برخی افراد حقیقی و حقوقی که در اینستاگرام فعالیت دارند، به‌تازگی متوجه شده‌اند که در نرم‌افزار روبیکا یک حساب کاربری به نام آنان جعل و تمام پست‌های اینستاگرامی‌ آنان به این نرم‌افزار منتقل شده است. نرم‌افزار روبیکا در واکنش به اعتراض شدید کاربران اینستاگرام از آنان خواسته است تماس بگیرند تا آن حساب کاربری‌ را حذف کند. کاربران می‌گویند این کار مصداق جعل هویت و نقض قانون حق مولف (کپی رایت) است.

تلاش برای جایگزینی نرم‌افزارهای داخلی با نرم‌افزارهای محبوبی همچون تلگرام و اینستاگرام که از چند سال پیش آغاز شد، حالا به مرحله جدیدی وارد شده است. از یک‌سو موافقان طرح «صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی» مدعی می‌شوند که یکی از اهداف اصلی این طرح رعایت حقوق افراد و حفظ اطلاعات کاربری آنان است و از طرف دیگر یک نرم‌افزار داخلی مورد حمایت حکومت اطلاعات کاربری افراد حقیقی و حقوقی را سرقت می‌کند.

شرکت «توسعه کسب‌وکار توسکا» با نام اختصاری «روبیکا» که گفته می‌شود وابسته به سپاه پاسداران است، در مهرماه سال ۱۳۹۶ ثبت شد. بسیاری از کاربران فضای مجازی روبیکا را «نرم‌افزار جاسوسی» می‌دانند که اطلاعات افراد را به سرقت می‌برد.

بی‌اعتمادی جامعه ایرانی به نرم‌افزارهای داخلی و کیفیت نازل دو دلیل مهم نبود اقبال به آن‌ها در داخل کشور است. با این‌ همه، نرم‌افزارهایی مثل روبیکا هم بیکار نمانده‌اند و با تکیه بر حامیان خود در سپاه پاسداران، بی هیچ نگرانی از برخورد قانونی، جعل حساب کاربری افراد حقیقی و حقوقی را شروع کرده‌اند.

روبیکا بخشی به نام «روبینو» دارد که از همان ابتدا برای رقابت با اینستاگرام طراحی شده بود. این برنامه با نقض قانون کپی‌رایت و حریم خصوص کاربران، تمام اطلاعات کاربران را از اینستاگرام به روبینو منتقل کرده است.

در روزهای گذشته، بسیاری از کاربران اینستاگرام با جست‌وجوی نام خود در روبینو متوجه شدند که یک حساب جعلی به نام آنان در این نرم‌افزار باز شده است. ترانه علیدوستی، هنرمند سینما، یکی از این افراد بود که در واکنش به راه‌اندازی حساب کاربری به نام خود در روبینو در یک استوری اینستاگرامی نوشت: «به چه حقی بی‌اطلاع ما برایمان اکانت ساخته‌اید؟ من در این اپ نبوده‌ام و نخواهم بود و در صورت پاک نشدن اکانتی که به نامم است، از این اپلیکیشن شکایت می‌کنم.»

بسیاری از افراد دیگر نیز در صفحه‌های شخصی خود واکنش‌های مشابهی نشان داده‌اند. کاربران توییتر هم به این موضوع معترض‌اند و برخورد با نرم‌افزار روبیکا را خواستار شدند. 

وب‌سایت تجارت‌نیوز با استناد به ماده ۷۴۴ قانون مجازات اسلامی، اقدام قانونی علیه روبیکا را مطرح کرده اما نرم‌افزار روبیکا که پشتوانه‌ای همچون سپاه پاسداران را دارد، حذف حساب کاربری افراد را به تماس با این نرم‌افزار مشروط کرده است.

نکته جالب اینکه در این نرم‌افزار برای افرادی از طیف‌های مختلف حساب کاربری جعلی راه‌اندازی شده است. با وجود این، نرم‌افزار یاد شده اصرار دارد که افراد برای حذف حساب کاربری خود حتما باید تماس بگیرند. این در حالی است که این نرم‌افزار هم قانون کپی‌رایت را نقض کرده و هم جعل هویت کرده است و در صورت اجرای درست قانون باید با آن برخورد شود.

مطابق ماده ۱۲ قانون جرائم رایانه‌ای، «هرکس به‌طور غیرمجاز داده‌های متعلق به دیگری را بِرُباید، حتی اگر عین داده‌ها در اختیار صاحب آن باشد، مجرم شناخته می‌شود.»