علی لاریجانی که سابقه سه دوره ریاست بر مجلس شورای اسلامی را در کارنامه خود دارد و هماکنون نیز منصوب رهبر جمهوری اسلامی در سرپرستی مذاکرات با چین است، در اعتراض به رد صلاحیت خود، به طور رسمی از شورای نگهبان خواست تا دلایل «عدم احراز صلاحیت» او را منتشر کند. در مقابل، عباسعلی کدخدایی گفت که در قانون انتخابات اجازه انتشار دلایل داده نشده است.
او امروز با انتشار نامهای سرگشاده، ضمن تأکید بر ادعای کذب بودن گزارشهای منتشر شده در مورد خانوادهاش نوشت: «از شورای محترم نگهبان خواهشمندم بین خود و خدا با توجه به اثبات کذب بودن گزارشهای داده شده به آن شورا در رابطه با بنده و خانوادهام، کلیه دلایل عدم احراز صلاحیت اینجانب را بدون هرگونه پردهپوشی بهصورت رسمی و عمومی اعلام فرمایید.»
از شورای محترم نگهبان خواهشمندم بین خود و خدا با توجه به اثبات کذب بودن گزارشهای داده شده به آن شورا در رابطه با بنده و خانوادهام، کلیه دلایل عدم احراز صلاحیت اینجانب را بدون هرگونه پرده پوشی به صورت رسمی و عمومی اعلام فرمایید. pic.twitter.com/8YzS0NAECf
— Ali Larijani | علی لاریجانی (@alilarijani_ir) June 12, 2021
بلافاصله پس از انتشار این نامه، عباسعلی کدخدایی، عضو حقوقدان شورای نگهبان به درخواست لاریجانی واکنش نشان داد و در توییتی نوشت: «احراز و عدم احراز صلاحیت داوطلبان ریاست جمهوری بر اساس اسناد و مدارک کافی و قابل اعتماد انجام پذیرفته و برای اعتراض به عدم احراز صلاحیت و انتشار عمومی دلائل آن در قانون انتخابات ریاست جمهوری حکمی پیش بینی نشده است.»
احراز و عدم احراز صلاحیت داوطلبان ریاست جمهوری بر اساس اسناد و مدارک کافی و قابل اعتماد انجام پذیرفته و برای اعتراض به عدم احراز صلاحیت و انتشار عمومی دلائل آن در قانون انتخابات ریاست جمهوری حکمی پیش بینی نشده است.
— عباسعلی کدخدایی (@Kadkhodaee_ir) June 12, 2021
در مقابل، علی لاریجانی نیز با استناد به سخنرانی علی خامنهای اظهار داشت مطابق دستور حاکمیتی رهبر جمهوری اسلامی، در پی ابلاغ سیاستهای کلی انتخابات در سال ۹۵ و پیرو بند ۱۱-۲، شورای نگهبان موظف است در صورت درخواست داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری در خصوص دلایل ردصلاحیت به آنان به صورت مکتوب دلایل خود را ارائه نمایند.
مطابق دستور حاکمیتی @Khamenei_fa در پی ابلاغ سیاستهای کلی انتخابات در سال ۹۵ و پیرو بند ۱۱-۲، شورای نگهبان موظف است در صورت درخواست داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری در خصوص دلایل ردصلاحیت به آنان به صورت مکتوب دلایل خود را ارائه نمایند.https://t.co/mWJOrZvh35 pic.twitter.com/UQSMTni2ln
— Ali Larijani | علی لاریجانی (@alilarijani_ir) June 12, 2021
مطابق با قانون لزوم رسيدگي دقيق به شكايات داوطلبين رد صلاحيت شده در انتخابات مختلف مصوب ١٣٧٨,٠٧,٢٠ كليه مراجع رسيدگي كننده صلاحيت داوطلبان در انتخابات مختلف (به استثناء انتخابات خبرگان رهبري كه مطابق اصل يكصد و هشتم قانون اساسي خواهد بود) موظفند صرفاً بر اساس مواد قانوني و بر اساس دلايل و مدارك معتبر كه توسط مراكز مسؤول قانوني به مراجع اجرائي و نظارتي ارسال شده است، به بررسي صلاحيت داوطلبان بپردازند و چنانچه صلاحيت داوطلبي را رد كردند بايد علت رد صلاحيت را به شرح زير با ذكر مواد قانوني مورد استناد و دلائل مربوط به داوطلب ابلاغ نمايند.
برخی رسانهها دلایل رد صلاحیت علی لاریجانی را دو علت عنوان کردند.
نخست آنکه او در شناسنامه متولد عراق است.
مسئله دیگر اقامت فاطمه لاریجانی، دختر وی در خارج از کشور و در آمریکا است که با مصوبه یک شورای عالی بالادستی در خصوص احراز مقامات عالی اجرایی، مغایرت دارد. اما طبق گفته لاریجانی، دختر او تنها برای تحصیل به آمریکا رفته و ویزای تحصیلی دارد و پاسپورت و تابعیت خارجی ندارد. گفته میشود این بحث در جلسه شورای نگهبان نیز مطرح شده و حتی با خود علی لاریجانی نیز تماس گرفته شده و او مسئله تابعیت را رد کرده است.
در پی رد صلاحیت علی لاریجانی، برادر او، صادق لاریجانی که هماکنون رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام جمهوری اسلامی، عملکرد شورای نگهبان قانون اساسی در بررسی صلاحیت داوطلبان نامزدی انتخابات ریاستجمهوری خرداد ماه را غیر قابل دفاع دانست و گفت از این رفتارهای عجیب به خدا پناه میبریم.
وی افزود: «سبب این نابسامانیها تا حد زیادی، دخالتهای فزاینده دستگاههای امنیتی از طریق گزارشهای خلاف واقع، در تصمیمسازی برای شورای نگهبان است؛ بهویژه اگر عضو مسئولی که باید گزارشهای محققانه به شورا ارائه کند، خود عامدانه چیزی بر آن بیفزاید.»
آیتالله صادق آملی لاریجانی در رشته پیامی در حساب کاربری خود در توییتر با اشاره به عضویت خود در شورای نگهبان نوشت: «هیچگاه تصمیمات شورا را تا این حد غیر قابل دفاع نیافتهام؛ چه در تأیید صلاحیتها و چه در عدم احراز صلاحیتها.»
پس از این انتقادات، علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی در سخنانی به طور تلویحی به دلجویی از علی لاریجانی پرداخت. او در این باره گفت: «به بعضی از افرادی که صلاحیتشان احراز نشد، ظلم و جفا شد و به آنها یا خانوادههایشان که خانوادههای محترم و عفیفی بودند، نسبتهای خلاف واقع داده شد که بعداً ثابت شد آن گزارشها غلط و خلاف است ... حفظ آبرو جزو بالاترین حقوق انسانها است بنابراین خواهش و مطالبه من از دستگاههای مسئول این است که مواردی را که گزارش خلاف واقع راجع به فرزند یا خانواده کسی داده شده، جبران کنند»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
بلافاصله پس از این سخنرانی، شایعاتی مبنیبر احتمال صدور حکم حکومتی یا بازنگری شورای نگهبان برای بازگشت لاریجانی به صحنه انتخابات مطرح شد. علی لاریجانی نیز با انتشار نامهای از رهبر جمهوری اسلامی تشکر کرد.
اما نظر شورای نگهبان در مورد او تغییری نکرد.
به جز لاریجانی افراد سرشناس دیگری نیز از سوی شورای نگهبان رد صلاحیت شدند. آنها نیز به طور صریح از این شورا خواستهاند تا دلایل رد صلاحیت را به طور علنی اعلام کند. موضوعی که هنوز با پاسخ مثبت شورای نگهبان مواجه نشده است.
رد صلاحیت گسترده شورای نگهبان در این دوره از انتخابات ریاستجمهوری، حتی واکنش نیروهای نزدیک به هسته سخت قدرت را نیز به دنبال داشته است.
محمود احمدینژاد، کسی که هشت سال در جمهوری اسلامی رئیسجمهوری بوده نیز پس از رد صلاحیت اعلام کرد «باید در برنامه تلویزیونی زنده با حضور خودم دلایل رد صلاحیتم را اعلام کنند.»
مسعود پزشکیان نماینده مردم تبریز نیز در نطق میان دستور با اشاره به رد صلاحیتش از سوی شورای نگهبان برای نامزدی انتخابات ریاستجمهوری، از شورای نگهبان خواست بهصورت شفاف علت رد صلاحیت او را اعلام کند.
بسیاری دیگر از مسئولان پیشین و فعلی در جمهوری اسلامی هم که رد صلاحیت شدهاند، به شدت از شورای نگهبان انتقاد کردهاند.