تصادف زنجیرهای در خوزستان (محور بهبهان-رامهرمز) در ۲۰ دیماه ۱۴۰۰ که گفته شد دلیل آن مه شدید بوده است، باعث آسیب بیش از ۵۰ خودرو، مرگ ۵ نفر و زخمی شدن ۳۰ نفر شد. در مورد این تصادف زنجیرهای آنچه در روزهای پس از حادثه خبرساز شد، باز نشدن ایربگهای هیچیک از خودروها در جریان این تصادف شدید بود.
پلیس راهوار استان خوزستان نخستین واکنش رسمی به عملنکردن ایربگ خودروها در تصادف زنجیرهای خوزستان را نشان داد. در حالی که مدتها است وجود دو ایربگ در سمت راننده و سرنشین جلو در خودروهای تولید داخل اجباری شده است و مشتریان مجبورند ۴ تا ۶ میلیون تومان برای هر ایربگ پرداخت کنند، تصادف خوزستان نشان داد چهار تامینکننده ایربگ برای خودروسازان، عملا جان مردم را به خطر انداختهاند.
رئیس پلیس راهور ناجا نخستین مقام عالی جمهوری اسلامی بود که به این موضوع اعتراض کرد و گفت: «در همین حادثه بهبهان، ایربگ هیچ خودرویی باز نشد. این چه خودرویی است که ما داریم. چرا ارابه مرگ تولید میکنیم؟ دستگاههای مسئول باید بر کیفیت خودروها نظارت کنند. چرا استانداردها رعایت نمیشود؟»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در حالی که در سالهای گذشته، خودروسازان داخلی بارها به رعایت نکردن حداقل استانداردهای لازم در تولید خودرو متهم شدهاند، تاکنون هیچ مقام رسمی آنان را در این زمینه متهم نکرده و پروندهای در مراجع قضایی برای موارد مشابه تشکیل نشده است. از همین رو، قابل پیشبینی بود که پاسخ خودروسازان و شرکتهای تامینکننده ایربگ به حادثه خوزستان منفعلانه و بیشتر در جهت انکار حقیقت باشد.
سید رضا فاطمی امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت، به بهانه تصادف زنجیرهای محور بهبهانـرامهرمز تایید کرد که خودروی داخلی بیکیفیت است. این مقام عالی وزارت تاکید کرد: «یکی از دلایل حادثه تصادف زنجیرهای محور بهبهان-اهواز به کیفیت خودروها مرتبط است؛ این موضوع را قطعا پیگیری خواهیم کرد تا تخلفات صورتگرفته بررسی شود.»
با بالاگرفتن انتقادها در کشور درباره حادثه بهبهان و رعایت نکردن استانداردهای لازم در صنعت خودروسازی، مهدی اسلامپناه، رئیس سازمان ملی استاندارد، نیز وارد میدان انتقاد از وضع موجود شد. او گفت: «استاندارد کف کیفیت است و همه کیفیت نیست. نظام ارزیابی کیفی خودرو مجموعهای از عوامل و مولفهها است. ما کف کیفیت را در نظر گرفتیم، اما همان هم رعایت نمیشود.»
درحالیکه قصور شرکتهای خودروساز در جریان تصادف زنجیرهای خوزستان به دلیل باز نشدن ایربگ قطعی بود؛ واکنش احمد نعمتبخش، دبیر انجمن خودروسازان ایران، مانند کبریت کشیدن در انبار باروت خشم مردم عمل کرد. او در واکنش به حادثه تصادف محور بهبهانـرامهرمز و باز نشدن ایربگها گفت: «اکثر خودروهای حادثهدیده دارای ایربگ بودند اما در این تصادف، از عقب دچار حادثه شدهاند و به همین دلیل ایربگها باز نشده است. ناگفته نماند که برخی از خودروهای این حادثه در تصادف خاموش بودهاند و طبیعی است که ایربگ عمل نکند.»
این نظر در حالی مطرح شد که به گفته کارشناسان پلیس راهور، شدت تصادف چنان بالا بوده است که به کشتهشدن و مصدومیت چند ده نفر منجر شد و تصادف میان ماشینهای در حال حرکت رخ داد. صحنه تصادف نشان میدهد که خودروها هم از ناحیه جلو و هم از ناحیه عقب بهشدت با هم برخورد کردهاند.
نظر نعمتبخش واکنش معاون اجتماعی و فرهنگ ترافیک پلیس راهور را در پی داشت. سرهنگ عینالله جهانی در این مورد تاکید کرد: «از اظهارات دبیر انجمن خودروسازان بسیار تعجب کردم، چطور ممکن است که در یک تصادف رانندگی همه خودروها از قسمت عقب دچار آسیبدیدگی شوند و این موضوع دلیلی برای باز نشدن ایربگ اعلام شود؟ خب خیلی منطقی است که وقتی خودرویی از قسمت عقب آسیب ببیند، خودرویی دیگر از قسمت جلو با آن برخورد کرده است.»
انتقادهای دوباره مجلس شورای اسلامی نیز که انحصار در صنعت خودرو را دلیل اصلی حوادثی از این دست میداند، با واکنشهای دیگری مواجه شد. منتقدان تاکید کردند قیمت خودرو در ایران تناسبی با کیفیت آن ندارد. این در حالی بود که شرکت ایرانخودرو با انتشار اطلاعیهای، ضمن تاکید بر صحت کارکرد سیستم ایربگ خودروهای این مجموعه، حاضر به پذیرفتن مسئولیت در تصادف زنجیرهای خوزستان نشد.
اما در پی واکنشهای گسترده به اظهارنظر دبیر انجمن خودروسازان، او در گفتوگوی دیگری مدعی اثر منفی تحریمها بر شرایط خودروسازی در ایران، وجود ۱۷۰ هزار خودروی ناقص در کارخانه به دلیل تحریمها و انتقال پول خودروهای صادراتی به عراق با چمدان و کیفدستی شد.
در حالی که نصب ایربگ یکی از استانداردهای اجباری ۸۵ گانه خودروهای داخلی است، با اعلام رئیس و معاون سازمان ملی استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در مورد اجرایی نشدن ۹ استاندارد اجباری تولید خودروهای داخلی از جمله ایربگ (تست تصادف)، این مسئله روشن است که اشاره رئیس پلیس راهور به تولید «ارابه مرگ» بهجای خودرو در ایران نهتنها تند نبوده، بلکه بازتاب حقیقت امروز بازار خودروی داخلی در جمهوری اسلامی است.