در سال‌های اخیر یکی از جدی‌ترین درگیری‌ها بین حزب‌اله و اسرائیل بود. آنچه که با یک حمله هوایی در سوریه آغاز شد به افزایش یک سری از حوادث پیچیده در هم منجر شد: یک پهپاد به پایتخت لبنان حمله کرد و یک درگیری در مرز و چندین مورد شلیک توپ‌خانه اتفاق افتاد.
خشونت‌ها، ترس از یک درگیری ویرانگر دیگر بین دو طرف را افزایش داد. اما هر دو طرف قدم‌های خود را با دقت بسیار زیاد بر می‌دارند.
۱- بین حزب‌اله و اسرائیل چه اتفاقی در حال وقوع است؟
چند هفته اخیر شاهد افزایش چشمگیر درگیری‌های نظامی بین دو دشمن دیرینه بوده‌ایم. درگیری‌های کوچک غیر معمول نیستند، اما این سری از برخوردها در سالیان اخیر از جمله جدی‌ترین آنها است. درگیری اخیر زمانی شروع شد که اسرائیل در یک حمله هوایی دو عضو حزب‌اله در سوریه را کشت. ارتش اسرائیل گفت «حسن زبیب» و «یاسر داهر» دو فرد لبنانی بودند که توسط نیروهای نظامی ایران برای اجرای حملات پهپادی آموزش دیده بودند، و این حمله نقشه آنها برای ارسال پهپاد به داخل اسرائیل را ناکام گذاشت.
به دنبال آن حمله، عملیات فوری اسرائیل برای هدف گیری حزب‌اله در بیروت پایتخت لبنان به اجرا درآمد. پس از جنگ ویرانگر دو طرف در سال ۲۰۰۶، نخستین بار بود که چنین عملیاتی صورت می‌گرفت. حزب‌اله اعلام کرد که همزمان با یک انفجار دیگر، هواپیمای بدون سرنشین اسرائیل به سقف دفتر رسانه‌ای حزبالله در محله داهیا برخورد کرد.
هر دو پهپاد با مواد منفجره مسلح شده بودند و بعداً گزارش شد که این عملیات یک قطعه از ماشین‌آلاتی را هدف گرفته بود که برای تولید سوخت برنامه موشکی حزبالله استفاده می‌شد.
چند روز بعد حزبالله با آتش موشک‌های ضد تانک به یک خودروی گشتی ارتش اسرائیل در مرز لبنان و اسرائیل پاسخ داد. هیچ سربازی در این حمله کشته نشد، اما ارتش اسرائیل با آتش حدود ۱۰۰ گلوله توپ به سمت محل پرتاب موشک‌ها در روستای لبنانی مارون‌الراس به تلافی پرداخت، و به ساکنین نزدیک مرز دستور داد تا داخل منازل خود بمانند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
۲- علت برخوردهای اخیر چیست؟
برای بیش از یک دهه حزبالله و اسرائیل یک صلح ناپایدار را در مرزی که آنها را جدا می‌کرد حفظ کرده بودند، دلیل آن درک این نکته بود که دور دیگری از برخوردها می‌تواند به شدت برای هر دو طرف خسارت‌های جبران ناپذیری به بار آورد.
جنگ داخلی سوریه این معادله را بر هم زد. حزبالله برای حفاظت از دوست و متحد خود بشار اسد، طرفدار و حامی کلیدی این گروه و نقشی که کشور او به عنوان یک کانال تهیه سلاح برای لبنان از پشتیبان اصلی حزبالله - یعنی ایران داشت- در این جنگ دخالت کرد.
در طول زمان، ایران از گسترش نفوذ خود در سوریه برای تسهیل انتقال موشک‌های ویرانگر بیشتر به حزبالله استفاده کرد. نگرانی اسرائیل ازاین مسئله نیز افزایش یافت که اگر حزبالله بتواند در درگیری‌های آینده شهرهای اسرائیل را با استفاده از این موشک‌ها مورد هدف قرار دهد، برتری نظامی بسیار زیاد آن بر این گروه تضعیف خواهد شد.
هدف هر دو حمله تهاجمی علیه اعضاء حزبالله در سوریه و حمله به داهیا وارد کردن خسارت به آنچه گفته می‌شود که اقدامات حزبالله برای ساخت سیستم موشکی پیشرفته در لبنان است.
اما مشکل بزرگتر این است که اسرائیل و ایران یکدیگر را به عنوان یک تهدید حیاتی برای هم می‌بینند. اسرائیل همواره ایران را به منظور متوقف کردن تولید سلاح هسته‌ای، تهدید به عملیات نظامی میکند. ایران نیز، در عین حال از تهدیدات اسرائیل استفاده میکند تا مانور‌های نظامی خود، از جمله پشتیبانی نظامی از حزبالله در منطقه را توجیه کند.
تنش‌ها بین ایران و اسرائیل با بیرون آمدن آمریکا از توافق هسته‌ای برجام که بیشتر کشورها بر این باور بودند که در جلوگیری از دنبال کردن تولید سلاح‌های هسته‌ای توسط ایران موفق بود، شدت گرفت.
۳- آیا جنگ بین اسرائیل و حزبالله نزدیک است؟
یکی از ابهامات درگیری حزبالله و اسرائیل این است که هر دو در محدوده «خطوط قرمز» ناگفته مشخص، حرکت می‌کنند. به این معنی که هر دو طرف، از اینکه چه نوع رفتاری باعث گسترش و وخیم‌تر شدن این درگیری می‌شود آگاه هستند.
این درسی است که هر دوی آنها در سال ۲۰۰۶، آخرین باری که با یکدیگر جنگیدند یاد گرفتند. جرقه آن جنگ زمانی زده شد که نیروهای حزبالله با یک حمله غیر منتظره به آن سوی مرز دو سرباز اسرائیلی را ربودند. آنها امیدوار بودند تا با استفاده از آن سربازها برای آزادی زندانیان لبنانی بر اسرائیل فشار وارد کنند، اما در عوض باعث حمله شدید اسرائیل شد که منجر به کشته شدن تقریباً یک‌هزار لبنانی غیر نظامی گشت. چهل و چهار شهروند غیر نظامی اسرائیل نیز با راکت‌های حزبالله کشته شدند.
جرقه شروع آن جنگ از طرف حزب‌لله یک اشتباه محاسباتی بود، چون که نمی‌دانستند خطوط قرمز در کجا قرار دارد. حسن نصرالله، رهبر حزبالله، در سخنرانی عمومی گفت که باور نمی‌کرد این عملیات باعث بروز چنین واکنش شدیدی بشود و اگر از پیش می‌دانست دست به چنین اقدامی نمی‌زد.
از آن زمان تاکنون، هر دو طرف دقت داشته‌اند تا هیچ اشتباهی را مرتکب نشوند که به جنگ ختم شود. اتفاقات چند هفته اخیر مطمئناً این مؤلفه‌ها را مورد آزمایش قرار داده است، اما به حدی نرسیده‌اند که امکان بروز فوری یک جنگ را رقم بزنند.
اسرائیل به منظور توقف انتقال سلاح، تعدادی از اهداف حزبالله در سوریه را مورد حمله قرار داده است. و پاسخ حزبالله به آن حملات نیز علیه اهدافی در بلندی‌های جولان، تاکنون از داخل خاک سوریه بوده است.
آنچه برخوردهای دو هفته اخیر را متفاوت کرده است حمله‌ای بود که باعث کشته شدن دو فرد عملیاتی حزبالله در سوریه و حمله پهپادی در بیروت، در پیش چشمان حزبالله، که فراتر از خطوط قرمز توافق شده بود صورت گرفت.
اما با این حال، به منظور عدم شروع یک جنگ دیگر، پاسخ حزبالله دقیقاً حساب شده بود. اگرچه حمله آنها ارتش اسرائیل را در مرز مورد هدف قرار داد، که اتفاقی نادر بود، اما یک حمله محدود شده بود. حزبالله می‌توانست به تعداد زیادی از اهداف مهم‌تر حمله کند، اما در عوض یک خودروی نظامی اسرائیل را انتخاب کرد.
ممکن است که پایان این درگیری‌ها را نبینیم. حزبالله وعده داده است تا پهپادهای اسرائیلی را که در آینده بر فراز آسمان لبنان به پرواز درآیند سرنگون کند، اما حتی اگر این کار را انجام دهد، با فرض این نکته است که اسرائیل به افزایش این درگیری‌ها نخواهد پرداخت.
۴- حزبالله و نقش فعلی آن در لبنان چیست؟
حزبالله یک جنبش شیعه لبنانی است که در دهه ۱۹۸۰ با هدف اولیه پایان دادن به اشغال اسرائیل در مناطق جنوبی لبنان ایجاد شد. با کمک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران و سوگند وفاداری به آیت‌الله خمینی راه اندازی شد.
این گروه در سال‌های اولیه خود را در موقعیت قهرمان فلسطینیان، و صدایی برای جمعیت شیعه لبنانی که تا حد زیادی فقیر بودند، قرار داد.
در طول جنگ داخلی لبنان برای رسیدن به اهداف خود از تروریسم، از جمله آدم‌ربایی و بمب‌گذاری استفاده کرد. وقتی جنگ داخلی پایان یافت، حزبالله به جنگ‌های چریکی خود علیه اشغال مناطق جنوبی لبنان توسط اسرائیل تا زمانی که این کشور نیروهای خود را در سال ۲۰۰۰ از لبنان بیرون آورد، ادامه داد.
حزبالله تنها گروه شبه نظامی بود که پس از جنگ داخلی خلع سلاح نشد، و از قدرت نظامی خود برای تحمیل خواسته‌هایش در لبنان استفاده کرد. جناح نظامی این گروه بر این باور است که از ارتش ملی لبنان قوی‌تر است، و توسط دولت‌های بریتانیا و آمریکا در فهرست گروه‌های تروریستی قرار گرفته است.
اما حزبالله فقط یک گروه نظامی نیست، یک نیروی مهم سیاسی و اجتماعی است که در لبنان از حمایت قابل توجهی برخوردار است، و در دولت نیز دارای صندلی‌های مهمی است. در انتخابات سال ۲۰۱۸ لبنان، حزبالله و متحدان سیاسی آن برنده بیش از نیمی از کرسی‌های مجلس شدند.
حزبالله همچنین یک سیستم تأمین اجتماعی بزرگی را برای پیروان خود به راه انداخته است، که در بهداشت و آموزش نقش عمده‌ای را ایفا میکند. نقش عظیم آن در کارهایی که معمولاً بر عهده دولت ملی است به این جا ختم شده است که آن را «دولتی در یک دولت» می‌نامند.
۵- اکنون چه اتفاقی خواهد افتاد؟
این دور از برخوردهای فعلی نیز به نتیجه نخواهد رسید، اما آنچه مبهم باقی می‌ماند این است که اسرائیل تا کجا قصد دارد به سیستم موشکی حزبالله حمله کند.
پاسخ حزبالله به حملات اخیر با هدف بازدارندگی اسرائیل از حملات بیشتر در آینده بود. اما دولت اسرائیل به طور مداوم در حال افزایش بهانه برای حملات بیشتر به برنامه موشکی حزبالله تا هر جایی که مناسب بداند کافی است.
در هفته گذشته ارتش اسرائیل اسامی سه تن از افسران ارشد ایرانی، که به نظر مسوول ساخت برنامه موشکی در لبنان هستند را منتشر کرد. و در روز چهار‌شنبه نیز تصاویر ماهواره‌ای از یک کارخانه تولید موشک نقطه‌زن که آنطور که می‌گویند در دره بقاع لبنان است، منتشر کردند.
تمام این‌ها بیان میکند که دست‌کم اسرائیل حملات بیشتری را در داخل لبنان در نظر دارد. در چنین پروژه‌ای، حزبالله مطمئناً پاسخی درخور خواهد داد.
نصرالله نیز اعلام کرده است که عملیات تلافی جویانه به اتمام نرسیده، و وعده داده است که پهپادهای اسرائیلی که بر فراز لبنان به پرواز درآیند را سرنگون کند.
اسرائیل گفته است که در درگیری‌های آینده هیچ بخشی از لبنان را جدا نخواهد کرد. و حزبالله هزاران موشکی که قابلیت شلیک به عمق خاک اسرائیل را دارند، در اختیار خود دارد.
تمام این‌ها احتمال آزمایش «خطوط قرمز» را به شدت بالا می‌برد.
این نوشته برگردان فارسی از مقالات منتشر شده دیگری است و منعکس کننده دیدگاه سردبیری روزنامه ایندیپندنت فارسی نمی باشد.
© The Independent
