پژوهش‌های مقدماتی حاکی از آن است که ابتلا به کووید-۱۹ می‌تواند آغاز بیماری آلزایمر را در افرادی که دچار علایم سلسله اعصاب از جمله منگی و فقدان حس چشایی و بویایی شده‌اند، تسریع کند. 

یافته‌های پژوهش دیگری نشان می‌دهد که بیماران مبتلا به کرونا بیش از دیگران در معرض مشکلات حافظه بلندمدت و تفکر و تمرکز قرار دارند. 

در پژوهش نخست، دانشمندان در خون افرادی که پس از ابتلا به کرونا دچار مشکلات عصب‌شناختی شده بودند، سطوح بالاتری از شاخص‌های بیماری آلزایمر، که عامل زوال عقل است، مشاهده کردند.

هِدِر ام اسنایدر، معاون بخش روابط علمی و پزشکی انجمن آلزایمر، گفت: «داده‌های جدید به روند نگران‌کننده‌ای اشاره دارد که نشان می‌دهد ابتلا به کووید-۱۹ به آسیب‌های ذهنی ماندگار و حتی بروز علایم آلزایمر می‌انجامد.

«با توجه به بیش از ۱۹۰ میلیون مورد ابتلا و ۴ میلیون مرگ‌و‌میر ناشی از کووید در جهان، این بیماری تمام دنیا را از پا درآورده است. بسیار مهم است که به پژوهش‌ها در مورد عوارض این ویروس بر بدن و مغز ادامه دهیم.»

دانشمندان در آمریکا در بخشی از این پژوهش، از ۳۱۰ بیمار مبتلا به کووید‌ـ۱۹ که در بیمارستان نیویورک پذیرش شده بودند، نمونه خون گرفتند. 

شاخص‌های مرتبط با بیماری آلزایمر در خون با بروز علایم سلسه اعصاب در دوره ابتلا به کووید-۱۹ ارتباطی نزدیک دارد.

توماس ویزنیِفسکی، استاد بیماری‌های اعصاب، پاتولوژی و روانپزشکی در دانشکده پزشکی دانشگاه نیویورک که سرپرستی این پژوهش را بر عهده داشته است، می‌گوید: «این یافته‌ها نشان می‌دهد که احتمال دارد بروز علایم و عوارض آلزایمر در بیماران مبتلا به کووید-۱۹ تسریع شده باشد.» 

اما در ادامه افزود به پژوهش‌های بیشتری نیاز است تا بتوان آثار بلندمدت شاخص‌های زیست‌شناختی بر توانایی‌های ذهنی افرادی دریافت که به کووید-۱۹ مبتلا شده‌اند.

هنوز روشن نیست آیا افراد مبتلا به کووید با علایم عصب‌شناختی که نشانه‌هایی از آلزایمر نیز بروز می‌دهند، از قبل مستعد ابتلا به این بیماری بوده‌اند یا خیر. 

اما به گفته گابریل دوُ اِروسکین، استاد عصب‌شناسی در بیمارستان «یو تی هِلث سان آنتونیو»، تشخیص آلزایمر در بیمارانی که در دهه ۶۰ و ۷۰ سالگی به کووید حاد مبتلا شده‌اند، بیشتر بوده است.

او به رادیوی ملی آمریکا گفت: «بسیار وحشتناک است.»

پیش‌تر، پزشکان متوجه شده بودند که اسکن‌هایی که از قبل و بعد از ابتلای فرد به کووید گرفته شده است، نشان می‌دهد که کووید می‌تواند موجب تغییراتی مشابه به بیماری آلزایمر شود. به گزارش رادیوی ملی آمریکا، مطالعات ژن‌شناسی نیز نشان می‌دهد که برخی ژن‌هایی که احتمال ابتلای فرد به کووید حاد را افزایش می‌دهد، همچنین می‌تواند خطر بروز بیماری آلزایمر را نیز افزایش دهد.  

این یافته‌های جدید که هنوز منتشر نشده است، در کنفرانس بین‌المللی انجمن آلزایمر در سال ۲۰۲۱ در کلرادوی آمریکا ارائه شد.

در پژوهش‌ دیگری نیز مشاهده شده است میان کووید بلندمدت و مشکلات حافظه بلندمدت و تمرکز و تفکر ارتباط وجود دارد.

پژوهشگران دانشگاه تگزاس بیش از  ۲۰۰ بیمار آرژانتینی مبتلا به کووید-۱۹ را با ۶۴ فرد سالم مقایسه کردند. نتیجه آزمایش‌ها نشان داد که مشکلات حافظه این افراد به از دست دادن حس بویایی‌شان مرتبط بوده است، نه وخامت ابتلا به کووید در آن‌ها.

مطالعه روی بیماران تا شش ماه پس از ابتلای آنان به کووید-۱۹، نشان داده است که بیش از نیمی از آنان با مشکلات مزمن فراموشی دست به گریبان بودند و از هر چهار بیمار، یک نفر دچار مشکلات شناختی دیگر، از جمله اختلال زبانی بوده است.  

یافته‌های پژوهش دیگری ازیونان که در کنفرانس ارائه شد، نشان می‌دهد که بیماران بهبودیافته از کووید که دچار ضعف حافظه‌ شده بودند، بیش از دیگران ضعف سلامت جسمی داشته‌اند.

سوزان کولهاوس، مدیر پژوهشی مرکز پژوهش‌های آلزایمر در بریتانیا (Alzheimer’s Research UK)، گفت: «اطلاعات چندانی از عوارض بلند‌مدت کووید-۱۹، از جمله احتمال بروز مشکلات ذهنی و حافظه در پی ابتلا، یا خطر بلندمدت ابتلا به بیماری‌هایی مثل آلزایمر در دست نیست.

«این یافته‌های جدید تاکید می‌کند که کووید‌ـ‌۱۹ نه تنها یک بیماری جدی است، بلکه باید عوارض احتمالی بلندمدت آن را هم زیر نظر داشته باشیم.»

«شواهد مرتبط با مشکلات مزمن مرتبط با ضعف حافظه و توانایی ذهنی پس از ابتلا به کووید-۱۹ هنوز روشن نیست و همچون سایر یافته‌هایی که در کنفرانس ارائه شد، برای نتیجه‌گیری قطعی‌تر باید منتظر انتشار کامل این شواهد و ارزیابی دقیق دیگر کارشناسان باشیم.»

«این نتایج به‌روشنی نشان می‌‌دهد که باید بررسی‌های تکمیلی بلندمدت‌تری روی افراد مبتلا به کووید-۱۹ انجام داد.»  

یک سال پیش، یک استاد دانشگاه میشیگان هشدار داد که التهاب ناشی از کووید می‌تواند آثار بلند‌مدتی بر حافظه داشته باشد و خطر از دست رفتن حافظه و زوال ذهنی را افزایش دهد.