شمارش معکوس برای آغاز سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ در ایران آغاز شده است اما دانش‌آموزان و دانشجویان که ماه‌ها با اظهارنظرهای متفاوت درباره بازگشایی حضوری مراکز آموزشی روبه‌رو بودند، هنوز هم در بلاتکلیفی نحوه آغاز این سال تحصیلی به سر می‌برند. مسئولان دولتی درباره بازگشایی حضوری مدرسه‌ها و دانشگاه‌ها با هم اتفاق‌نظر ندارند و از سوی دیگر، متخصصان هشدار داده‌اند که بازگشایی شتاب‌زده مراکز آموزشی در حالی‌ که هنوز بسیاری از مردم واکسینه نشده‌اند، خطر شیوع موج ششم همه‌گیری کرونا در ایران را به همراه دارد؛ با این‌ حال، ابراهیم رئیسی برای بازگشایی حضوری مراکز آموزشی مهلت ۱۵ روزه تعیین کرده است.

روز پنجشنبه اول مهر ۱۴۰۰، حدود یک میلیون و ۶۳۰ هزار دانش‌آموز کلاس اولی در ایران با حضور در مدارس، سال تحصیلی جدید را آغاز کردند اما شروع رسمی سال تحصیلی روز شنبه سوم مهرماه است. به گفته علیرضا کاظمی، سرپرست وزارت آموزش‌وپرورش جمهوری اسلامی ایران، سال تحصیلی جدید از طریق شبکه شاد و مدرسه تلویزیونی آغاز می‌شود و آموزش‌وپرورش قصد دارد به‌‌تدریج زمینه حضور فیزیکی دانش‌آموزان در مدرسه‌ها را فراهم کند.

بر اساس اعلام سرپرست وزارت آموزش‌وپرورش، در گام اول، مدرسه‌های روستایی و عشایری و کم‌جمعیت بازگشایی می‌شوند که تعداد آن‌ها حدود ۴۵ هزار مدرسه است. به گفته کاظمی، این مدارس از ۳ مهر، هم‌زمان با شروع رسمی سال تحصیلی جدید، به‌صورت حضوری شروع به کار می‌کنند. در گام دوم نیز مدارس با جمعیت متوسط آموزش حضوری را آغاز می‌کنند.

به گزارش خبرگزاری ایسنا و به نقل از علیرضا کاظمی، هم‌اکنون واکسیناسیون معلمان تمام شده و واکسیناسیون دانش آموزان در حال انجام است.
سرپرست آموزش‌وپرورش در حالی ادعای واکسیناسیون دانش‌آموزان را مطرح کرده است که در ایران، همچنان درباره نوع واکسن تزریقی به افراد زیر ۱۸ سال ابهام‌های زیادی وجود دارد. با وجود اینکه بسیاری از کشورهای دنیا واکسن سینوفارم چینی را حتی برای بزرگسالان هم تایید نکرده‌اند، جمهوری اسلامی ایران قصد دارد دانش‌آموزان را با سینوفارم واکسینه کند.

واکسن دیگری که برای کودکان ایرانی در نظر گرفته شده واکسن پاستور تولید داخل است که آن هم تاییدیه سازمان بهداشت جهانی را ندارد. این موضوع نگرانی‌های زیادی برای خانواده‌ها ایجاد کرده است؛ با این‌ حال، کاظمی مدعی شده که بازگشایی کلاس‌های حضوری مدارس «مطالبه» خانواده‌ها بوده است. او همچنین گفته است که در هیچ جای دنیا دانش‌آموزان مقطع ابتدایی واکسن نزده‌اند اما در مدارس حضور دارند.

این ادعا نیز در حالی مطرح می‌شود که جامعه پزشکی بارها هشدار داده است که کودکان می‌توانند عامل انتقال ویروس کرونا باشند و خانواده‌ها را مبتلا کنند و بیشتر کشورهای دنیا پس از واکسیناسیون بیش از ۷۰ درصد جمعیتشان، اقدام به بازگشایی مدارس کردند. تدبیر دیگری که در بیشتر نقاط دنیا اندیشیده شد اختصاص اعتبار ویژه به مدارس برای اجرای دقیق دستورالعمل‌های بهداشتی بوده است؛ اما بنا به گفته سرپرست وزارت آموزش‌وپرورش جمهوری اسلامی ایران، این اعتبار «کم‌کم» در حال تخصیص است و فقط بخشی از آن تامین شده است.

فقط ۵۰ درصد دانشجویان واکسینه شده‌اند

وضعیت بازگشایی مراکز آموزش عالی و دانشگاه‌ها نیز تفاوت چندانی با مدارس ندارد. دانشجویان هم مانند والدین دانش‌آموزان در سردرگمی تعیین تکلیف دولت برای چگونگی حضور در مراکز آموزشی به سر می‌برند. بر اساس اعلام محمدرضا آهنچیان، مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی آموزش عالی وزارت علوم، نزدیک به ۵۰ درصد دانشجویان تحصیلات تکمیلی واکسینه شده‌اند و این به معنای آن است که هنوز حدود نیمی از دانشجویان واکسن نزده‌اند.

روز پنجشنبه، علی خاکی صدیق، معاون آموزشی وزارت علوم، اعلام کرد: «حضوری شدن آموزش‌ در دانشگاه‌ها به حفظ سلامتی افراد منوط است و اگر واکسیناسیون انجام شود و شهرها در شرایط زرد و آبی قرار گیرند، کلاس‌ها حضوری می‌شوند.» به گزارش خبرگزاری ایرنا و به نقل از خاکی صدیق، از آن‌جا که واکسیناسیون تمام دانشجویان تا آذرماه به پایان می‌رسد، ترم اول به صورت مجازی برگزار خواهد شد.

پیش‌تر حیدر محمدی، مدیرکل داروی سازمان غذا و دارو، گفته بود که دانش‌آموزان و دانشجویان دو هفته پس از تزریق دوز دوم واکسن کرونا در مراکز آموزشی حاضر شوند.

با وجود همه این هشدارها، ابراهیم رئیسی مهلتی ۱۵ روزه برای بازگشایی مراکز آموزشی تعیین کرده و گفته است: «آموزش مجازی باید نهایتا تا ۱۵ روز الی یک ماه باشد و بعد از یک ماه، به آموزش حضوری یا ترکیبی از آموزش حضوری و مجازی تبدیل شود و حتما باید آموزش حضوری را در کنار آموزش مجازی داشته باشیم.»

او روز چهارشنبه ۳۱ شهریور، در جلسه هیئت‌ دولت مدعی شد که جای نگرانی نیست و واکسیناسیون انجام شده است و می‌توان سال تحصیلی جدید را آغاز کرد.

جامعه پزشکی بارها هشدار داده است که بازگشایی مدارس خطر به راه افتادن موج ششم همه‌گیری کرونا را به همراه دارد. پیام طبرسی، متخصص بیماری‌های عفونی، نیز در همین زمینه به خبرگزاری ایسنا گفت: «بازگشایی مدارس باید زمانی باشد که برای همه اعتمادسازی شده باشد که اتفاقی نمی‌افتد تا فرزندان خود را به مدرسه بفرستند.» به گفته او، والدین از ابتلای فرزندان خود به کرونا ترس دارند و بدون واکسیناسیون کامل، فرزندان خود را به مدرسه نمی‌فرستند و این بازگشایی نصفه‌کاره «آسیب‌زا» است.