پیمان اُسلو و ملحقات آن که در زمان شکل‌گیری تنها برای پنج سال برنامه‌ریزی شده بود به یک موافقت‌نامه دائمی تبدیل شده است. این پیمان شامل بندهای است که فلسطینیان را وادار به تن دادن به شرایط سختی دچار می‌کند، با این حال، تشکیلات خودگردان فلسطین به امید این‌که بتواند مسیر تشکیل کشور مستقل فلسطین در مرزهای ۱۹۶۷ را هموار کند، آمادگی خود را برای پذیرش شروط پیمان اسلو اعلام کرد.

از جمله شروط دشوار این پیمان می‌توان به ترتیبات امنیتی مندرج در «توافق‌نامه طابا» یا «پیمان اسلو ۲» بین اسرائیل به عنوان قدرت اشغالگر و تشکیلات خودگردان فلسطین اشاره کرد که بر هماهنگی و همکاری دو طرف پس از آن‌که در طول چند دهه گذشته در شرایط جنگ و رویارویی با هم قرار داشتند، تأکید می‌کند.

این توافق‌نامه دو طرف را ملزم به خودداری از دست زدن به خشونت و اتخاذ اقدامات خصمانه علیه طرف مقابل یا افراد تحت حاکمیت آن و منافع آن‌ها می‌کند، افزون بر این‌که دو طرف توافق‌نامه باید آماده همکاری و ارائه کمک لازم به یکدیگر، به ویژه در زمینه تلاش برای یافتن افراد مفقود شده و اجساد کشته شدگان باشند.

همچنان، سازمان آزادی‌بخش فلسطین در چارچوب این پیمان، همکاری و تعهد خود را برای جست‌وجو و بازگرداندن سربازان اسرائیلی در حال انجام ماموریت و اجساد شهروندان کشته شده اسرائیلی اعلام کرد. بدین ترتیب، شروط یادشده، علاوه بر هماهنگی امنیتی، دستگاه امنیتی فلسطین را ناگزیر به برقراری ارتباط با ارتش اسرائیل می‌کند.

تقسیم کرانه باختری به سه منطقه A، B و C در پیمان اسلو، علاوه بر حضور صدها هزار شهرک‌نشین در اعماق شهرها و شهرک‌های فلسطین، باعث همپوشانی و درگیری تقریباً روزانه بین دو طرف می‌شود، به ویژه این‌که ارتش اسرائیل و شهرک‌نشینان وارد منطقه A که باید تحت کنترل کامل تشکیلات خودگردان فلسطین باشد، می‌شوند.

براساس توافق‌نامه اسلو، منطقه A، تحت کنترل امنیتی و مدنی فلسطین، منطقه B، تحت کنترل امنیتی اسرائیل و کنترل مدنی فلسطین و منطقه C، تحت کنترل کامل مدنی و امنیتی اسرائيل می‌باشد. با توجه به این تقسیم‌بندی، نیروهای امنیتی فلسطین در طول سال‌های گذشته، همواره شهرک‌نشینان یا سربازان اسرائیلی که به اشتباه وارد منطقه A می‌شوند را به مقامات اسرائیلی باز می‌گردانند. علاوه برآن، نیروهای امنیتی فلسطین از افرادی که به اشتباه وارد این منطقه می‌شوند، محافظت می‌کنند و آن‌ها را در اقدامی که با عث نارضایتی فلسطینی‌ها می‌شود، به اسرائیل منتقل می‌کنند.

روز یکشنبه گذشته، اول ماه اوت جاری، یک اتوبوس حامل سربازان اسرائیلی به اشتباه وارد منطقه‌ای در شهر الخلیل شد که تحت کنترل امنیت فلسطین است، سپس سرویس امنیتی پیشگیرانه فلسطین بلافاصله وارد عمل شده و آن‌ها را به منطقه تحت کنترل اسرائیل در شهر بازگرداند.

یک منبع امنیتی فلسطینی که نخواست نامش فاش شود، اظهار داشت که بر اساس توافقی که میان دو جانب وجود دارد، دستگاه امنیتی فلسطین مکلف به بازگرداندن اسرائیلی‌هایی است که به اشتباه وارد منطقه دیگری می‌شوند. وی افزود که تشکیلات خودگردان فلسطین این اقدام را تنها برای جلوگیری از وخامت بیشتر اوضاع انجام می‌دهد.

این در حالی است که اسرائیل با حمله به شهرها و روستاهای فلسطینی و حتی نقاط نزدیک به دفتر ریاست دولت فلسطین، با هدف دستگیری فلسطینی‌ها، پیمان اسلو را عملا نقض می‌کند، اما نیروهای امنیتی فلسطین به منظور جلوگیری از وقوع تنش و درگیری، نه تنها واکنشی از خود نشان نمی‌دهند، بلکه از منطقه نیز عقب‌نشینی می‌کنند.

با این حال، در برخی از موارد هنگامی‌که دستگاه امنیتی فلسطین مانع ورود ارتش اسرائیل به شهرها و شهرک‌هایی فلسطین می‌شود، درگیری میان دو جانب به وقوع می‌پیوندد، همان‌گونه که در ماه ژوئن گذشته اتفاق افتاد و منجر به کشته شدن دو تن از نیروهای اطلاعاتی ارتش فلسطین در شهر جنین شد.

البته تشکیلات خودگردان فلسطین سال‌ها است که اسرائیل را متهم به عدم پایبندی به پیمان اسلو و نقض همه روزه آن می‌کند. در ماه مه سال گذشته تشکیلات خودگردان فلسطین در واکنش به تصمیم تل‌آویو برای الحاق برخی از بخش‌های کرانه باختری به قلمرو اسرائیل، روابط خود را با اسرائیل به حالت تعلیق درآورد. سپس به دنبال اخذ تعهد اسرائیل مبنی بر پایبندی به توافق‌نامه‌های دو جانبه، حدود شش ماه پیش، روابط میان اسرائیل و تشکیلات خودگردان فلسطین از سرگرفته شد.

در پیوند به این موضوع، بلال الشوبکی، رئیس دانشکده علوم سیاسی در دانشگاه الخلیل، گفت که امنیت فلسطین ناگزیر به بازگرداندن اسرائیلی‌هایی است که به اشتباه وارد مناطق دیگر می‌شوند، زیرا تشکیلات خودگردان فلسطین به عنوان یک نهاد ضد اسرائیلی ایجاد نشده است، بلکه این نهاد برای تضمین همکاری و هماهنگی میان دو جانب به وجود آمده است. وی افزود که تعهد کامل تشکیلات خودگردان فلسطین به رعایت توافق‌نامه‌های امضا شده با اسرائیل، با نقض روزانه این تعهدات توسط اسرائیل روبه‌رو می‌شود و به همین دلیل، فلسطینیان رویکرد تشکیلات خودگردان فلسطین در برابر اسرائیل را قابل پذیرش نمی‌دانند.

در همین حال، یک مقام ارتش اسرائیل در کرانه باختری که نخواست نامش فاش شود، گفت که «سرویس امنیتی فلسطین اتوبوس سربازان اسرائیلی را که روز یکشنبه گذشته به اشتباه وارد منطقه‌ای در شهر الخلیل شده بود را به مبدأ حرکت آن بازگرداند». وی افزود که «البته این نخستین باری نیست که بخش امنیتی فلسطین دست به چنین اقدامی می‌زند.»