روزانه حدود ۵۰۰ هکتار از جنگل‌ها و مراتع در ایران از طریق تخریب و تغییر کاربری از دست می‌رود. تخریب زیستگاه‌هایی که تنوع زیستی کشور را کاهش داده و پیامدهای غیرقابل جبرانی همچون پدیده ریزگردها و به خطر افتادن نسل گونه‌هایی از جانواران و گیاهان را به همراه دارد.
دو دهه قبل سطح جنگل‌های طبیعی ایران بیش از ۱۳ و نیم میلیون هکتار بود، اما حالا این سطح به حدود ۱۲ میلیون هکتار رسیده است. تخریبی گسترده و روزافزون که تنوع زیستی ایران را هدف قرار داده است. این مسئله محدود به جنگل‌ها نبوده است و مراتع نیز با سرعت در حال تخریب یا تغییر کاربری هستند.
اسکندر زند، رئیس مرکز ملی کنوانسیون تنوع زیستی با اعلام اینکه سالانه حدود ۹۴ هزار هکتار از مراتع کشور کم می‌شود، به تسنیم گفت: «این آمار حاکی از آن است که روزانه حدود ۲۵۰ هکتار از مراتع ما کم می‌شود. اگر تخریب جنگل‌ها را هم به آن اضافه کنیم، می‌توان گفت روزانه بیش از ۵۰۰ هکتار از جنگل‌ها و مراتع کشور را به دلیل تخریب و تغییر کاربری از دست می‌دهیم.»
تخریب جنگل‌ها و مراتع نه تنها حیات گونه‌های گیاهی و جانوری ایران را در معرض انقراض قرار داده که زیستگاه‌های انسانی را نیز تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. یکی از عینی‌ترین تاثیرهای کاهش تنوع زیستی بر زیستگاه‌های انسانی، پدیده ریزگردها و به ویژه گردوغبار است که حالا مناطق وسیعی از ایران با آن مواجه هستند.
بخش وسیعی از ریزگردهایی که مناطق غربی و جنوب غربی ایران را محاصره می‌کنند، منشا خارجی داشته و از غرب کشور وارد این مناطق می‌شوند. در این میان تخریب بخشی از جنگل‌های زاگرس موجب شده این ریزگردها به استان‌های غربی محدود نمانده و به سمت استان‌های مرکزی نیز حرکت کنند. جدا از ریزگردها، تخریب جنگل‌ها و مراتع، بخش گسترده‌ای از ایران را در مقابل گردوغبار داخلی (از مبدا کویر مرکزی ایران) نیز آسیب‌پذیر کرده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
پیش از این، فرزاد علیزاده از فعالان محیط زیست با اشاره به روند تخریب جنگل‌ها در ایران، به ایسنا گفته بود: «در ۷۰ سال گذشته، هفت هکتار از جنگل‌های زاگرس از بین رفته و در حال حاضر تنها پنج میلیون هکتار از این جنگل باقی مانده است. در صورتی که روند فعلی تخریب جنگل‌ها و مراتع ادامه یابد، تا ۵۰ سال آینده حدود ۸۰ درصد مراتع و تمامی جنگل‌های کشور را از دست خواهیم داد.»
یکی از عوامل مهم در تخریب جنگل‌های زاگرس، قطع کردن درختان و هیزم‌گیری و تجارت پرسود ذغال بلوط است. چرای بی‌رویه دام و دامداری و تهیه علوفه از این جنگل نیز به زوال ذخایر این منطقه دامن زده است. در عین حال جنگل‌های زاگرس در سال‌های گذشته بارها و بارها در معرض آتش‌سوزی قرار گرفته و بخشی از این را اراضی نابود کرده است.
جنگل‌ها و مراتع شمال کشور نیز سال‌هاست از طریق طرح‌های عمرانی و ویلاسازی‌های گسترده در حال تخریب و تغییر کاربری قرار دارند. مدتی قبل روزنامه همشهری به نقل از سازمان املاک و مستغلات عنوان کرد طی سال‌های اخیر بیش از ۲۰ درصد اراضی جنگلی و کشاورزی استان گیلان و بالغ بر ۳۳ درصد مراتع و جنگل‌ها در مازندران به مناطق مسکونی تبدیل شدند.
بیش از یک دهه است که ویلاسازی در استان‌های شمالی از کنار مناطق ساحلی به اعمال جنگل‌ها کشیده شده است. خلا قانونی و ضعف نظارتی موجب شده دامنه جنگل‌خواری در شمال ایران روز به روز گسترده‌تر شده و بکرترین نقاط جنگلی را نیز در معرض تخریب قرار دهد. البته طرح‌های دولتی نیز در روند تخریب جنگل‌ها نقش به سزایی داشتند. رئیس انجمن علمی جنگل‌بانی به ایلنا گفته است: «طرح نافرجام انتقال آب بین حوضه‌ای از شمال ایران یکی از اقدام‌های مخرب دولتی بود که در آن بین ۲۰ تا ۲۵ هزار درخت و نهال نابود شد.»
در سال‌های گذشته بارها در مورد روند تخریب و نابودی جنگل‌ها و مراتع کشور هشدارهایی از سوی فعالان محیط زیست داده شده اما آمار منتشر شده از تخریب‌ها نشان می‌دهد این روند نه تنها متوقف نشده که افزایش نیز یافته است.
