پس از قتلعام خونین آبان ۹۸ که سینماگران برای فرستادن فیلمهای خود تعلل کردند، رضا درمیشیان، تهیهکننده فیلم لامینور نیز آخرین ساخته داریوش مهرجویی را برای جشنواره فجر نفرستاد. با این حال نام «لامینور» را محسن امیر یوسفی برای اکران نوروزی ۹۹ اعلام کرد، اما کرونا بساط سینما را برای مدتی جمع کرد و اکران نوروزی در سالنهای سینما صورت نگرفت و فیلم بهصورت برخط هم منتشر نشد، تا اینکه مرتضی شایسته، رئیس شورای صنفی نمایش، اسامی فیلمهای اکرانی نوروز ۱۴۰۱ را اعلام کرد: موقعیت مهدی (هادی حجازی فر)، روز صفر (سعید ملکان)، لامینور (داریوش مهرجویی)، مرد بازنده (محمدحسین مهدویان)، علفزار (کاظم دانشی)، قدغن (مجید مافی) و شادروان (حسین نمازی) از ۱۸ اسفند این فیلمها روی پرده میروند. البته تا وقتی «لامینور» پخش نشود و پخش آن تا انتها پیش نرود، نمیتوان به این موضوع امیدوار بود و نمیتوان منتظر بلایی که بر سر «سنتوری» آوردند، نبود.
تهیهکنندگان و فیلمسازان مستقل در جمهوری اسلامی از همه جهت زیر فشار و در خطر قرار دارند و مهمترین خطرشان سرمایههایشان است که با یک تصمیم نادرست از بین میرود. فرامرز فرازمند، تهیهکننده اکثر کارهای داریوش مهرجویی پس از انقلاب که در سال ۱۳۸۹ پس از چند سال دوندگی برای گرفتن مجوز پخش فیلم «علی سنتوری» که قرار بود به نام «سنتوری» اکران شود ناکام ماند، سکته کرد و درگذشت. فیلم سنتوری بااینکه در بیست و پنجمین دوره جشنواره بینالمللی فیلم فجر درخشید و بهرام رادان، برنده بهترین بازیگر مرد آن سال شناخته شد و جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران هم به تهیهکننده آن، فرامرز فرازمند رسید، اما هنگام بخش ناگهان گروه فشار دستبهکار شدند و فیلم را پایین کشیدند و نسخه ویدیویی آن دستبهدست چرخید و در کنار خیابان به فروش رفت. در ابتکار جالبی که مهرجویی و فرازمند در پیش گرفتند شماره حسابی اعلام شد و گفتند هر کس که فیلم را دید به این شماره حساب پول واریز کند و پول حاصل برای سالمندان سینما صرف خواهد شد. بعد از چند روز که در حساب بانکی پول زیادی جمع شده بود، دادستانی حساب را مسدود کرد و دیگر نمیشد به آن پول واریز کرد و سرانجام با مرگ فرامرز فرازمند و صدور پروانه نمایش ویدیویی «سنتوری» پرونده این فیلم بسته شد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
داریوش مهرجویی در همان سال ۱۳۸۷ در مصاحبهای با خبرگزاری کار ایران گفت: «برای اینکه فیلمی ساخته شود، اول از همه باید سه تا فیلمنامه به بخش فرهنگی فارابی بدهید. بعد سه نسخه از فیلمنامه را هم به وزارت ارشاد بفرستید. وزارت ارشاد، هیئتی دارد که مینشینند و فیلمنامه را میخوانند. فارابی هم هیئتی دارد که کارشان همین است. بعد از بالا و پایین کردنهای متعدد، بالاخره مجوز میدهند. بعد که کارگردان شروع به ساخت فیلم کرد، هیئتی میآید و مجوز ساخت میدهد. بعد که ساخت فیلم تمام شد، هیئتی دیگر اثر را بررسی میکند و به آن مجوز نمایش میدهد و بعد فیلم به جشنواره میرود. در جشنواره، هیئت دیگری فیلم را میبیند، آن را بالا و پایین میکند و مجوز میدهد. بعدازآن هیئتداوران فیلم را میبینند و به آن جایزه میدهند و ... میخواهم بگویم یک فیلم دو هزار مرحله را طی میکند تا ساخته شود! این چه صیغهای است که میگویند فلان فیلم مجوز نداشته است یا قابل نمایش نبوده؟! هر فیلمی تمام این مراحل را طی میکند تا ساخته شود.
بههرحال بااینکه سنتوری از تمام این مراحل عبور کرد، ولی اجازه نمایش پیدا نکرد. جناب وزیر عملا ما را از نان خوردن انداخت! همینطور در خانه نشستهایم. فیلمسازان ما احساس ناامنی میکنند. دیگر دستودل کسی به کار نمیرود، چون شما امروز مجوز میدهید، فردا به راحتی زیرش میزنید. وقتی مجوز میدهید یعنی آقا، جمهوری اسلامی پشت سر تو است؛ برو کارت را انجام بده و فیلمت را بساز. حتی وام هم میدهید. بعد نمیدانم به علت خوابنمایی یا غرض شخصی، اجازه نمایش را میگیرید. در این صورت دیگر میشود فیلم ساخت؟»
این بهخوبی وضعیت ساخت فیلم و گرفتن مجوز را نشان میدهد. مهرجویی که زمانی خبر ساختن فیلمش مهم بود و به خبر سینمایی سال تبدیل میشد از آن سال تاکنون پنج فیلم ساخت که چهارتای آنها فیلمهای مهمی نبودند، اما پنجمین فیلم که شش سال پس از آخرین فیلمش «اشباح» ساخته شد و «لامینور» نام دارد به «سنتوری ۲» مشهور شده است. این فیلم علاوه بر اینکه نویسنده و کارگردانش داریوش مهرجویی است، تهیهکنندهای جنجالی هم دارد: رضا درمیشیان.
این حدس که «لامینور» ادامه سنتوری است بیشتر از هر چیزی از نام آن نشات میگیرد، زیرا لامینور اولین گام و آکوردی است که هنرجویان گیتار فرا میگیرند. فیلم لامینور درباره دختری نوازنده است و همینها کافیست تا ذهن همه منتقدین به سمت «سنتوری ۲» برود. اما لامینور فقط شهرتش به دلیل «سنتوری ۲» بودن یا فیلمی که مهرجویی پس از شش سال دارد میسازد یا تهیهکننده جنجالیاش نیست؛ بلکه دستکم دو ماجرای مهم دیگر را پشت سر گذرانده است.
اولین ماجرا درباره گرفتن پول از بنیاد فارابی شکل گرفت. خبرگزاری فارس خبری منتشر کرد با این عنوان: «درباره وام ۴۰۰ میلیونی/ پز استقلال را باور کنیم یا درخواست از دولت را؟» درواقع به درمیشیان میگفتند درحالیکه میگوید مستقل است، اما ۴۰۰ میلیون تومان از بنیاد سینمایی فارابی و سازمان سینمایی کشور دریافت کرده است که طی پاسخی که روابط عمومی فیلم سینمایی لامینور به این مقاله داد معلوم شد حتی یک ریال وام یا کمک بلاعوض دیگری دریافت نکردهاند، در حالی بنیاد فارابی وظیفه دارد که به فیلمهای مستقلی مانند «لامینور» کمک کند.
در نامهای که امضای روابط عمومی فیلم سینمایی لامینور را با خود دارد آمده است: «البته پیشازاین هم صندوق اعتباری هنر بهعنوان بازوی اجرایی فارابی با بیاحترامی کامل حمایت از فیلم «لامینور» را به بررسی سوابق کاری آقای مهرجویی موکول کرده بودند! برای ما جای تاسف است که چطور صندوقی که برای حمایت از هنر و هنرمندان شکلگرفته از سوابق و رزومه یکی از بنیانگذاران موج نوی سینمای ایران بیخبر است!»
دومین ماجرایی را که «لامینور» پشت سر گذاشت شرکت در سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر بود. نه مهرجویی نه درمیشیان هیچکدام حاضر نشدند فیلم لامینور را به جشنواره بفرستند؛ زیرا پس از کشتار آبان و شلیک دستکم دو موشک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به پرواز شماره ۷۵۲ هواپیمایی اوکراین و سقوط این هواپیما جشنواره فجر تحریم شده بود و مسعود کیمیایی و تنی چند از بزرگان سینما فیلمی به جشنواره ندادند و طبیعتا دور از انتظار بود که داریوش مهرجویی و رضا درمیشیان این کار را بکنند.
داستان لامینور درباره دختری است که به موسیقی و نواختن سنتور بسیار علاقهمند است و پردیس احمدیه نقش او را بازی میکند. هرچند پردیس احمدیه در «لاک قرمز» بسیار درخشید و جایزهای هم گرفت، اما آنطور که باید و شاید به جامعه سینمایی ایران وارد نشد که میشود امیدوار بود بعد از لامینور بهتر دیده شود. علی نصیریان هم در فیلم حضور دارد و نقش پدربزرگ او را بازی میکند و به این ترتیب قدیمیترین بازیگری که در فیلمهای مهرجویی مطرح شد در کنار جوانترین آنان قرار گرفته است.