با آغاز خروج نیروهای نظامی آمریکا و متحدانش و در جریان حمله‌های اخیر نیروهای طالبان به مناطق مختلف افغانستان و سقوط شهرها به‌دست شبه‌نظامیان این گروه که درنهایت ۲۴ مردادماه (۱۵ اروت) به تسلط آن‌ها بر پایتخت و کل کشور انجامید، تسلیحات و تجهیزات نظامی بسیاری به‌دست افراد طالبان افتاده که اغلب آن‌ها را از سربازان ارتش افغانستان و نیروهای ویژه و پلیس آن کشور به غنیمت گرفته‌اند. 

ایالات متحده در سال‌های گذشته ارتش افغانستان را به هواپیماها، هلیکوپترها، خودروهای زرهی، سلاح‌های سنگین و سبک و حتی عینک‌های دید در شب مسلح کرده و تعدادی از جدیدترین انواع هلیکوپترهای تهاجمی بلک‌‌هاوک نیز در اختیارشان قرار داده بود. 

براساس برخی گزارش‌ها، نیروهای طالبان همزمان با تسلط بر کشور افغانستان، بیش از ۱۵۰ فروند هواپیما و هلیکوپتر، ۵۰هزار کامیون، وانت و خودروی شاسی‌بلند، بیش از ۲۳هزار خودروی زرهی نظامی و نزدیک به ۵۵۰هزار قبضه اسلحه را در اختیار گرفته‌اند. 

جیم بنکس، عضو جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان آمریکا، هفته گذشته ضمن انتقاد از عملکرد دولت بایدن، ارزش تسلیحات آمریکایی را که در جریان خروج شتابزده نیروهای آمریکایی از افغانستان به‌دست طالبان افتاده‌ است، ۸۵میلیارد دلار اعلام کرد. او در سخنان خود به ۲۰۰ فروند هواپیما و هلیکوپتر، چند صد هزار قبضه اسلحه سبک و چند ده‌هزار خودروی زرهی اشاره کرد که اکنون در اختیار نیروهای طالبان قرار گرفته‌اند. به گفته بنکس، تعداد هلیکوپترهای بلک‌هاوک آمریکایی که درحال حاضر در اختیار شبه‌نظامیان طالبان است، از تعداد این تجهیزات در ۸۵ درصد کشورهای جهان بیشتر است.

پیش از آن، ۲۵ سناتور جمهوری‌خواه نیز در نامه‌ای به لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا، خواستار پاسخگویی درباره رها کردن تجهیزات نظامی حساس آمریکایی ازجمله هلیکوپترهای بلک‌هاوک به‌دست طالبان شده‌اند. آن‌ها در نامه خود به این نکته اشاره کرده‌اند که احتمالا نیروهای طالبان توانایی استفاده بسیاری از آن تجهیزات را ندارند و برای آموزش استفاده یا تهیه زیرساخت‌های مورد نیاز این کار و حفظ و نگهداری تجهیزاتی چون هلیکوپترها، به‌دنبال همکاری با روسیه، پاکستان، ایران و یا چین بروند.

به‌تازگی در رسانه‌های اجتماعی نیز ویديوهایی از دسترسی افراد طالبان به هلیکوپترهای بلک‌هاوک منتشر شده است که گواهی بر ناتوانی آن‌ها در به‌کارگیری درست تجهیزات و به پرواز درآوردن هلیکوپتر است. اما علاوه‌بر امکان یاری گرفتن طالبان از دیگر کشورها برای به‌کارگیری این تجهیزات، روزنامه ساندی‌تایمز به امکان فروش این تجهیزات نظامی در بازار سیاه نیز اشاره کرده است.

رسانه‌های مختلف در روزهای گذشته از تعداد سلاح‌هایی که به‌دست نیروهای طالبان افتاده است، ارزیابی‌هایی منتشر کرده‌اند. روزنامه بریتانیایی تایمز با استفاده از گزارش‌های «دیوان محاسبات آمریکا» (U.S. Government Accountability Office/GAO)، نهاد وابسته به کنگره آمریکا، و «بازرس ویژه آمریکا برای بازسازی افغانستان» (Special Inspector General for Afghanistan Reconstruction/SIGAR) گزارشی از انواع تجهیزات و سلاح‌‌هایی که درحال حاضر در اختیار طالبان است، منتشر کرده است. 

بنابر گزارش‌ها تعدادی از هواپیماها و هلیکوپترهای نظامی ارتش افغانستان درپی به‌قدرت رسیدن طالبان، به خارج از کشور منتقل شده‌اند. به گزارش تایمز، تعداد هواپیماها و هلیکوپترهای بازمانده در اختیار طالبان براساس گزارش‌های «بازرس ویژه آمریکا برای بازسازی افغانستان» به ترتیب ۶۵ و ۱۰۹ فروند است که البته تمام آن‌ها آمریکایی نیستند و متعلق به ارتش افغانستان بوده‌اند که حالا به‌دست شبه‌نظامیان حاکم بر آن کشور افتاده است. با بیش از ۱۵۰ هواپیما و هلیکوپتر، برخی معتقدند که حالا طالبان تنها گروه شبه‌نظامی افراطی است که می‌تواند نیروی هوایی داشته باشد. 

هواپیماهای نظامی که به‌دست طالبان افتاده، شامل ۲۳ فروند هواگرد تهاجمی امبرائر ئی‌ام‌بی ۳۱۴ سوپر توکانو (ساخت برزیل)، ۲۸ فروند هواپیمای سسنا ۲۰۸ (آمریکایی)، ۱۰ فروند سسنا ای‌سی-۲۰۸ (آمریکایی) و ۴هواپیمای ترابری نظامی سی-۱۳۰(آمریکایی) است. 

هلیکوپترها شامل ۳۳ فروند هلیکوپتر میل-۱۷ (روسی)، ۳۳ فروند بلک‌هاوک یواچ-۶۰ (آمریکایی) و ۴۳ فروند هلیکوپتر ام‌دی۵۳۰ (آمریکایی) است.

 روزنامه تایمز براساس گزارش‌های «دیوان محاسبات آمریکا» نوشته است که نیروهای طالبان درحال حاضر ۴۲هزار وانت و خودروی شاسی‌بلند و ۸هزار کامیون در اختیار دارند و خودروهای زرهی و نظامی آن‌ها از این قرار است: ۲۲هزار و ۱۷۴  خودروی نظامی «هاموی»(Humvee)، ۶۳۴ خودروی زره‌پوش نظامی ام۱۱۱۷، همچنین ۱۵۵ خودروی زرهی مکس‌پرو (MaxxPro) محافظت‌شده در برابر راکت، مین و بمب کنار جاده‌ای و ۱۶۹ نفربر زره‌پوش ام۱۱۳.

براساس این گزارش، تعداد سلاح‌هایی که در اختیار طالبان قرار گرفته است، نزدیک به ۵۵۰هزار قبضه اسلحه است، شامل ۶۴هزار و ۳۶۳ تیربار (مسلسل)، ۳۵۸هزار و ۵۳۰ تفنگ تهاجمی (Assault Rifle) و ۱۲۶هزار و ۲۹۵ سلاح دستی (Pistol).

به‌جز این موارد، شبه‌نظامیان طالبان ۱۷۶ دستگاه ادوات توپخانه‌ای (Artillery) به‌علاوه ۱۶۲هزار و ۴۳ دستگاه تجهیزات ارتباط از راه دور رادیویی و ۱۶هزار و ۳۵ دوربین و ابزار دید در شب را نیز در اختیار خود گرفته‌اند.