گروه طالبان که اکنون بر کشور افغانستان تسلط پیدا کرده است، شاید امکان دسترسی به ذخایر مالی افغانستان در خارج از آن کشور را نداشته باشد، اما بنابر گزارش‌ها، به گنجینه‌ای از منابع معدنی کمیاب دست پیدا کرده که جامعه بین‌المللی برای مقابله با تغییرات اقلیمی به‌شدت به آن‌ها نیازمند است.

درپی خروج نیروهای آمریکا و هم‌پیمانان آن‌ها پس از دو دهه از افغانستان، افراد گروه طالبان به‌سرعت بر مناطق مختلف آن کشور مسلط شدند و از روز یکشنبه، ۲۴ مردادماه، پس از ورود به شهر کابل،  کنترل آن کشور را به‌دست گرفتند. پس از آن ایالات متحده دارایی‌ بانک مرکزی افغانستان در آمریکا را مسدود و ارسال پول نقد به آن کشور را متوقف کرد. علت این اقدام، ممانعت از دسترسی دولت طالبان به این پول اعلام شد.

برخلاف کشورهای غربی که گروه طالبان را به‌عنوان حاکمان افغانستان به‌رسمیت نشناخته‌اند، هوآ چون‌یینگ، سخنگوی وزارت خارجه چین، روز دوشنبه، ۲۵ مرداد، در واکنش به تحولات افغانستان اعلام کرد پکن «به انتخاب مردم افغانستان احترام می‌گذارد». او گفت: «طالبان افغانستان بارها ابراز امیدواری کرده‌اند که روابط خوبی با چین برقرار کنند. آن‌ها از خواست خود برای مشارکت چین در بازسازی و توسعه افغانستان خبر داده و گفته‌اند که به هیچ نیرویی اجازه استفاده از سرزمین افغانستان علیه کشور چین را نخواهند داد.» سخنگوی وزارت خارجه چین افزود که آن کشور از این رویکرد طالبان استقبال می‌کند.

وب‌سایت خبری «نیوز» استرالیا در گزارشی تحلیلی یکی از دلایل اهمیت افغانستان برای چین را امکان دسترسی به ذخایر معدنی غنی آن کشور به‌ویژه فلزات و مواد معدنی کمیاب عنوان کرده است. از میان این عناصر کمیاب، به عناصر فلزی لانتان، سریم و نئودیمیم و لیتیم اشاره کرده است.

براساس این گزارش، تنها سه کشور چین، کنگو و استرالیا بیش از ۷۵ درصد از منابع حاوی لیتیم، کبالت و دیگر خاک‌های معدنی کمیاب جهان را تولید می‌کنند و کشوری که ۹۰درصد توانایی فرآوری این خاک‌های کمیاب جهان به‌منظور استخراج عناصر کمیاب را در اختیار دارد، چین است. پکن در حال حاضر هم از این تسلط خود بر بازار مواد معدنی کمیاب، در رقابت و جنگ تجاری با کشورهای غربی سود می‌برد.

در مجموع، ارزش ذخایر معدنی افغانستان بین یک تا سه تریلیون دلار برآورد شده است و زمین‌شناسان معتقدند خاک این کشور بزرگ‌ترین ذخایر لیتیم جهان را در خود جای داده است. لیتیم عنصری است که همراه با نیکل و کبالت، در ساخت باتری‌های قابل شارژ مدرن مورد استفاده قرار می‌گیرند. این مواد معدنی کمیاب برای گسترش فناوری‌هایی به‌کار گرفته می‌شوند که در کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی و مقابله با تغییرات اقلیمی نقش دارند، از آن جمله است، باتری‌های خودروهای برقی. 

البته استخراج معادن در کشوری کوهستانی همچون افغانستان کار چندان ساده‌ای نیست، اما براساس این گزارش پیش از این هم استخراج مواد معدنی در افغانستان سالانه حدود ۱.۴میلیارد دلار درآمد داشته است که البته ۳۰ تا ۴۰درصد آن در اثر فساد حاکم بر کشور، به منابع مالی کشوری بازنمی‌گشت، اما حدود یک‌میلیارد دلار به اقتصاد کشور کمک می‌کرد.

براساس گزارش‌ها، علاوه‌بر اهمیت کشور افغانستان در کریدور اقتصادی چین-پاکستان و نقش آن در ابتکار کمربند و جاده (پروژه اقتصادی راه ابریشم نو)، چین به معادن و مواد معدنی کمیاب در افغانستان نیز چشم دارد و به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاران خارجی در معدن‌کاوی، مایل است جایگاه خود در این زمینه را حفظ و تقویت کند.

وزارت خارجه چین اعلام کرده است که قصد دارد با طالبان در «برقراری صلح و بازسازی»آن کشور همکاری کند. دستگاه دیپلماسی آن کشور در ماه ژوئیه میزبان مذاکره با ملا عبدالغنی برادر، رهبر سیاسی گروه طالبان بود. این فرمانده ارشد طالبان از پکن خواست تا نقش اصلی را در بازسازی اقتصادی افغانستان ایفا کند.

رسانه‌های دولت چین از آن زمان تاکنون طالبان را به‌عنوان یک دولت «فراگیر» معرفی می‌کنند که قادر به ایجاد «صلح و ثبات» در افغانستان است.

سهیل شاهین، سخنگوی گروه طالبان نیز در روزهای گذشته به یک رسانه چینی گفت: «چین کشور دوست ماست و از حضور آن در بازسازی و توسعه افغانستان استقبال می‌کنیم... اگر (پکن) سرمایه‌گذاری کند، ما به‌طور قطع امنیت آن‌ها را تضمین می‌کنیم.»