با انتشار این خبر نگران کننده که یک شهروند دیگر بریتانیا با تابعیت مضاعف توسط مقامات ایران بازداشت شده، به گونهای فزاینده بهنظر میرسد این شگرد برای تحت فشار گذاشتن دولت های اروپایی بکار گرفته میشود.
به گفته همسر کامیل احمدی، او روز یکشنبه در خانهاش در غرب ایران بازداشت شد. آقای احمدی یک انسانشناس است که در زمینه حقوق زنان و ختنه دختران تحقیق میکند. هنوز نه مقامات بریتانیا و نه ایران در مورد بازداشت او رسما اظهارنظر نکرده و دلیلی برای آن ارائه ندادهاند.
بازداشت آقای احمدی به دنبال دستگیری فریبا عادلخواه، شهروند ایرانی-فرانسوی در ماه ژوئیه، و البته توقیف نازنین زاغری-رتکلیف در سال ۲۰۱۶ صورت گرفته است. زمینه تخصص خانم عادلخواه نیز انسان شناسی است. گیسو نیا، وکیل حقوق بشر وابسته به موسسه «آتلانتیک کانسیل»، اندیشکده مستقر در آمریکا، که روی مسائل ایران کار میکند، میگوید: «برای سالها پژوهشگرانی که میخواستند در ایران دست به تحقیقات بزنند، باید میسنجیدند که آیا موضوعهای مورد پژوهش آنها آنقدر «امن» هست که به بازداشتشان توسط مقامات نیانجامد».
نیا که کارش در زمینهای میان فعالیت برای حقوق بشر و گزارشگری است، هشدار میدهد که «کاملا روشن است مطالعه روی آنچه زمینهای که کاملا بی خطر بهنظر میرسد، میتواند شما را در معرض خطر قرار دهد».
اما جالب توجه است که احمدی در شرایطی بازداشت شده که تنش میان ایران و بریتانیا که هرگز دوست یکدیگر نبودهاند، بالا گرفته است.
بازداشت زاغری-رتکلیف به دیون سالهای ۱۹۷۰ بریتانیا به ایران ربط داده شده که تهران خواهان بازپرداخت آن است. این دیون در نتیجه پرداخت یک وجه ۴۰۰ میلیون پوندی به بریتانیا برای خرید تانک و زره پوشهایی است که به دنبال انقلاب سال ۱۹۷۹ و سقوط شاه هرگز به ایران تحویل داده نشد.
تیرگی اخیر در روابط میان دو کشور با اقدامات تلافی جویانهای به وجود آمده که سرآغاز آن عملیات تفنگداران نیروی دریایی بریتانیا در تصرف و توقیف نفتکش ایرانی «گرِیس ۱» بود. بریتانیا، ایران را متهم کرد با قصد اعزام این کشتی به سوریه، از تحریمهای اتحادیه اروپا تخطی کرده است. ایران تکذیب کرد که کشتی گریس ۱ به قصد سوریه در حرکت بوده است. و به دنبال آن، در عملیات تلافی جویانه سپاه پاسداران، کشتی «استنا ایمپِرو» که با پرچم بریتانیا حرکت میکرد، در آبهای خلیج فارس توقیف شد.
این وقایع در گرماگرم بالاگرفتن لفاظیهای میان تهران و واشنگتن و به دنبال خروج دونالد ترامپ از توافق هستهای ۲۰۱۵ رخ داده است که به دنبال سالها دیپلماسی، ایران را به گفته امضاء کنندگان آن، از ایجاد سلاح اتمی باز میداشت.
به دنبال آن، بنظر میرسد تحریمهای گسترده آمریکا علیه ایران، مقامات جمهوری اسلامی را به گونهای فزاینده ناامید کرده است. و درحالیکه ایران تابعیت مضاعف را به رسمیت نمیشناسد، مقامات این کشور از استفاده از آن بهعنوان ابزار معامله، کاملا راضی به نظر میرسند.
به گفته «هالی داگرس» صاحب سایت «ایرانیست دات کام، «احتمالا، بازداشت اخیر، تلاش دیگری است در جهت استفاده از افراد با تابعیت مضاعف بهعنوان مهرههایی در معاملات ایران با غرب».
و با توجه به اینکه بوریس جانسون موافقت کرده به ائتلاف تحت رهبری آمریکا در تنگه هرمز بپیوندد - بر خلاف اینکه پیشتر گفته میشد بریتانیا به نیروی کمتر تحریک آمیز تحت نظارت اتحادیه اروپا خواهد پیوست – بهنظر نمیرسد تنش میان لندن و تهران در آینده نزدیک فروکش کند.
این نوشته برگردان فارسی از مقالات منتشر شده دیگری است و منعکس کننده دیدگاه سردبیری روزنامه ایندیپندنت فارسی نمی باشد.
© The Independent