شیرین عبادی، حقوقدان ایرانی و برنده جایزه صلح نوبل، ضمن انتقاد از تصمیم انریکه مورا معاون جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برای شرکت در مراسم تحلیف ابراهیم رئیسی رئیس دولت آینده ایران، این اتحادیه را به داشتن رویکردی با «استاندارد دوگانه» در برابر جمهوری اسلامی متهم کرد و گفت با بیان واقعیت‌های ایران باید مردم اروپا را از داشتن چنین نمایندگانی شرمنده کرد.

وی در گفت‌وگو با کاملیا انتخابی‌فرد سردبیر ایندیپندنت فارسی گفت: «اتحادیه اروپا برای شرکت در مراسم تحلیف ابراهیم رئیسی که از متهمان درجه یک قتل‌های دهه شصت است نماینده فرستاده که حضورا تبریک بگوید ... این در حقیقت نشان‌دهنده رویکرد اروپاست و داشتن استاندارد دوگانه؛ بایستی مردم اروپا را از داشتن چنین نمایندگانی شرمنده کنیم، با بیان کردن وقایعی که در ایران گذشته است.»

خانم عبادی در پاسخ به این پرسش که چه آینده‌ای برای ایران و مردم ایران متصور است گفت: «اگر به جای آقای رئیسی، که متهم کشتار سال ۶۷ است، هر کس دیگری نیز می‌آمد شرایط بد بود. چرا؟ مشکل من فرد خامنه‌ای یا شخص رئیسی نیست، مشکل من ساختار سیاسی ایران است. ساختار سیاسی ایران بر مبنای قانون اساسی است؛ تا زمانی که این قانون اساسی را در ایران ما داریم، هیچ فردی در محدوده قانون اساسی نمی‌تواند ایران را از این شرایط وخیم خارج کند.»

وی اضافه کرد «به عنوان مثال، در قانون اساسی قید شده است که مذهب رسمی حکومت شیعه است و باز هم در قانون اساسی قید شده است که تمام قوانین بایستی بر اساس موازین اسلامی باشد. منشا تشخیص این امر ... شش فقیه شورای نگهبان است و این شش فقیه مستقیما از طرف یک نفر، یعنی رهبر، تعیین می‌شوند. پس بنابراین موازین اسلامی یعنی عقاید یک نفر.»

برنده جایزه صلح نوبل سال ۲۰۰۳ با بیان این که «مردم ایران با این ساختار سیاسی و این قانون اساسی هرگز روی عافیت نخواهند دید» گفت مردم در این قانون اساسی و این نظام سیاسی در کشور جایگاهی ندارند و تاکید کرد «این که ما تمام اختیارات را قانونا در کف یک نفر بگذاریم درست نیست. مردم کجا جا دارند؟»

شیرین عبادی گفت: «حتی می‌بینیم که مردم در یک انتخابات معیوب – چون آنچه در ایران اتفاق می‌افتد انتخابات که نیست، نمایندگان رهبر در شورای نگهبان چند نفر را تعیین می‌کنند که مردم از بین آنها یک نفر را انتخاب کنند – اما همین نیم‌بند هم باز موکول است به تنفیذ یک نفر یعنی رهبر. حالا با تئاتر انتخابات، آقای رئیسی شد رئیس جمهوری. بایستی حکمش را تنفیذ بکنند که امروز تنفیذ شد. یعنی رهبر می‌توانست تنفیذ نکند. حالا شما به من بگویید جای مردم کجاست و به من بگویید که اگر به جای ابراهیم رئیسی که معروف به جلاد و یا قصاب و اینگونه الفاظ است، یک آدم خیلی خوبی هم انتخاب می‌شد، چه کار می‌توانست بکند؟»

وی افزود: «من شما را رجعت می‌دهم به دوران اصلاحات. هر سال آقای خاتمی که می‌گویند پدر معنوی اصلاحات است، رئیس جمهور بود. و شش سال آن مجلس ششم بود که اکثریتش با اصلاح‌طلبان بود. آیا حکومت دوران اصلاحات ره به جایی برد؟ توانست جلوی فاجعه‌ای که امروز هستیم را بگیرد.»

این حقوقدان ایرانی مقیم خارج از کشور در ادامه گفت‌وگوی خود با ایندیپندنت فارسی خاطرنشان کرد: «بنابراین مساله فرد برای من اصلاح مطرح نیست. با من راجع به فرد صحبت نکنید. با من راجع به قانون صحبت کنید. بگویید که قانون اساسی چیست. مشکل آنجاست؛ تا زمانی که قانون اساسی عوض نشود، هیچ تغییر مثبتی در ایران اتفاق نخواهد افتاد.»