فاطمه گیلانی، رئیس سابق هلال احمر افغانستان، و سلطان برکات، رئیس مرکز مطالعات منازعه و امور بشردوستانه قطر، به همراه جمعی از مقام‌های دولت پیشین افغانستان، در نامه‌ای که روز یک‎شنبه، ۲۲ اسفند، امضا شد، از جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، درخواست کردند ذخایر ارزی افغانستان را آزاد کند و به بانک مرکزی افغانستان که طالبان آن را اداره می‌کند، بسپارد.

در این نامه ادعا شده است که بانک مرکزی افغانستان جدا از تشکیلات طالبان فعالیت می‌کند و سپردن ذخایر ارزی افغانستان به این بانک می‌تواند به جلوگیری از فاجعه انسانی کمک کند.

فاطمه گیلانی در این نامه، خود را رئیس « انجمن فکری آینده افغانستان» معرفی و ادعا کرده است که شماری از شخصیت‌های مستقل از جامعه مدنی افغانستان نیز عضو این انجمن‌ و با آزادی ذخایر ارزی افغانستان و سپردن آن به بانک تحت کنترل طالبان موافق‌اند.

در این نامه، اسامی شماری از افراد همسو با طالبان و برخی از چهره‌های به ظاهر مخالف و منتقد طالبان نیز دیده می‌شود؛ مثل سلام رحیمی، فیض زلاند، عمر صمد، نادر نادری، میرویس بلخی، عبیدالله برهانی، عبدالجبار بهیر، عبدالقیوم سجادی، ایوب عرفانی، غلام مجروح، حبیبه سرابی، عرفان‌الله عرفان، کاوون کاکر، مزار رحیم صالح، محمد علم ایزدیار، عبیدالله باهر، شاه‌گل رضایی، عبدالقهار عابد، احسان ضیاء، فرخنده نادری، گلالی نور صافی، ادریس زمان، جاوید لودین، خالد هادی و عبیدالله برهانی.

شماری از این افراد از جمله سلام رحیمی، فیض زلاند، گلالی نور صافی و عبدالجبار بهیر همسو با طالبان‌اند، اما افرادی مانند شاه‌گل رضایی، حبیبه سرابی، عبدالقهار عابد، علم ایزدیار و میرویس بلخی که با روی کار آمدن طالبان در افغانستان این کشور را ترک کردند، پیش‌تر با طالبان همسو نبوده‌اند.

در این میان، میرویس بلخی، وزیر معارف (آموزش و پرورش) دولت پیشین افغانستان، در توییتی نوشت که پیش‌نویس این نامه، به منظور تایید برای او فرستاده شده، اما او آن را رد کرده است. بلخی افزود که با بخش پایانی این نامه که مدعی است بانک مرکزی افغانستان مستقل از طالبان فعالیت می‌کند، موافق نیست. نادر نادری هم که نامش در جمع امضاکنندگان دیده می‌‎شود، در مصاحبه با یکی از رسانه‌های افغانستان، موافقت خود با محتوای این نامه را تکذیب کرد.

در این نامه آمده است که مسدود ماندن ذخایر ارزی افغانستان به افزایش رنج مردم افغانستان منجر شده است. امضاکنندگان این نامه به تصمیم جو بایدن در مورد اختصاص ۳.۵ میلیارد دلار از مجموع این ذخایر به بازماندگان قربانیان یازدهم سپتامبر هم اعتراض کرده و آن‌ را اقدامی در راستای مجازات مردم افغانستان خوانده‌اند.

 در این نامه آمده است: «در حالی که دولت پیشین افغانستان دیگر وجود ندارد و ایالات متحده دولت کنونی [طالبان] را به رسمیت نمی‌شناسد، ما تقاضا می‌کنیم که ذخایر ارزی مسدود شده به بانک مرکزی افغانستان که مالک اصلی آن ذخایر ارزی است، سپرده شود. بانک مرکزی مستقل از دولت [طالبان] فعالیت می‌کند.»

برخلاف ادعای مطرح شده در این نامه، بانک مرکزی افغانستان، تحت کنترل طالبان و تمام مناصب مدیریتی آن در اختیار اعضای طالبان است. به‌عنوان نمونه، احمد ضیا آغا، مشهور به نور احمد آغا، معاون اول بانک مرکزی افغانستان، یکی از حامیان مالی حملات تروریستی طالبان در ۲۰ سال گذشته است و به همین دلیل تحت تحریم آمریکا قرار دارد. بر اساس گزارش وال استریت ژورنال، آمریکا از نور احمد آغا، به‌عنوان تروریست جهانی یاد کرده است و نام او هنوز در فهرست تحریم‌ها قرار دارد. او پنج ماه قبل معاون اول بانک مرکزی افغانستان شد. تمامی شعبه‌های این بانک در استان‌های افغانستان را هم فرماندهان جنگی یا حامیان مالی طالبان مدیریت می‌کنند.

هرچند آمریکا از مدتی پیش مذاکراتی را با طالبان آغاز کرد تا مطمئن شود که بانک مرکزی افغانستان، مستقل از طالبان فعالیت می‌کند، تاکنون هیچ اقدامی از سوی طالبان در این راستا دیده نشده است. آمریکا با هدف افزایش ظرفیت به منظور تعامل با بانک‌های جهانی و اجرای معاملات بین‌المللی، مایل است که بانک مرکزی افغانستان را افراد مستقل و خارج از تشکیلات طالبان رهبری کنند. اما به‌ جز شماری از تکنوکرات‌های آموزش‌دیده در غرب که به دلایل شخصی با طالبان کنار آمده‌اند، بقیه نیروهای متخصص از ترس طالبان افغانستان را ترک کرده‌اند.

هرچند تاکنون تایید نشده که این نامه، به دفتر جو بایدن، رئیس‌ جمهوری آمریکا فرستاده شده یا خیر، رسانه‌ای شدن آن واکنش‌های زیادی را میان افغان‌ها برانگیخته است. شمار زیادی از کاربران رسانه‌های اجتماعی نوشتند که رسانه‌ای شدن این نامه، نقاب را از چهره‌ای افرادی که در ظاهر برای ارزش‌های مردمسالاری می‌کوشند، اما در خفا برای طالبان لابی می‌کنند، کنار زده است.