خبر حمله موشکی به کشتی نفتکش سابیتی ایران در 60 کیلومتری سواحل جده در دریای سرخ که بامداد روز جمعه 10 اکتبر 2019، انتشار یافت، بار دیگر بازار نفت جهان را تکان داد. اما افزایش بهای نفت این بار  نه تنها به خاطر وقوع این حادثه بوده بلکه بیشتر به دلیل اطلاعات ضد و نقیض بود که این حمله را مشکوک و مخاطره آمیز می کرد. خبر های مرتبط به این نفتکش، آنچنان متناقض و غیر قابل باور بود که همگان را به حیرت آورده بود. نخست گفته شد که این نفتکش مورد اصابت دو موشک قرار گرفته است، بعد گفته شد، عربستان سعودی دو موشک به این نفتکش زده است، سپس گفته شد که هیچ موشکی از سمت عربستان سعودی شلیک نشده است.

اما در مورد حرکت نفتکش، در نخست خبر از حرکت به سوی کانال سوئز داده شد، اما بعد گفته شد که نفتکش به سمت جنوب و به سوی باب المندب در حرکت بوده است. در مورد محموله نفتکش یاد شده، ابتدا گفته شد که این کشتی پر از نفت بوده و مقصد آن سوریه بوده است، سپس گفته شد که نفتکش سابیتی خالی بوده و قصد بازگشت به ایران را داشته است.

اکنون حقیقت حادثه چیست؟ آیا کشتی که هدف حمله موشکی در دریای سرخ قرار گرفته است، نفتکش "سابیتی" بوده و یا نفتکش "سینوپا" ؟

آنچه تاکنون در این زمینه می دانیم این است: نفتکش آسیب دیده، حامل یک میلیون بشکه نفت بوده و در حال حرکت به سوی کانال سوئز و مقصد نهایی آن، سوریه بوده است. این نفتکش در 60 کیلومتری شهر جده، هدف حمله قرار گرفته و مواد نفتی حامل این کشتی به نشت آغاز کرده است، کاپیتان نفتکش با مرزبانان عربستان سعودی در ارتباط شده و خواستار کمک شده است، دیگر این که نفتکش یاد شده از سمت پیش رو آسیب دیده و دو شکاف که قطر یکی از آن ها حدود 1.5 متر است در جانب راست کشتی دیده می شود. زمانی که نیرو های کمکی عربستان سعودی بنا به هنجارهای بین المللی خود را به محل حادثه رساندند، نفتکش ایرانی، بدون این که در انتظار کمک باقی بماند، جهت خود را تغییر داده و با حرکت به سمت جنوب از صحنه دور شده است. سپس معلوم شد که کشتی حرکت خود را به سوی باب المندب ادامه داده و خط پهناوری از نشت مواد نفتی به طول 200 کیلو متر در عقب آن باقی مانده است البته چگونگی این خط از طریق عکس برداری ماهواره ای روشن شده است.

از سوی دیگر، تمام خبر های مرتبط به این حادثه از آغاز آن در روز جمعه تا ظهر روز یک شنبه، تنها از طریق رسانه های ایرانی منتشر شد و هیچ جهت دیگری در این زمینه آگاهی نداشت، سپس یک هواپیمای سعودی با پرواز بر فراز منطقه حادثه و عکس برداری از نشت مواد نفتی، خبر داد که وخامت حادثه بزرگ تر از آن است که ایران گفته است. 

خبر های ضد و نقیض منتشر شده از سوی منابع ایرانی در مورد حادثه، نهایت پرسش بر انگیز است زیرا هیچ یک از اظهارات مرتبط در این زمینه، نمی تواند قابل پیوند باشد. در حالی که شرکت حمل و نقل ایرانی، عربستان سعودی را متهم به شلیک دو موشک به کشتی کرد، اما دولت ایران به گونه ای رسمی هیچ اشاره ای به اتهام یاد شده نکرد. در نتیجه، شرکت حمل و نقل ایران با صدور اعلامیه ای، حمله موشکی عربستان سعودی به کشتی را تکذیب کرده و اتهام قبلی را به عنوان اشتباهی در ترجمه تلقی کرد.

سپس برخی از رسانه های روسیه خبرهای را در باره نفتکش ایرانی منتشر کرده و افزودند که ایران خبر حمله به کشتی نفتکش را تکذیب کرده است، زیرا در صورت نفی حمله از سوی عربستان سعودی، دیگر بهانه ای برای این که کشتی هدف حمله قرار گرفته است، باقی نمی ماند.

با توجه به نکات یاد شده، پرسش های زیادی در این زمینه مطرح می شود که نیاز به پاسخ دارد:

چرا پس از درخواست کمک از سوی مرزبانان عربستان سعودی، نفتکش ایرانی، طبق قوانین بین المللی در محل حادثه باقی نماند و پا به فرار گذاشت؟ چرا در حالی که کشتی به سمت کانال سوئز در حرکت بود، به عقب برگشت و به سوی باب المندب در حرکت شد؟

چرا ایران اعلام کرد که کارکنان کشتی، موفق به جلوگیری از نشت مواد نفتی شدند در حالی که نشت مواد نفتی به صورت یک خط گسترده به طول 200 کیلو متر در دریای سرخ باقی مانده است؟ آیا حقیقت حادثه چیست که دولت ایران سعی دارد، جزئیات آن را این گونه پنهان کند؟

افزون بر آن، کشتی های نفتکش ایرانی به منظور فرار از تحریم ها، هنگام حرکت در دریا ها، سیستم شناسایی و ردیابی خود را خاموش می کنند اما زمانی که به نقاط مرزی مانند کانال سوئز نزدیک شوند، سیستم های یاد شده را روشن می کنند.

جالب این جا است که نفتکش "سابیتی" پیش از اعلام حادثه، سیستم شناسایی و ردیابی را روشن کرده و موقعیت خود را نشان داد اما نفتکش "سینوپا" که قبلا از منطقه رد شده بود، بر خلاف عادت، سیستم شناسایی و ردیابی خود را در دریای سرخ روشن نگه داشته بود، طوری که در ابتدا تصور می شد که این همان کشتی است که دچار حادثه شده است.

همان گونه که اشاره شد، خبر های ضد و نقیض مرتبط به این حادثه و رفتار های غیر عادی ایران، بررسی این حادثه را با چالش رو به رو کرده است و بیشتر جزئیات این رخداد تا کنون در هاله ای از ابهام قرار دارد. برخی کارشناسان عقیده دارند که پس از وقوع حادثه، ایران قصد داشته است نفتکش آسیب دیده را بدون این که تعمیر کند، به سوریه برساند اما مقامات مصر از عبور این کشتی در کانال سوئز جلوگیری کردند زیرا نشت مواد نفتی از آن ادامه داشته است، همین امر باعث شده است تا کشتی، ناگزیر به مقصد ایران در حرکت شود.

از سوی دیگر، خبر های پخش شده است مبنی بر این که یک قایق نظامی وابسته به اسرائیل، نفتکش ایرانی را در دریای سرخ هدف حمله موشکی قرار داده و سپس پا به فرار نهاده است. اگر این فرضیه درست باشد، چرا نفتکش ایرانی در انتظار دریافت کمک باقی نمانده و از محل حادثه فرار کرده است؟ آیا محموله ای این کشتی چیزی غیر از نفت بوده و یا این که کشتی در حال انتقال اسلحه به حزب الله بوده و اسرائیل مانع رسیدن این محموله به حزب الله شده است؟ آیا فرار کشتی به هدف پنهان کاری محموله آن بوده و مسئولان کشتی نگران افشا شدن بار کشتی بودند؟

برخی این نظریه را رد می کنند و می گویند اگر اسرائیل قصد حمله به این کشتی را می داشت، این اقدام را پس از عبور این کشتی از کانال سوئز انجام می داد نه این که صد ها کیلومتر فاصله را برای رسیدن به این هدف طی کند. پاسخ این استدلال این است که حمله به نفتکش ایرانی در نزدیکی سواحل مدیترانه، از یک سو، مسئولیت این حمله را به گونه ای مستقیم به دوش اسرائیل می انداخت و از سوی دیگر، نشت مواد نفتی از کشتی آسیب دیده، آب های اسرائیل را به شدت آلوده می کرد.

البته دیدگاه های متعددی در مورد این حادثه وجود دارد و شبکه های اجتماعی این معما را به شیوه های مختلفی تفسیر کرده اند. یکی از نظریات منتشر شده در شبکه های اجتماعی این است که این اقدام از سوی سپاه پاسداران ایران به هدف آلوده ساختن آب های عربستان سعودی و آسیب رساندن به کارخانه های تصفیه آب، صورت گرفته است و البته فرار کشتی از محل حادثه، می تواند این نظریه را تأیید کند.

اما برخی از روزنامه نگاران خارجی با اشاره به حادثه نفتکش ایرانی در دریای سرخ، گفتند، این حمله پیامی از سوی عربستان سعودی به ایران بود که عربستان سعودی نیز مجهز به پهپاد های پیشرفته ای است.

در فرجام می توان گفت که حادثه نفتکش سابیتی ایران در دریای سرخ، تا کنون به عنوان یک معمای پر رمز و راز باقی مانده است و بایستی انتظار کشید تا تحولات بعدی، جزئیات بیشتر آن را افشا کند.

https://www.independentarabia.com