اظهارات تازه جو بایدن با واکنش‌های متفاوتی روبه‌رو شده است. رئیس‌جمهوری آمریکا روز پنجشنبه، ۲۰ ژانویه، در نشستی خبری به مناسبت اولین سالگرد حضورش در کاخ سفید، با دفاع از خروج سربازان آمریکایی از افغانستان گفت: «ما هفته‌ای یک میلیارد دلار در افغانستان هزینه می‌کردیم. آن‌هم در طول ۲۰ سال؛ اگر افغانستان را ترک نمی‌کردیم، باید بین ۱۵ تا ۲۰ هزار سرباز به این کشور می‌فرستادیم که به معنی کشته شدن تعداد بیشتری سرباز آمریکایی بود.» او گفت که افغانستان مستعد اتحاد نیست و اگر کسی می‌تواند این کشور را متحد کند، دستش را بالا ببرد.

بایدن افغانستان را گورستان امپراتوری‌ها نامید و آن را دلیلی محکم برای فقدان استعداد اتحاد در این کشور دانست. او همچنین از طرح خروج سربازانش از افغانستان حمایت کرد و گفت که برای این کار هرگز عذرخواهی نخواهد کرد.

این اظهارات بایدن به‌خصوص مسئله نبود اتحاد در افغانستان با واکنش‌های زیادی روبه‌رو شده است. وزارت خارجه امارت طالبان به‌سرعت به این موضوع واکنش نشان داد. عبدالقهار بلخی، سخنگوی وزارت خارجه طالبان، در توییتر نوشت: «بدون شک افغانستان در زمان اشغال این کشور به دست خارجی‌ها یکپارچه نبود اما ملت افغانستان یکدست و متحد شد و علیه اشغال ایستاد.»

بلخی همچنین به اظهارات بایدن در مورد اینکه افغانستان گورستان امپراتوری‌ها است، اشاره کرد و خود این اتفاق را نشانه متحد بودن مردم این کشور دانست. سخنگوی وزارت خارجه طالبان اضافه کرد که طالبان در زمانی بسیار کوتاه پس از به قدرت رسیدن، امنیت را در افغانستان تامین و مردم را یکپارچه‌ و متحد کرده است. به اعتقاد او، اختلاف در افغانستان یک پدیده خارجی است که عده‌ای به تحریک خارجی‌ها به آن دامن می‌زدند؛ اما حالا مردم افغانستان پس از شکست اشغالگران در حال تبدیل شدن به یک ملت واحد‌ند.

اظهارات بایدن در رسانه‌های اجتماعی نیز با واکنش‌های متفاوتی مواجه شده است. برخی کاربران ادعای او در مورد اینکه افغانستان قابلیت متحد شدن را ندارد، رد کرده‌ و تعدادی دیگر نیز گفته‌اند که افغانستان هرگز گورستان امپراتوری‌ها نبوده، بلکه امپراتوری‌ها این کشور را تا حد زیادی لگدمال کرده‌اند. مجیب مهرداد، شاعر، روزنامه‌نگار و مدیرمسئول روزنامه هشت صبح، در فیس‌بوک نوشت: «افغانستان گورستان امپراتوری‌ها نبوده است.‏ بر اساس روایت تاریخی، هر قدرتی که اراده کرده، افغانستان را گرفته و تا آنجا که خواسته، اینجا مانده است. مثلا آیا ناسیونالیست‌ها از خود پرسیده‌اند که اسکندر یا لشکر اسلام یا انگلیسی‌ها و روس‌ها و آمریکایی‌ها چرا باید تا ابد در افغانستان می‌ماندند؟ این قدرت‌ها آمدند، فتح کردند و زمانی که دلشان خواست، رفتند. گورستان امپراتوری‌ها یک دروغ شاخدار و یک افسانه بی‌اساس است.»

سقوط جمهوریت و سلطه طالبان تنش‌های قومی و زبانی در افغانستان را به‌شدت افزایش داد. این تنش‌ها هرچند پیش از این هم وجود داشت، نسل باسواد افغانستان به‌منظور حفظ جمهوری اجازه نمی‌داد این تنش‌ها به سطح بیایند و علنی شوند؛ اما با سلطه طالبان بر افغانستان و ایجاد حکومتی یکدست و تک قومی، سایر اقوام در افغانستان صدای اعتراض خود را بلند کردند؛ تا جایی که عده‌ای می‌گویند تنها راه‌حل بحران افغانستان تجزیه یا در آخرین تحلیل، فدرالیسم، است. با این حال، هواداران سیستم قدرت متمرکز معتقدند که فدرالیسم دشمن اتفاق و وحدت در افغانستان است و زمینه‌ساز جنگ‌های خونین خواهد شد.

به نظر می‌رسد رهبران کشورهای دیگر که در ۲۰ سال گذشته در افغانستان، حضور فیزیکی داشته‌اند، بهتر از خود افغان‌ها به اختلاف تاریخی میان اقوام افغانستان و تنش‌ها و فاصله‌های شکل‌گرفته بین آن‌ها پی برده‌اند.