از تاریخ پنجشنبه، هفتم بهمن ۱۴۰۰، برابر با ۲۷ ژانویه ۲۰۲۲، گشت مسلحانه هوایی جنگنده‌های اف-۱۶سی بلاک۳۰ گارد ملی هوایی ایالات متحده آمریکا بر فراز امارات متحده عربی به‌صورت شبانه‌روزی انجام می‌شود. ماموریت این جنگنده‌ها و خلبانان آن‌ها مقابله سریع با خطر پهپادهای انتحاری شبه‌نظامیان حوثی است؛ پهپادهایی که نظیر آنچه شبه‌نظامیان حوثی در ۲۷ دی‌ماه علیه پالایشگاه نفت ابوظبی استفاده کردند و ضمن انهدام چند خودرو حامل سوخت، رانندگان هندی و پاکستانی آن‌ها را نیز به قتل رساندند.

در جریان این حمله، از موشک بالیستیک ذوالفقار (برکان-۳) نیز استفاده شد؛ موشک‌هایی که به‌راحتی با سامانه پدافند ضدموشکی تاد (THAAD) امارات متحده عربی و همچنین سامانه پدافندی بردبلند پاتریوت پی اِی سی-۳ (Patriot PAC-3) مستقر در شمال‌شرق ابوظبی هدف گرفته شدند.

اگرچه نیروی پدافند هوایی امارات متحده عربی موفق شد موشک‌های بالیستیک ارسالی شبه‌نظامیان حوثی در تاریخ‌های ۲۷ دی، ۴ و ۱۰ بهمن‌ را ساقط کند، هنوز راهی برای مقابله با پهپادهای انتحاری شبه‌نظامیان حوثی نیافته است. به همین دلیل، فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا تصمیم گرفت با استفاده از جنگنده‌های اف-۱۶سی گارد ملی هوایی این کشور، گشت مسلح هوایی بر فراز امارات متحده عربی برقرار کند تا این کمبود را برطرف کند.

برای این ماموریت، شش فروند از ۱۲ فروند اف-۱۶سی اعزامی گارد ملی هوایی آمریکا به پایگاه هوایی شاهزاده سلطان در عربستان سعودی به پایگاه هوایی الظفره در امارات متحده عربی منتقل‌ شده‌اند. از میان‌ آن‌ها، دو فروند که هرکدام به چهار موشک هوابه‌هوا مسلح‌اند و یک فروند هواپیمای سوخت‌رسان و یک فروند هواپیمای هشدار زودهنگام هوابرد نیروی هوایی آمریکا که از آن‌ها پشتیبانی می‌کنند، دائما به گشت‌زنی هوایی بر فراز جنوب امارات متحده عربی مشغول‌اند.

جنگنده های اف-۱۶سی اسکادران ۱۷۶ شکاری گارد ملی هوایی ویسکانسین در حال گشت هوایی بر فراز امارات متحده عربی در جریان یک رزمایش در تاریخ هفتم دی ۱۴۰۰ (U.S. Air Force)

چرا گارد ملی هوایی آمریکا از حریم هوایی متحدان خاورمیانه‌ای آمریکا حفاظت می‌کند؟

در تاریخ ۲۳ شهریور ۱۳۹۸، نیروی هوایی سلطنتی سعودی و نیروی پدافند هوایی این کشور نتوانستند جلو حمله نیروی هوافضای سپاه به تاسیسات نفتی آرامکو در شهرهای بقیق و خریص را بگیرند. در آن حمله، نیروی نیابتی حوثی‌های وابسته به سپاه از پهپادهای انتحاری شاهد-۱۳۶ و همچنین موشک‌های کروز قدس-۱ استفاده کرد.

نیروهای مسلح عربستان سعودی برای مقابله با خطر پهپادهای انتحاری و موشک‌های کروز شبه‌نظامیان حوثی و نیز حشدالشعبی در عراق و سوریه  از فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا تقاضا کرد برای مقابله با این تهدیدها به آنان کمک کند. نیروی هوایی و سپس گارد ملی هوایی آمریکا هم جنگنده‌های برتری هوایی اف-۱۵سی و جنگنده‌های همه‌منظوره اف-۱۶سی بلاک۳۰ را به پایگاه هوایی شاهزاده سلطان در این کشور اعزام و گشت‌های مسلح هوایی ۲۴ ساعته برفراز عربستان را آغاز کردند.

از تابستان ۱۴۰۰، ماموریت محافظت از عربستان سعودی در برابر خطر پهپادها و موشک‌های کروز شلیک شده از سمت ایران و عراق برعهده گارد ملی هوایی ایالات متحده آمریکا گذاشته شد و جنگنده‌های آمریکایی به‌پروازدرآمده از پایگاه هوایی شاهزاده سلطان با پشتیبانی یک فروند هواپیمای هشدار زودهنگام هوابرد (آواکس) ئی-۳آ سنتری (E-3A Sentry) که از پایگاه هوایی الظفره می‌آمدند و همچنین پشتیبانی یک فروند سوخت‌رسان کِی‌سی-۱۳۵آ استراتوتانکر (KC-135R Stratotanker) از پایگاه هوایی العدید، وظیفه حفاظت از حریم هوایی عربستان در شمال این کشور و مناطق همجوار با عراق را بر عهده گرفتند.

جنگنده‌های تایفون و اف-۱۵سی نیروی هوایی سلطنتی سعودی نیز در جنوب این کشور و همچنین بر فراز یمن مسئولیتی مشابه دارند. نیروی هوایی عربستان در ۲۴ ساعت شبانه‌روز دست‌کم هشت فروند جنگنده در حال پرواز بر فراز مرکز و جنوب این کشور دارد. این رقم در حال حاضر برای گارد ملی هوایی آمریکا، ۲ است و دو فروند جنگنده اف-۱۶سی گارد ملی هوایی هر کدام مجهز به سه تیر موشک میان‌برد هدایت آشیانه‌یاب فعال راداری ایم-۱۲۰سی آمرام و یک تیر موشک هدایت حرارتی کوتاه‌برد ایم-۹ ایکس سایدوایندر در گشت‌های هوایی شش ساعته شرکت می‌کنند. پس از هر گشت هوایی، دو فروند دیگر جای آن‌ها را می‌گیرد.

علت استفاده از اف-۱۶سی‌های گارد ملی هوایی آمریکا برای محافظت از  حریم هوایی عربستان سعودی تخصص خلبانان آن‌ها در مقابله با تهدید‌ پهپادهای انتحاری و موشک‌های کروز است. خلبانان اسکادران‌های شکاری گارد ملی هوایی آمریکا سال‌ها است که سناریوهای مواجهه با حملات روسیه با استفاده از موشک‌های کروز را در رزمایش‌های خود شبیه‌سازی و تمرین می‌کنند؛ رزمایش‌هایی که در برخی از آن‌ها شلیک موشک واقعی علیه اهداف پروازی شبیه‌سازی می‌شود.

کدام جنگنده‌های گارد ملی هوایی آمریکا از  امارت متحده عربی محافظت می‌کنند؟

نیروی هوایی امارات متحده عربی هم‌اکنون ۵۵ فروند جنگنده فرانسوی میراژ ۲۰۰۰-۹ در چهار مدل و همچنین ۷۶ فروند جنگنده اف-۱۶ بلاک۶۰ در دو مدل «ایی» تک‌کابین رزمی و «اف» دوکابین رزمی-آموزشی (۲۲ فروند) در اختیار دارد که در شش اسکادران در پایگاه‌های الظفره (اف-۱۶ و میراژ ۲۰۰۰) و السفران (میراژ ۲۰۰۰)  در حال خدمت‌اند.

این نیرو برای پشتیبانی از این ناوگان هواپیماهای جنگنده، سه فروند هواپیمای سوخت‌رسان ایرباس آ ۲۴۳-۳۳۰ اِم‌آر‌تی‌تی در اختیار دارد که معمولا یک فروند از آن‌ها در داخل این کشور همواره برای سوخت‌رسانی به این جنگنده‌ها در دسترس‌اند. کمبود سوخت‌رسان سبب شد تا این کشور در سال ۲۰۲۱ دو فروند دیگر از آن‌ها سفارش دهد که در سال‌های آینده تحویل خواهند شد.

یک فروند هواپیمای سوخت رسان سنگین کِی سی-10آ به پرواز درآمده از الظفره در امارات در حال سوخت رسانی به دو فروند اف-۱۶سی گارد ملی هوایی ویسکانسین در حال گشت هوایی بر فراز شمال امارات در روز کریسمس برابر با ۱۵ دی ۱۴۰۰. (U.S. Air Force)

کمبود هواپیماهای سوخت‌رسان از یک‌سو و درگیری جنگنده‌های نیروی هوایی امارات متحده عربی در جنگ یمن از سوی دیگر سبب شده است توان امارات در برقراری گشت‌های مسلح هوایی به‌منظور محافظت از حریم هوایی این کشور در برابر حملات پهپادی حوثی‌ها کاهش یابد؛ تا جایی که بار دیگر در تاریخ چهارم بهمن ۱۴۰۰، یعنی یک هفته پس از نخستین حمله موشکی سپاه به ابوظبی، پهپادهای انتحاری به عمق حریم هوایی این کشور نفوذ کنند.

دو روز پس از آن، یعنی در تاریخ ششم بهمن‌ماه، فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا گارد ملی هوایی این کشور را مامور کرد برای محافظت از حریم هوایی امارات متحده عربی در برابر تهدید‌های پهپادی حوثی‌ها همواره دو فروند جنگنده اف-۱۶سی حاضر منطقه را به گشت مسلحانه هوایی بر فراز این کشور اختصاص دهد. در همان روز، شش فروند از اف-۱۶سی‌های اعزامی این گارد به عربستان سعودی پایگاه شاهزاده سلطان را ترک کردند و به پایگاه هوایی العدید منتقل شدند.

گارد ملی هوایی آمریکا هم‌اکنون ۱۲ فروند اف-۱۶سی بلاک۳۰ از دو اسکادران شکاری خود را به حفاظت از امارات متحده عربی و عربستان سعودی اختصاص داده است؛ شش فروند از این جنگنده‌ها به اسکادران ۱۲۰ شکاری اعزامی از پایگاه نیروی فضایی با‌کلی (Buckley Space Force Base) در ایالت کلرادو آمریکا‌ تعلق دارند اما شش فروند دیگر از اسکادران ۱۷۶ شکاری اعزامی از پایگاه گارد ملی هوایی تروکس فیلد (Truax Field Air National Guard Base) واقع در شهر مدیسون از ایالت ویسکانسین‌اند.

خدمه سوخت رسان کِی سی-۱۰آ به پرواز درآمده از پایگاه هوایی الظفره که به اف-۱۶سی های درگیر در گشتهای مسلح هوایی بر فراز امارات در روز کریسمس سال جاری شرکت داشتند (U.S. Air Force)

این جنگنده‌ها در پنج روز گذشته، ۳۲ سورتی ماموریت گشت مسلحانه هوایی با را پشتیبانی هواپیماهای سوخت‌رسان متوسط کِی‌سی-۱۳۵آر استراتوتانکر و سوخت‌رسان سنگین کِی‌سی-۱۰آ اسکتِندِر که از پایگاه هوایی العدید در قطر و الظفره در امارات به پرواز درآمده‌اند، انجام داده‌اند. برای پشتیبانی از ماموریت گشت مسلحانه هوایی آن‌ها بر فراز امارات متحده عربی هم همواره یک فروند از سه هواپیمای هشدار زودهنگام هوابرد ایی-۳آ سنتری نیروی هوایی آمریکا اعزامی به پایگاه هوایی الظفره حریم هوایی امارات متحده عربی را تحت نظر دارد و در صورت ورود هرگونه پهپاد، خلبانان اف-۱۶سی گارد ملی را به سرعت مطلع می‌کند تا با آن مقابله کنند.