یوشیماسا هایاشی، وزیر امور خارجه ژاپن، به نگرانی‌های عربستان سعودی درباره برنامه هسته‌ای ایران اشاره کرد و گفت توکیو آماده است از روابط سنتی دوستانه که با هر دو کشور دارد برای فراهم کردن فرصت گفت‌وگو بین آن‌ها استفاده کند.

این دیپلمات ژاپنی در توکیو در گفت‌وگو با روزنامه عربستانی «عرب نیوز ژاپن» و بلافاصله پیش از آغاز سفر سه روزه خود به امارات متحده عربی و ترکیه سخن می‌گفت. آقای هایاشی روز جمعه عازم این سفر شد.

وزیر امور خارجه ژاپن افزود: «ما از طرف‌هایی که ایران بر آن‌ها نفوذ دارد خواسته‌ایم دست به اقدامی نزنند که مغایر با صلح و ثبات در منطقه باشد، و با عمل سازنده به سمت آتش‌بس و صلح در یمن گام بردارند. ما پشتیبان تلاش‌های جامعه بین‌المللی برای پایان دادن به تخاصم در یمن خواهیم بود، از جمله تلاش‌های هانس گروندبرگ، فرستاده ویژه سازمان ملل در امور یمن.»

دور پنجم مذاکرات تهران و ریاض قرار بود روز چهارشنبه گذشته در بغداد برگزار شود. فواد حسین، وزیر امور خارجه عراق، در نشست دیپلماتیک آنتالیا تاریخ رسمی این دیدار را اعلام کرده بود. اما نورنیوز، رسانه نزدیک به شورای عالی امنیت ملی ایران، یک روز پس از حرف‌های آقای حسین گفت که ایران مشارکت خود در مذاکرات با عربستان سعودی را «موقتا» متوقف کرده است. هیچ دلیلی برای این تصمیم اعلام نشد.

«عرب نیوز»‌ از مهم‌ترین روزنامه‌های انگلیسی‌زبان چاپ خاورمیانه است که در ریاض منتشر می‌شود. این روزنامه از سال ۲۰۱۹ نسخه‌ای نیز به نام «عرب نیوز ژاپن» به دو زبان ژاپنی و انگلیسی منتشر می‌کند که نشان از خواست ریاض برای گسترش روابط با توکیو است.

وزیر امور خارجه ژاپن قرار است طی سفر خود با همتایانش در ترکیه و امارات دیدار کند. ثبات منابع انرژی جهان و حمله روسیه به اوکراین موضوع‌های اصلی مورد بحث در این سفرند، اما انتظار می‌رود موضوع مذاکره هسته‌ای و نگرانی‌ها راجع به ایران نیز مطرح شود. هایاشی در گفت‌وگوی خود تاکید کرد که عربستان سعودی از نظر حفظ ثبات در خاورمیانه کشوری کلیدی است و در ضمن، به عنوان یکی از کشورهای اصلی جهان عرب مسلمان و عضو «گروه ۲۰»، برای ژاپن حائز اهمیت است. از همین رو، توکیو «همکاری راهبردی خود با عربستان سعودی را در عرصه‌های گوناگون بیش از پیش تقویت خواهد کرد.»

او یادآوری کرد که ژاپن بیشتر نفت خود را از دو کشور عربستان سعودی و امارات تامین می‌کند، که به ترتیب ۴۰ و ۳۰ درصد نفت مورد نیازش است. تا پیش از تحریم‌ها، ایران نیز از تامین کنندگان مهم نفت ژاپن بود.

آقای هایاشی روز شنبه وارد ترکیه شد و در بندر آنتالیا با مولود چاووش‌اوغلو، وزیر امور خارجه این کشور، دیدار کرد. هایاشی در نشست خبری مشترک با همتای ترک خود، حمله روسیه به اوکراین را نقض قانون بین‌المللی دانست و محکوم کرد. دو وزیر بر سر همکاری نزدیک دوجانبه برای حفظ نظم بین‌‌المللی توافق کردند. آن‌ها در ضمن از لزوم اصلاحات در شورای امنیت سازمان ملل صحبت کردند؛ مجمعی که حق وتو داشتن روسیه در آن باعث شده است که این شورا نتواند در زمینه اوکراین کاری کند.

ژاپن سومین تامین ‌کننده بزرگ مالی سازمان ملل متحد است. این کشور به همراه برزیل، آلمان، و هند عضو «گروه چهار» است؛ کشورهایی که حامی و خواستار پیوستن به شورای امنیت در حکم اعضای دائم هستند. در مقابل، گروه «اتحاد برای اجماع» یا «باشگاه قهوه» به رهبری ایتالیا نیز وجود دارد که مخالف «گروه چهار» است. این گروه را ایتالیا، پاکستان، مکزیک، و مصر در سال ۱۹۹۵ بنیان نهادند. ترکیه نیز همراه با کشورهایی همچون کانادا، اسپانیا، و آرژانتین معمولا از اعضای همین «باشگاه قهوه» دانسته می‌شود. رجب طیب اردوغان، رئیس ‌جمهوری ترکیه، در سال‌های اخیر شعار «جهان بزرگ‌تر از پنج است» را در این ارتباط مطرح کرده است. 

در نشست خبری هایاشی و چاووش‌اوغلو اشاره‌ای به ایران نشد.

به گفته وزارت امور خارجه ژاپن، آقای هایاشی روز یکشنبه در امارات با شیخ عبدالله بن زاید، وزیر امور خارجه این کشور، دیدار می‌کند و در مراسم شام کاری با او حضور خواهد یافت. او در ضمن با دکتر سلطان جابر، وزیر صنعت و فناوری‌های پیشرفته امارات، نیز دیدار خواهد کرد. آقای هایاشی احتمالا از نمایشگاه ۲۰۲۰ دوبی نیز دیدار خواهد کرد.

هایاشی در این مورد گفت: «در امارات من از فرصت پنجاهمین سالگرد برقراری روابط دیپلماتیک استفاده می‌کنم تا همکاری در شماری از مسائل فرای همکاری کنونی‌مان در عرصه انرژی را تشویق کنم. امارات در سال جاری عضویت غیر دائم خود در شورای امنیت سازمان ملل متحد را آغاز کرد و در ماه جاری ریاست این شورا را به عهده دارد. من بر همکاری‌مان در مورد اوضاع اوکراين، یمن، کره شمالی، و سایر مسائل تاکید خواهم کرد.»

این سفر بخشی از تلاش‌های دیپلماتیک ژاپن در پی حمله روسیه به اوکراین است. فومیو کیشیدا، نخست‌وزیر این کشور، نیز عازم سفر به هند و کامبوج برای دیدار با رهبران این کشورها شده است. ژاپن به عنوان همسایه شرقی روسیه، نقش مهمی در تحول‌های این منطقه دارد.