از بامداد دهم دی ۱۴۰۰ (۳۱ دسامبر ۲۰۲۱) تا زمان تهیه این گزارش یعنی بامداد شانزدهم دی، شبه‌نظامیان وابسته به سپاه قدس هشت حمله علیه مواضع نیروهای نظامی آمریکا در عراق و سوریه انجام داده‌اند، حملاتی که نه تلفاتی بر جای گذشته است و نه باعث وارد آمدن خسارات مادی به تجهیزات و پایگاههای نیروهای آمریکایی شده است، اما این به این معنی نخواهد بود که حملات صورت گرفته پس از آن باعث وارد آمدن صدمات به نیروهای آمریکایی در روزهای آینده نشود، حملاتی که انتظار می رود در هجدهم دی ماه به اوج خود برسد.
با توجه به افزایش تدریجی شدت این حملات و استفاده شبه‌نظامیان کتائب سید‌الشهدا و کتائب حزب‌الله از راکت و پهپادهای انتحاری، نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا ماموریت یافت تا با استفاده از جنگنده‌های اف- ۱۶سی فایتینگ فالکن (F16C Fighting Falcon) اعزامی اسکادران ۵۵ شکاری خود در پایگاه هوایی شهید موفق السلطی در اردن، از تاریخ چهاردهم دی ماه دست به ۹ حمله هوایی علیه موقعیت این نیروها جهت انهدام پرتابگرهای راکت‌هایشان در منطقه دیرالزور و المیادین در شرق سوریه بزند، حملاتی در راستای حفاظت از نیروهای ویژه نیروی زمینی آمریکا مستقر در میدان نفتی العمر و میدان گازی الطبیه در شرق سوریه.
اسکادران ۵۵ شکاری نیروی هوایی آمریکا مستقر در پایگاه هوایی شاو در ایالت کارولینای جنوبی ۲۷ فروند جنگنده اف-۱۶سی بلاک ۵۰ و دو فروند نمونه آموزشی-رزمی آن یعنی اف-۱۶دی در اختیار دارد، جنگنده‌هایی که علاوه بر توانایی در انجام تمامی ماموریت‌های محوله اف-۱۶ قابلیت انجام عملیات سرکوب پدافند هوایی دشمن را دارند.
از ۲۸ مهر ۱۴۰۰ تا به امروز، دوازده فروند اف-۱۶سی آنها به خاورمیانه اعزام شده و تحت هدایت فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا (سنتکام) قرار گرفته‌اند. این جنگنده‌ها متعاقبا جهت مقابله با خطر حملات شبه نظامیان وابسته به سپاه قدس در دومین سالگرد مرگ قاسم سلیمانی، فرمانده سابق سپاه قدس، به پایگاه شهید موفق السلطی در اردن اعزام شدند.
علاوه بر جنگنده‌های اف-۱۶ سی نیروی هوایی آمریکا، هلیکوپترهای تهاجمی اِی اِچ-۶۴ ایی گاردین (AH-64E Guardian) از هوانیروز (هواپیمایی نیروی زمینی) و پهپادهای شناسایی-رزمی اِم کیو-۹ رِیپِر (MQ-9 Reaper) از نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا به همراه توپ‌های کششی مستقر در پایگاههای نظامی آمریکا در سوریه جهت مقابله با خطر حملات راکتی شبه نظامیان حشد الشعبی علیه مواضع آنها استفاده کردند. در این گزارش، به بررسی پایگاه‌هایی که مورد حمله واقع شده، پرداخته و از اهمیت حضور جنگنده‌های اف-۱۶ سی آمریکایی بر فراز دیرالزور خواهیم گفت.
چرا نیروهای نظامی آمریکا از میادین گازی و نفتی سوریه محافظت می‌کنند؟
در سال ۱۳۹۸، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری وقت آمریکا، به فرماندهی مرکز ارتش آمریکا (سنتکام) دستور داد تا نیروهای نظامی این کشور را از شمال و شمال شرق سوریه خارج کند. اقدامی که هجوم نیروی زمینی ارتش ترکیه و شبه نظامیان اسلام‌گرای آن جهت تصرف شهرها و روستاهای کردنشین در این مناطق را در جریان یک عملیات نظامی به دنبال داشت، عملیاتی که در آن شبه نظامیان اسلام‌گرای تحت حمایت ترکیه دست به کشتار غیرنظامیان زدند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
اگرچه نیروهای نظامی آمریکایی شمال و شمال شرق سوریه را ترک کردند، اما به دستور ترامپ تعداد اندکی از نیروهای ویژه جهت حفظ نفوذ سیاسی و نظامی آمریکا در منطقه و همچنین محافظت از میادین نفتی و گازی سوریه در این کشور باقی ماندند. تا پیش از بهار عربی و ظهور داعش در منطقه المیادین و تسلط این گروه تروریستی بر منابع نفتی و گازی سوریه و همچنین فروش آن به دولت ترکیه و دولت خودمختار کردستان، این میادین تامین کننده نیازمندی سوریه به سوخت نیروگاه‌های تولید برق و همچنین سوخت وسایل نقلیه بودند. با سقوط این مناطق و تسلط گروه‌های اسلام‌گرای افراطی بر آنها، دسترسی دولت سوریه به این منابع قطع شد و در نهایت این کشور جهت تامین نیازمندی‌هایش به سوخت و نفت از ایران کمک گرفت.
در سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۷، نیروهای دموکراتیک سوریه متشکل از جنگجویان کرد و عرب بومی با حمایت ائتلاف غربی به رهبری آمریکا در جریان عملیات عزم راسخ (Inherent Resolve) در مناطق شمال، شمال شرق و شرق سوریه موفق به بازپس‌گیری میادین گازی و نفتی سوریه از داعش شدند.
این منابع طبیعی مهم‌ترین منبع درآمد گروه داعش بود. هسته‌های مخفی باقی‌مانده داعش به دنبال قطع دسترسی این گروه افراط‌گرا به این منابع مهم اقتصادی دست به انجام حملات تروریستی به این میادین گازی و نفتی پس از آزادسازی آنها زدند. حملاتی که سبب شد با وجود خروج نیروهای نظامی آمریکایی از شمال و شمال شرق سوریه، شماری از نیروهای ویژه جهت محافظت از این منابع اقتصادی در سوریه باقی نگه داشته شوند تا ضمن حصول اطمینان از عدم تصرف آنها توسط داعش و یا ارتش ترکیه، از اشغال آنها توسط شبه نظامیان وابسته به سپاه قدس نیز جلوگیری شود.
اهمیت گشت‌های هوایی جنگنده‌های اف-۱۶سی آمریکایی بر فراز دیرالزور
با توجه به وجود احتمال انجام حملات ایذایی و انتقام‌جویانه توسط شبه نظامیان وابسته به سپاه قدس به مناسبت دومین سالگرد مرگ قاسم سلیمانی، فرمانده سابق نیروی قدس سپاه و همچنین ابومهدی المهندس فرمانده سابق حشد الشعبی، سنتکام با استفاده از ۳۶ فروند جنگنده گشت‌های هوایی بر فراز عراق و سوریه در ۲۴ ساعت شبانه روز اجرا کرده است.
جنگنده‌هایی متشکل از دوازده اف-۱۶ سی بلاک ۳۰ از اسکادرانهای ۱۲۰ و ۱۷۶ شکاری گارد ملی هوایی، دوازده فروند اف-۱۶سی بلاک ۵۰ از اسکادران ۵۵ شکاری نیروی هوایی و دوازده فروند جنگنده اِف/اِی-۱۸سی/دی هورنِت از اسکادران ۱۱۵ شکاری تهاجمی سپاه تفنگداران دریایی ایالات متحده آمریکا.
جنگنده های اف-۱۶سی نیروی هوایی آمریکا وظیفه محافظت از نیروهای آمریکایی در سوریه و همچنین غرب عراق را بر عهده دارند در حالی که جنگنده‌های اِف/اِی-۱۸ سی/دی سپاه تفنگداران دریایی وظیفه محافظت از نیروهای آمریکایی در عراق و همچنین کویت را بر عهده دارند.
وظیفه اف-۱۶سی های گارد ملی هوایی آمریکا نیز مقابله با حملات پهپادی و موشکی نیروی هوافضای سپاه و شبه نظامیان خارجی آنها علیه نیروهای نظامی آمریکا و کشورهای حاشیه خلیج فارس به خصوص عربستان سعودی است. امری که بر اساس توافقات نظامی بین این دو کشور صورت می‌گیرد.
نیروی هوایی ایالات متحده به طور همزمان دو فروند هواپیمای سوخت رسان کِی سی-۱۳۵آر جهت سوخت رسانی به چهار الی هشت فروند جنگنده دخیل در گشت‌های هوایی شبانه-روز بر فراز عراق و سوریه دارد. هواپیمای سوخت‌رسان نخست وظیفه پرواز بر فراز شرق سوریه و غرب عراق را داشته و سوخت‌رسان دیگر بر فراز شمال عراق پرواز می‌کند. وظایف آنها سوخت‌رسانی به دسته کم سه دسته دو فروند از جنگنده‌های آمریکایی است.
دسته‌های جنگنده‌های دخیل در گشت مسلح هوایی بر فراز عراق و سوریه در سه نقطه مختلف پرواز می‌کنند. دسته نخست بر فراز شمال عراق پرواز می‌کنند و وظیفه آن مقابله با تهدیداتی است که نیروهای نظامی آمریکایی را در اربیل و حریر تهدید می‌کند. دسته دوم بر فراز غرب عراق و استان الانبار پرواز می‌کنند و وظیفه محافظت از پایگاه هوایی عین الاسد، کمپ ویکتوری و سفارت آمریکا را بر عهده دارد در حالی که دسته سوم همواره در حال گشت بر فراز شرق سوریه پرواز می‌کند و وظیفه محافظت از نیروهای نظامی آمریکایی در منطقه التنف و همچنین میادین نفتی العمر، الطبیه و سایر نقاط را بر عهده دارد.
خلبانان این جنگنده‌ها همواره با افسران ناظر مقدم هوایی و هدایت‌گر حملات هوایی مستقر در پایگاههای نظامی آمریکا در ارتباط هستند و تحت هدایت آنها عملیات پشتیبانی نزدیک هوایی علیه مواضع نیروهای سپاه قدس و حشد الشعبی به انجام می‌رسانند. در صورت عدم دسترسی به افسران ناظر مقدم هوایی، این پهپادهای شناسایی- رزمی رِیپِیر هستند که جهت شناسایی موقعیت نیروهای دشمن به خلبانان جنگنده‌ها یاری می‌رسانند.
در صورت افزایش تدابیر امنیتی و انجام گشت‌های هوایی با تعداد بسیار بیشتری از هواپیماهای جنگنده، علاوه بر اعزام یک فروند سوخت رسان کِی سی-۱۳۵ آر دیگر از پایگاه هوایی العدید در قطر، نیروی هوایی آمریکا با استفاده از هواپیمای هشدار زودهنگام هوابرد ئی-۳ بی سنتری (E-3B Sentry) و هواپیمای شنود رادیویی آر سی-۱۳۵ دبلیو ریوِت جوینت (RC-135W Rivet Joint) به پرواز درآمده از پایگاههای هوایی العدید و الظفره در قطر و امارات متحده عربی با پشتیبانی هواپیماهای سوخت‌رسان سنگین کِی سی-۱۰ آ اِکستِندِر (KC-10A Extender) به حمایت اطلاعاتی از جنگنده‌های دخیل در گشت هوایی و هرگونه حمله هوایی پس از آن می‌پردازند.
در دو روز گذشته، با توجه به آنکه عمده حملات هوایی علیه مواضع و مناطق پرتاب راکت به سمت پایگاههای نظامی ارتش آمریکا در مجاورت میدان نفتی العمر و میدان گازی الطبیه در سوریه صورت گرفته است، جنگنده‌های اف-۱۶سی فایتینگ فالکن (شاهین شکاری) اسکادران ۵۵ شکاری نیروی هوایی آمریکا نقش کلیدی در آنها ایفا کردند. در جریان عمده این حملات هوایی از بمبهای هدایت دقیق جی بی یو-۵۸ (GBU-58) استفاده شده است، بمب‌هایی گران‌قیمت اما دقیق که از بروز تلفات ناخواسته در میان شبه نظامیان وابسته به سپاه قدس جلوگیری می‌کند.
تلاش سنتکام در جلوگیری از قتل ناخواسته شبه نظامیان وابسته به سپاه قدس در راستای جلوگیری از بالا گرفتن تنش‌ها و شدت یافتن حملات سپاه قدس و نیروهای نیابتی‌اش صورت می‌گیرد. متعاقبا در صورت قتل یا جرح نیروهای نظامی آمریکایی و متحدانشان در عراق و سوریه در جریان حملات حشدالشعبی، شاهد انجام حملات هوایی جنگنده‌های آمریکایی علیه مراکز تجمع شبه نظامیان وابسته به رژیم جمهوری اسلامی خواهیم بود. به همین دلیل، کتائب سید الشهدا چندین ساختمان از جمله ستاد فرماندهی‌اش در شهر المیادین را از بیم حملات احتمالی نیروی هوایی آمریکا در روزهای آینده تخلیه کرده است.
