عصر چهارشنبه، یکم تیر ۱۴۰۱ (۲۲ ژوئن ۲۰۲۲)، دفتر هماهنگکننده امور بشردوستانه سازمان ملل متحد (اوچا)، در گزارشی که از خسارتهای ناشی از زلزله در خوست و پکتیکا در جنوبشرق افغانستان منتشر کرد، نوشت که ۲۰۰ تن در شهرستان گایا در استان پکتیکا کشته، و ۱۰۰ تن دیگر زخمی شدهاند. در این گزارش آمده است که در شهرستان اسپیره در استان خوست نیز ۲۵ تن جان باختهاند و ۲۰ تن دیگر زخمی شدهاند. گزارش میافزاید که بیشترین آسیب را در میان شهرستانهای پکتیکا، شهرستان گایان دیده است که در آن ۱۸۰۰ خانه، حدود ۷۰ درصد خانههای این شهرستان، تخریب شدهاند.
زلزلهای به قدرت ۵.۹ ریشتر، حدود ساعت یک بعد از نیمه شب سهشنبه، ۳۱ خرداد ۱۴۰۱، استانهای جنوبی افغانستان و بخشهایی از پاکستان و هند را لرزاند و خسارتهای شدیدی به ساکنان پنج شهرستان در پکتیکا و خوست وارد کرد.
صبح روز چهارشنبه، ۱ تیر، مولوی شرفالدین مسلم، معاون «وزارت دولت در امور رسیدگی به حوادث» در کابینه طالبان، در یک نشست خبری اعلام کرد که در اثر زلزله در خوست و پکتیکا، ۹۲۰ تن کشته و ۶۱۰ تن زخمی شدهاند. با اینحال خبرگزاری آسوشیتدپرس، بهنقل از رسانههای داخلی افغانستان، اعلام کرد، که بر اساس آخرین بررسیها، شمار تلفات انسانی این زمین لرزه به هزار نفر رسیده است و مجروحان این حادثه مرگبار به بیش از ۱۵۰۰ نفر.
همزمان با این نشست خبری، دفتر هماهنگکننده امور بشردوستانه سازمان ملل متحد در توییتی نوشت که ناظران و گزارشگران سازمان ملل به محل حادثه رفتهاند و به جمعآوری اطلاعات درباره جزئیات آن حادثه و شمار قربانیان آن مشغولاند. گزارش اوچا که عصر چهارشنبه منتشر شد، صرفا کشته شدن ۲۰۰ نفر را در شهرستان گایان و جان باختن ۲۵ تن دیگر را در شهرستان اسپیره در خوست تایید میکند. در این گزارش همچنین آمده است که ارقام هنوز نهایی نیست و پیشبینی میشود که با ادامه عملیات جستوجو و نجات، آمار قربانیان افزایش یابد. در حال حاضر، وزارت دفاع طالبان برای تسهیل در انتقال مجروحان این حادثه پنج هلیکوپتر به استان پکتیکا فرستاده است.
یونیسف نیز ۱۲ تیم از کارکنان بهداشت و درمان خود را به شهرستان گایان فرستاده است و چندین تیم سیار درمان و تغذیه را در شهرستان برمل در استان پکتیکا، و شهرستان اسپره در خوست مستقر کرده است.
دفتر هماهنگکننده امور بشردوستانه سازمان ملل متحد افزود که نیازهای فوری شناسایی شده در محل حادثه، شامل مراقبت اضطراری «تروما» (مشکلات روانی پس از حادثهای دهشتبار)، سرپناه اضطراری، کمک غذایی، و اقلام غیرغذایی است که توقع میرود سازمانهای مددرسان همکار با سازمان ملل متحد، برای تهیه و ارایه آن همکاری کنند.
در گزارش اوچا آمده است که آژانسهای مددرسان سازمان ملل متحد و دیگر نهادهای مددرسان مستقر در افغانستان، جلسهای برای هماهنگی پیرامون چگونگی کمکرسانی به زلزلهزدگان خوست و پکتیا برگزار کردند و همه نهادهای مزبور به رساندن امکانات سرپناه، غذا، و دارو به نیازمندان مشغولاند. دفتر هماهنگکننده امور بشردوستانه سازمان ملل متحد با تاکید بر نیاز به اقدام فوری، همچنین تاکید کرد که به دلیل ویران شدن خانهها و افزایش بارش باران، سرپناه موقت و غذا از فوریترین نیازهای آسیبدیدگان است که باید به آن رسیدگی شود.
در واکنش به وقوع زلزله و وارد شدن تلفات سنگین به ساکنان خوست و پکتیکا، رهبران و دیپلماتهای شماری از کشورها، از جمله ایران، چین، پاکستان، ترکیه و نروژ، و نیز سازمانهای حقوق بشری، همدردی خود را با مردم افغانستان ابراز کردند. در این میان، وزارت خارجه چین، دولت ترکیه، سفارت ایران در کابل، و مقامهای پاکستانی، وعده دادهاند که کمکهای بشردوستانه برای آسیبدیدگان زلزله در خوست و پکتیکا ارسال کنند.
در چند روز اخیر، افزایش حوادث طبیعی در افغانستان، مردم را از پیامدهای ناگوار آن نگران کرده است. اقتصاد ورشکسته افغانستان و منابع درآمد روستانشینها در این حوادث به شدت آسیب دیده است.
دوهفته قبل، آتشسوزی در جنگلهای نورستان و کنر رخ داد و دهها هکتار جنگل در اثر آتشسوزی نابود شد. همچنین، وقوع سیلاب در برخی از استانهای شمال افغانستان، به دهها خانه آسیب زد و بخشی از کشتزارهای مردم را از بین برد.
در کابل، بامیان، بغلان، پروان و شمار دیگری از شهرها نیز از دو روز پیش به اینسو گردباد و بارش باران جریان داشته است و نگرانی از وقوع سیلابهای ویرانگر افزایش یافته است.