مهران مدیری که پیش از این و در شبکه نمایش خانگی سریال‌هایی چون «قهوه تلخ»، «ویلای من»، «عطسه» و «شوخی کردم» را عرضه کرده بود، این بار دست به کار تولید و عرضه سریالی به نام هیولا شد که پس از پخش ۱۹ قسمت به پایان راه خود رسید.

سریال درباره معلمی است به نام «شرافت»(با بازی فرهاد اصلانی) که به دلیل نیازهای مالی در مجموعه‌ای از روابط فساد سیستمی در ایران غوطه‌ور شده و در نهایت نه تنها شرافت خود را از دست می‌دهد، بلکه برای تامین نیازهای مالی تن به هر کاری هم می‌دهد.

پیام اصلی این سریال در واقع همان فساد سیستمی است که به‌رغم انکار مسئولان رده‌ بالای کشوری، دامن‌گیر فضای دیوانسالاری ایران شده است و در این سریال هم گوشه‌هایی از آن به کنایه و طنز نمایش داده می‌شود.

شرافتی که بر باد می‌رود

انتخاب شغل معلمی، که مدیران جمهوری اسلامی از آن به‌عنوان شغل انبیاء نام می‌برند، از هوشمندی‌های مهران مدیری حکایت می‌کند. شغلی که شاغلان در‌ آن در عمده کشورهای توسعه یافته، از درآمد‌های متوسط و خوبی برخور دارند. اما در ایران این گونه نیست و مدیری با قرار دادن یک معلم شریف در دوراهی «تامین نیازهای زندگی یا حفظ شرافت» مصداق همان حدیث امام نخست شیعیان، امام علی، می‌شود که گفت:«از دري كه فقر وارد شود از در ديگر دين و ايمان خارج مي‌شود.» و این معلم شریف که نماینده شریف‌ترین شغل‌ها هم هست، در نهایت تسلیم خواسته‌های زن و فرزند می‌شود و آلودگی همراه با رفاه را به پالودگی همراه با فقر ترجیح می‌دهد.

«شرافت» که مخالف سرسخت جزوه‌های کنکور، ارفاق در نمره، سخت‌گیر در تدریس، مخالف سخت رشوه گرفتن و دادن، پاکدست و راستگوست و حتی خودرویی ندارد؟ و به دلیل برخورداری از همین ویژگی‌ها، به‌عنوان نماینده فرهنگیان برای گفت وگو با هیات مدیره صندوق فرهنگیان انتخاب می‌شود، در پایان این سریال به فردی تبدیل می‌شود که خود جزوه کنکوری می‌نویسد، تبلیغ کلاس‌های تقویتی می‌کند، در دادن نمره به فرزندان پدران متمول آسان‌گیر می‌شود، از رشوه‌گرفتن نه تنها ابایی ندارد که مستقیم آن را مطرح می‌کند، سوار ماشین شاسی‌بلند می‌شود و بر پراید لگد می‌کوبد، دروغ می‌گوید و خود دست در دست هیا‌ت مدیره صندوق فرهنگیان به چپاول پول‌های فرهنگیان دست می‌زند.

نمایش گاه و بی‌گاه اعتراض فرهنگیان نسبت به چپاول پولشان در جلوی بانک و محل نشست هیات مدیره صندوق، خود اشاره‌ای است بر یکی از اختلاس‌های معروف سال‌های اخیر از صندوق ذخیره فرهنگیان، ضمن آنکه در جابه‌جای سریال هم گوشه وکنایه‌ای به اختلاس‌های دیگر می‌شود.

پایان بندی سریال نیز از کلیشه‌های رایج فاصله گرفته و حتی با دیگر آثار مدیری نیز تفاوت دارد. بر خلاف سایر پایان‌بندی‌ها که اختلاس‌گران و دزدان دستگیر و روانه زندان می‌شوند و یا فرد گناهکار(در اینجا شرافت) به گناه خود پی‌برده و به آغوش پاکی و زندگی شرافتمندانه باز می‌گردد، در این فیلم چنین نیست و قهرمان داستان اگرچه مقابل رئیس دزد و غارتگرش قد علم می‌کند اما نه از بابت پشیمانی از کار نادرستش و در جهت راستی و دستگیری و معرفی او به نهادهای قضایی، که به جهت آنکه می‌خواهد خود باندی تازه تشکیل دهد تا عملا نشان دهد که فساد در تار و پود جامعه تنیده شده است و آن را گریزی نیست.

در فیلم چند مامور قضایی هم نشان داده می‌شوند که تلاش‌های بسیاری برای دستگیری فرد اصلی صورت می‌دهند، اما تمامی دستگیری‌های‌ آنها به افراد درجه سوم و چهارم ختم می‌شود و راهی به نفر اصلی ندارند که اتفاقا در این فیلم نقش آن را مهران مدیری بازی می‌کند.

بازیگرانی متفاوت با آثار پیشین

شاید برای نخستین بار باشد که مدیری از بازیگران مالوف خود در این کار بهره نبرده است. انتخاب فرهاد اصلانی که عموما بازیگر نقش‌های جدی است برای ایفای نقشی کمدی از جمله ابتکارات او به شمار می‌رود. اصلانی با صورت معصومانه‌ای که دارد، به همراه پیشینه‌ای دراز مدت در ایفای نقش‌های متفاوت در سینما و تاتر به خوبی توانسته تناقض‌های این نقش را به تماشا بگدارد. مهران مدیری اما همان تیپ همیشگی خود را ارائه داده است. قیافه فردی خندان و بذله‌گو که به‌رغم ظاهر آرام و منطقی و با آرامش در باطن و پشت صحنه، به هر کار ناروای شخصی و اجتماعی،‌ از خیانت به همسر تا رشوه‌دادن و دزدی و اختلاس، دست می‌زند.

علاوه بر این دو شیلا خداداد، گوهر خیراندیش، محمد بحرانی، شبنم مقدمی و نیما شعبان‌نژاد نیز در سریال به ایفای نقش پرداختند که ویژگی و تیپ خاصی در این سریال از آنها دیده نشد.

سرپرستی فیلمنامه‌نویسان با پیمان قاسم‌خانی است و بسیاری را گمان بر این بود که با همکاری دوباره قاسم‌خانی و مهران مدیری می‌توان فیلمنامه‌ای منسجم‌تر را شاهد بود، اما به‌رغم تلاش قاسم خانی و دیگر فیلمنامه نویس(امیر برادران) اثر از چفت و بست محکمی برخوردار نیست. برخی منتقدان حتی پا را فراتر از این نهادند و هیولا را نقطه سقوط جدی مهران مدیری دانسته‌اند، از جمله مسعود فراستی که در یکی از برنامه‌های هفت تلویزیون گفته است: مهران مدیری با این هیولا چنان سقوطی کرده که هرچقدر هم بچه خوبی باشد راه نجات ندارد.

رکورد زنی در فروش نمایش‌های خانگی

سریال اگر چه مخاطبان خاص را راضی نکرد و حداقل تا کنون چندان مورد توجه جامعه منتقدین قرار نگرفت، در مقابل اما مخاطبان عام بسیاری پیدا و حتی برخی رکورد‌ها را جابه‌جا کرد. به نوشته سایت فیلمیو(شبکه توزیع نمایش این سریال) در همان توزیع بخش نخست خود با رکورد ۴ میلیون و ۳۰۰ هزار دقیقه تماشا، تنها روی سرویس وی او دی(VOD) رکورد فروش ۲۴ ساعته  را در نمایش خانگی شکست. این سریال بعد از پخش ۴ قسمت اول نیز رکورد تازه ۴۰ میلیون و ۳۷۶ هزار دقیقه تماشا را برجای گذاشت تا نشان دهد که مهران مدیری همچنان نبض نمایش‌های طنز در فضای نمایش‌های تلویزیونی ایران  را در دست دارد.