.
نتانیاهو نیز پس از نخستین گفتوگوی تلفنی خود با بایدن با هیچ یک از مقامات دولت او در تماس نبوده است.