جیم بنکس، نماینده جمهوریخواه کنگره از ایالت ایندیانا، از کالج اوبرلین در اوهایو خواست تحقیق جدیدی در مورد پروفسور محمد جعفر محلاتی، استاد اسلامشناسی این دانشگاه، و نقش احتمالی او در کشتار تابستان ۱۳۶۷ انجام دهد. شماری از کنشگران حقوق بشر و خانوادههای بازماندگان کشتار ۱۳۶۷ مدتها است درخواست کنار گذاشتن محلاتی از این دانشگاه را مطرح کردهاند.
محلاتی حدود یک سال، از سال ۱۳۶۶ تا ۱۳۶۷، بهصورت موقت نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد بود، دورهای کوتاه پس از سعید رجایی خراسانی و پیش از رفتن کمال خرازی به نیویورک. در همین دوران بود که ایران قطعنامه سازمان ملل برای پایان جنگ ایران و عراق را پذیرفت و محلاتی در صفحه دانشگاهی خود به نقشش در پایان این جنگ اشاره کرده است.
بنکس در گفتوگو با روزنامه «اورشلیم پستِ» اسرائیل گفت: «اوبرلین متاسفانه همچنان به قربانیان حکومت تروریستی ایران بیتوجهی میکند و همچنان از یک مقام ارشد سابق ایران که عضو هیئت علمی آنها است دفاع میکند. او کسی است که در گزارشهای سازمان ملل و عفو بینالملل نامش بهعنوان فردی آمده که در انکار کشتارهای جمعی در ایران نقش داشته است.»
بنکس افزود: «اوبرلین باید به همه توضیح دهد که آقای محلاتی، بهرغم پیشینه بسیار پرسشبرانگیزش، اصلا چرا از اول استخدام شده است و چرا در این مورد دست به تحقیقات شفاف و مستقل نزدهاند؟»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
مخالفان همچنین با استناد به گفتههای محلاتی در مورد فلسطین و علیه اسرائیل و در مورد سرکوب شهروندان بهایی در ایران، خواهان کنار گذاشتن او از هیئت علمی شدهاند. این قضیه چند سالی میشود که در جریان است و در اکتبر ۲۰۲۰، گروهی از زندانیان سابق و کنشگران حقوق بشر نامهای به رئیس کالج اوبرلین نوشتند و خواستار اخراج محلاتی شدند.
محلاتی در پاسخ اعلام کرد با قربانیان سال ۱۳۶۷ «عمیقا همدردی میکند» و هنگام حضور در سازمان ملل، از اعدامها در ایران مطلع نبود.
اما عفو بینالملل در سال ۲۰۱۸، در گزارشی مفصل، محلاتی را بهدلیل نقشش در افشا نشدن حقیقت، در «جنایت علیه بشریت» دخیل دانست. مخالفان محلاتی در ضمن به گزارشی از خبرگزاری رویترز در سال ۱۹۸۹ اشاره کردهاند که در آن محلاتی از فتوای آیتالله خمینی علیه سلمان رشدی دفاع میکند و میگوید: «به نظر من، تمامی کشورهای اسلامی با ایران موافقاند. تمام ملتها و کشورهای اسلامی با ایران موافقاند که کفر علیه چهرههای مقدس اسلام را باید محکوم کرد. به نظرم، اگر کشورهای غربی واقعا به آزادی بیان باور دارند و به آن احترام میگذارند، باید به آزادی بیان ما نیز احترام بگذارند.»
همصدایی بنکس به نفع مخالفان محلاتی است. این قانونگذار آمریکایی عضو کمیته قدرتمند «آموزش و کار» در کنگره است. او در ضمن از مخالفان برجام و از حامیان اصلی «لایحه فشار حداکثری» است که خواهان سیاستی تهاجمیتر در قبال برنامه هستهای جمهوری اسلامی ایران است.
از چهرههای اصلی که خواستار اخراج محلاتی شدهاند میتوان به لادن بازرگان اشاره کرد، کنشگر ایرانی-آمریکایی که قصد دارد بهزودی برای اعتراض به محلاتی، به اوبرلین برود. بازرگان، که برادرش بیژن بازرگان را در اعدامهای سال ۱۳۶۷ از دست داده است، به اورشلیم پست گفت: «کارزار ما با یک خواسته ساده آغاز شد: محلاتی را که منکر کشتار جمعی عزیزان ما بود و بهجای مسئولیتپذیری، از مرتکبان این جنایت حفاظت کرده است اخراج کنید.»
بیژن بازرگان، که به جرم فعالیت در «اتحادیه کمونیستهای ایران» دستگیر شده بود، در سن ۲۹ سالگی در زندان گوهردشت کرج اعدام شد.
لادن بازرگان افزود: «از آنجا که رئیس اوبرلین و هیئت امنای این دانشگاه تصمیم گرفتند به ما بیتوجهی کنند، تحقیقهای قلابی و غیرشفافی ارائه کنند، حاضر به دیدار با خانوادههای قربانیان نشدند و شایعاتی در مورد استقلال ما و روابط ما به راه انداختند، حالا باید سراغ سیاستمداران و مقامهای ایالتی و فدرال برویم.»
بازرگان تاکید کرد: «اگر ریاست کالج اوبرلین رهبری را بلد نیست، ما متحدانی پیدا میکنیم که میدانند چطور با اتهام کشتار جمعی برخورد کنند.»
ترم جدید کالج اوبرلین هفته آینده (هفته اول ماه ژوئن) آغاز میشود و بازرگان همراه اعضای سازمان «اتحاد علیه مدافعان حکومت اسلامی ایران» به این دانشگاه میروند تا توجهها را به خواستههایشان جلب کنند.
مسئولان کالج اوبرلین به درخواست بازرگان برای سفر به این دانشگاه واکنش رسمی نشان ندادهاند.
سوفی برنشتاین، دانشجوی ایرانی-آمریکایی سال چهارم در این دانشگاه، در گفتوگو با روزنامه دانشجویی «اوبرلین ریویو» گفت: «امیدوارم چون هفته اول ترم است، افرادی که دانشجو نیستند هم واکنش نشان دهند.»
سوفی افزود: «به نظرم، کالج اوبرلین از هر لحاظ به این معترضان بدی کرده است. من امیدوارم مخاطبان وسیعتری که در هفته اول ترم حضور خواهند داشت همدلی بیشتری نشان دهند.»
جاشوآ انگریست، اقتصاددان اسرائیلی-آمریکایی و برنده جایزه نوبل اقتصاد در سال ۲۰۲۱، قرار است بهمناسبت آغاز ترم، در کالج اوبرلین سخنرانی کند.
انگریست از فارغالتحصیلان کالج اوبرلین و استاد کنونی اقتصاد در دانشگاه امآیتی (MIT) در ایالت ماساچوستِ آمریکا است. معترضان از پروفسور انگریست خواسته بودند در اعتراض به حضور محلاتی در هیئت علمی این دانشگاه، از سخنرانی خودداری کند. اما او به این درخواست پاسخی نداده و در این مورد اظهارنظری نکرده است.