رویدادی که زمانی باورنکردنی به نظر میرسید، الان دارد عادی میشود: دومین بار است که جشنواره موسیقی الکترونیک «ساند استورم» در عربستان سعودی برگزار میشود. این جشنواره در طی چهار روز، با حضور بسیاری از دیجیهای شناخته شده دنیا، و ۱۸۰ هزار شرکتکننده، صحرای جزیرهالعرب را به طرب میآورد.
جشنواره ساند استورم مورد توجه گسترده رسانههای بینالمللی نیز قرار گرفته است. آسوشیتدپرس در گزارش خود نوشت: «این جشنواره موسیقی [که اولین بار در سال ۲۰۱۹ برگزار شد] از اولین رویدادهای عربستان سعودی بود که در آن زن و مرد اجازه داشتند برقصند و در جمع با هم اختلاط کنند.»
رقص هزاران نفر در سرزمین عربستان سعودی را باید از بارزترین تغییرهایی دانست که از سال ۲۰۱۸ با هدایت شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد آن کشور، آغاز شده است. ملک سلمان، پادشاه عربستان سعودی، از آن سال به پسرش اجازه داد دست به چنین تغییرهایی بزند. اجازه رانندگی دادن به زنان، آزادی برگزاری کنسرتها، بازگشایی سینماها، تسهیل مقررات مربوط به جدا بودن زن و مرد، و به حاشیه راندن پلیس مذهبی از جمله نشانههای این تغییرهای اجتماعیاند. «ساند استورم» نیز با حمایت دولت عربستان سعودی برگزار میشود.
خبرگزاری بلومبرگ روز یکشنبه در گزارشی از این جشنواره تیتر زد: «پارتی بزرگ در صحرای سعودی، مرزهای متغیر این پادشاهی را گسترش میدهد.» در زیر تیتر این گزارش میخوانیم: «تغییرهای اجتماعی سریع در حین رشد صنعت سرگرمی پیش میرود.»
امیر فرحان آل سعود، از اعضای خانواده سلطنتی که در جشنواره حضور داشت، میگوید: «به ما اجازه دهید پیشرفت کنیم. اجازه دهیم خود را به شیوهای که مطابق با خودمان میدانیم بازنمایانیم. ما خیلی مشتاقیم بخشی از جامعه بینالمللی باشیم، اما نمیشود هر وقت سعی کردیم پیشرفت کنیم، ما را متوقف کنند، چون شبیه به آن چیزی نیست که دوست دارند ببینند.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
آسوشیتدپرس در گزارش خود از «ساند استورم» با یکی از شناختهشدهترین چهرههای حاضر در آستانه سفرش به عربستان گفتوگو کرد. دیوید گوئتا، دیجیِ شناختهشده فرانسوی، مدتی است در امارات متحده عربی زندگی میکند و بارها در آن کشور کنسرت داشته است که آخرین مورد آن، در بالگردنشینِ هتل معروف برجالعرب در دبی بود. بعد از آن که عربستان سعودی درهای خود را به روی هنرمندان گشود، آقای گوئتا از اولین چهرههایی بود که عازم آن کشور شد. او روز یکشنبه بار دیگر در عربستان سعودی برنامه اجرا میکند.
دو اجرای قبلی گوئتا در عربستان سعودی، یک بار در جریان مسابقات فرمول ئی سال ۲۰۱۸ بود و بار دیگر در جشنواره ساند استورم سال ۲۰۱۹ در ریاض. او حالا بار دیگر از چهرههای شاخص ساند استورم است.
حضور چهرههای سرشناسی همچون گوئتا با انتقاد برخی از مخالفان عربستان سعودی مواجه شده است. این دیجی در موزه لوور ابوظبی، جایی که در آن برنامهای ضبط میکند که قرار است شب سال نو پخش شود، با اسوشیتدپرس در مورد این انتقادها صحبت کرد و گفت: «من برای سیاستمدارها اجرا نمیکنم. من برای مردم اجرا میکنم، و اگر نتوانم این کار را کنم، آن وقت فقط باید در کشورهایی برنامه اجرا کنم که در توافق کامل با رهبرانشان هستم.»
گوئتا گفت اگر قرار بود به دلایل سیاسی به برخی کشورها سفر نکند، آن وقت میبایست هیچ جا نرود.
در جشنواره «ساند استورم» ۲۰۱۹، علاوه بر گوئتا، چهرههایی همچون جی بالوین و استیو آئوکی نیز حضور داشتند. در «ساند استورم» ۲۰۲۱، شاهد افزایش چهرههای هنری هستیم؛ از جمله تیاستو، مارتین گاریکس، و دیجی اسنِیک. در هر دو سال، بسیاری از چهرههای مشهور و کاربران رسانههای اجتماعی موسوم به «اینفلوئنسر» هم به عربستان سعودی رفتند تا اینستاگرام و تیکتاک پر از تصاویر آن کشور شود. برخی از این چهرهها برای حضور در جشنواره پول گرفتند که امری متداول است.
گوئتا تاکید میکند: «من حرفی را که میزنم به خاطر پول گرفتن نیست. من به هر کشوری که بروم پول میگیرم. میتوانم در عربستان سعودی پول دربیاورم یا در آمریکا یا اروپا یا آمریکای لاتین. من میخواهم هر جا که بروم بتوانم برای مردم اجرا کنم. در این صورت آیا مثلا نباید به چین بروم؟ شاید بعضی مواقع باید به آمریکا هم نروم، چون همیشه موافق تمام جنگها نیستم؟»
این هنرمند فرانسوی در ضمن گفت که از روند تغییرها در عربستان سعودی خوشحال است و افزود: «البته که میتوان کارهای بیشتری برای بهبود کشور انجام داد، اما به نظرم دارند درها را باز میکنند و واقعا به سمت درستی میروند.»
هنرمندان «ساند استورم» البته همه اروپایی نیستند. روزنامه «نشنال» امارات در گزارش خود از این جشنواره با وینیل مود گفتوگو کرده است، هنرمندی ساکن جده که اسم واقعیاش مهند ناصر است. او ساعت ۲ بامداد شنبه پس از چهرههای مشهوری مثل تیاستو و زوج سوئدی «آکسول و اینگروسو» برنامه اجرا کرد.
این هنرمند اهل جده که به استقلال هنری معروف است و از سال ۲۰۰۵ در صحنه موسیقی زیرزمینی فعال بوده است، با اشاره به چهرههای مشهور حاضر در «ساند استورم» میگوید: «احترامشان واجب است، و در جای خودشان عالیاند، اما شیوه کار ما کاملا متفاوت است. من هنرمند باتجربهای هستم و در جشنوارههایی در سراسر اروپا برنامه اجرا کردهام، اما همیشه در صحنههای زیرزمینی کوچکتر، و نه این صحنههای بزرگ کنسرت.»
وینیل مود میگوید با این که خیلی طرفدار کنسرتهای بزرگ اینچنینی نیست، به خاطر ارزش نمادینش در آن شرکت کرده است. او گفت: «میخواستم نشان دهم که ما هنرمندان در عربستان سعودی هم میدانیم چطور برنامه اجرا کنیم، چطور میکس کنیم، و چطور تمام کارهایی را بکنیم که دیجیهای کشورهای دیگر میکنند. »
از میان ۱۵۰ نفری که در «ساند استورم» اجرا کردند، بیش از ۲۰ نفر سعودی بودند.
کازمیکت، از اولین دیجیهای زن عربستان سعودی، که او نیز مقیم جده است، پیش از این در گفتوگو با «نشنال» از اهمیت حضور خود در ساند استورم گفته بود. لوجین البیشی، از زنانی که روزی از شاگردان وینیل مود بوده است، نیز روز جمعه در ساند استورم دیجی کرد.
جشنواره ساند استورم روز یکشنبه تمام میشود تا عربستان سعودی چند هفته پررویداد را پشت سر گذاشته باشد: از مسابقات فرمول یک و اولین جشنواره سینمایی دریای سرخ (که در آن جایزه بهترین بازیگر مرد به آدام علی رسید که علنا همجنسگرا است)، تا دوسالانه هنری و بازدید امانوئل ماکرون، رئیسجمهوری فرانسه.