فصل نقل و انتقالات لیگ برتر فوتبال ایران شروع شد، اما فدراسیون فوتبال ایران هنوز آیین‌نامه نقل و انتقال بازیکن و مربی خارجی را تدوین نکرده است. ۱۶ باشگاه لیگ برتر نمی‌دانند طبق کدام آیین‌نامه می‌توانند بازیکن یا مربی خارجی استخدام کنند.
در پی اعلام پایان ممنوعیت نقل و انتقال بازیکن و مربی خارجی در فوتبال ایران، این آیین‌نامه طبق ادعای فدراسیون فوتبال می‌خواهد بر کیفیت بازیکنان و مربیان خارجی نظارت کند و از باشگاه‌ها تضمین بخواهد که دستمزدها را پرداخت کنند.
بدون اعلام این آیین‌نامه، آغاز فصل نقل و انتقالات می‌تواند مشکلاتی برای باشگاه‌ها پدید آورد، اما عجیب است که حتی باشگاه‌ها منتظر اعلام این آیین‌نامه نیستند و دراین‌باره بحث و خبری مطرح نیست. در حالی که باشگاه‌ها نمی‌دانند طبق کدام مقررات جدید می‌توانند بازیکن و مربی خارجی استخدام کنند، وارد مذاکرات با بازیکنان جدید خارجی شده‌اند و این حتی می‌تواند به پیش‌قراردادهای تعهدآور منجر شود و لغو فرضی آن‌ها با آیین‌نامه جدید، شاید دردسرهای حقوقی و زیان‌های مالی در پی داشته باشد. در فوتبال ایران اما نگرانی برای آینده چندان مرسوم نیست.
از آغاز فصل گذشته، به دلیل حجم بدهی‌هایی که قراردادهای باشگاه‌ها با بازیکنان و مربیان خارجی پدید آورده بود، امضای قرارداد جدید با خارجی‌ها در لیگ ایران ممنوع اعلام شد. این دستوری بود که وزارت ورزش و جوانان، پیش از فدراسیون فوتبال برای دو باشگاه تحت مالکیت خود اعلام کرد و سپس، فدراسیون فوتبال تصمیم گرفت این ممنوعیت را برای همه باشگاه‌ها اعمال کند. مدیریت جدید فدراسیون اما تصمیم دارد با آیین‌نامه تازه، این ممنوعیت را لغو کند.
درباره آیین‌نامه‌ای که قرار است تدوین شود، اطلاعات کاملی در دسترس نیست، اما باشگاه‌ها طبق این طرح پنهان فدراسیون باید متعهد شوند که توان پرداخت دستمزد بازیکنان یا مربیان خارجی را دارند. این تعهد البته بدون مفاد این آیین‌نامه نیز با امضای قرارداد ایجاد می‌شود، اما فدراسیون فوتبال قصد دارد از باشگاه‌ها ضمانت بانکی بخواهد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
باشگاه‌های ایرانی که به قراردادهای رسمی متعهد نیستند و با شکایت اغلب بازیکنان و مربیان خارجی مواجه می‌شوند، چندان عجیب نیست که به ضمانت‌نامه‌های دیگر نیز پایبند نباشند. فدراسیون فوتبال شاید به زودی با انبوهی از ضمانت‌نامه‌ها مواجه شود که باز هم باشگاه‌ها تعهدی در مقابل آن حس نمی‌کنند و راهی برای فرار از آن پیدا می‌کنند.
دولتی بودن باشگاه‌ها همواره باعث می‌شود که فدراسیون فوتبال مجبور به مماشات باشد و دست از پیگیری قانونی و سخت‌گیرانه پرونده‌ها بردارد. به همین دلیل، باشگاه‌ها دچار این باور هستند که همیشه راهی برای فرار موقت از پرداخت بدهی‌ها وجود دارد.
فدراسیون فوتبال قصد دارد شرط‌هایی برای استخدام بازیکن خارجی تعیین کند. طبق این شرط‌ها، تعداد بازی‌های بازیکن مورد نظر در فصل‌های گذشته، لیگی که در آن بازی می‌کند، بازی‌های ملی، و مواردی از این دست بررسی می‌شود تا مجوز حضور بازیکن خارجی صادر شود. البته در فوتبال ایران با توجه به میزان دستمزدی که باشگاه‌ها توان پرداختش را دارند، استخدام بازیکنان با کارنامه‌ای که بتواند با شرایط استخدام مطابق باشد، دشوار است. بسیاری از بازیکنان خارجی بدون کارنامه قابل‌اعتنا، کیفیتی قابل قبول در مقیاس فوتبال ایران دارند. هرچند، تعداد بازیکنان بی‌کیفیت خارجی که طی یک دهه اخیر به فوتبال ایران رفته‌اند و بدون تاثیرگذاری برای باشگاه ایرانی، دستمزد خود را با شکایت به فیفا یا دادگاه عالی ورزش دریافت کرده‌اند، نیز پرشمار است.
مثل طرح‌های دیگری که در سال‌های گذشته در فوتبال ایران نیم‌بند اجرا شد، اجرای آیین‌نامه نقل و انتقالات برای استخدام خارجی‌ها نیز نمی‌تواند امیدواری چندانی برای برقراری نظم مالی در فوتبال ایران ایجاد کند. برای آن که بدانیم این آیین‌نامه چقدر می‌تواند تغییر و اصلاح شود، همین بس که با آغاز رسمی فرصت نقل و انتقالات، هنوز این آیین‌نامه تدوین نهایی نشده و به تصویب هیات رئیسه فدراسیون فوتبال نرسیده است.
کارشناسانی که این آیین‌نامه را تدوین کرده‌اند، از سوی فدراسیون فوتبال معرفی نشده‌اند که بدانیم چه شناختی از پیچیدگی‌های بازار نقل و انتقالات فوتبال دارند.
سال‌ها پیش، مقرراتی مثل سقف مبلغ قرارداد در فوتبال ایران اجرا شد که نه تنها نتوانست به مهار افزایش قیمت بازیکنان و مربیان منجر شود، بلکه باشگاه‌ها قراردادهای داخلی بالاتر از سقف قرارداد می‌بستند و قراردادهای رسمی را با مبلغ قانونی ثبت می‌کردند. حتی چند باشگاه به جای دستمزد، حواله خودرو و آهن به بازیکنان می‌دادند. فدراسیون فوتبال برای حمایت از باشگاه‌ها سقف قرارداد تعیین کرده بود، اما مدیران دولتی باشگاه‌ها راه فرار از قوانین را پیدا می‌کردند.
۱۶ باشگاه لیگ برتر ایران بدون آن که مفاد آیین‌نامه نقل و انتقالات را بدانند، در بازار نقل و انتقالات رها شده‌اند و این می‌تواند بحران تازه‌ای در فوتبال ایران پدید آورد و با قراردادهایی مواجه شویم که مشخص نیست به چه سرنوشتی دچار شوند. این آشفتگی در بازار نقل و انتقالات ایران تازگی ندارد و هر سال با بازاری مواجهیم که زیان مالی بزرگی برای باشگاه‌ها به بار می‌آورد. باشگاه‌های دولتی اما با زیان‌ها از پا درنمی‌آیند و همیشه برای زیانی بزرگ‌تر از محل بودجه‌های عمومی آماده‌اند.
