چهار روز بعد از پاسخ رسمی حکومت ایران به طرح پیشنهادی «اتحادیه اروپا»، با هدف احیای موافقتنامه «برجام»، گمانهزنیها و تحلیلها از مواضع اروپا و آمریکا و سرنوشت نهایی مذاکرات همچنان ادامه دارد.
بهرغم گزارشهای اولیه، در دو روز گذشته گزارشهای منتشر شده که نشان میدهد اصرار دوباره حکومت ایران به حفظ مواضع خود، میتواند بار دیگر در مذاکرات وقفه ایجاد کند.
روز چهارشنبه روزنامه تایمز اسرائیل بهنقل از یک مقام ارشد و «تصمیمگیرنده» نوشت: حکومت ایران به طرح پیشنهادی «اتحادیه اروپا» پاسخ منفی داده و الان زمان آن است که کشورهای اروپایی دست از ادامه مذاکره بردارند و برای جلوگیری از دسترسی حکومت ایران به تسلیحات اتمی رایزنی و اقدام کنند.
همزمان وبسایت خبری آکسیوس در گزارشی نوشت: یائیر لاپید، نخستوزیر اسرائیل، در نامهای که روز پنجشنبه ۲۷ مرداد ماه ۱۴۰۱ برای مقامهای آمریکایی فرستاد، نوشته طرح پیشنهادی «اتحادیه اروپا» و مواضع ایران، حتی با معیار دولت فعلی آمریکا هم همخوانی ندارد و خواستهای آمریکا را تامین نمیکند.
از طرفی دیگر، مقامهای مختلف حکومت ایران، از جمله حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه، تاکید دارند خطقرمزهای حکومت باید رعایت شود. امیرعبداللهیان روز پنجشنبه گفت تا زمانی که در این مرحله، درباره همهچیز توافق نشود، نمیتوان درباره مرحله بعدی صحبت کرد.
JOE KLAMAR / AFP
مسائل باقیمانده کدامها است؟
شبکه خبری سیانبیسی روز پنجشنبه در گزارشی نوشت: بهنظر میرسد سه خواست یا مطالبه اصلی حکومت ایران همچنان در مذاکرات «احیای برجام» و متن پیشنهادی «اتحادیه اروپا» بدون پاسخ مانده است.
بهگزارش سیانبیسی، حکومت ایران از دولت فعلی آمریکا میخواهد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را از فهرست سازمانهای تروریستی ایالات متحده خارج کند. خواستهای که تاکنون واشنگتن به آن پاسخ نداده است.
حکومت ایران همچنین میخواهد دولت فعلی آمریکا تضمین دهد در موافقتنامه «برجام» باقی خواهد ماند و در صورت خروج مجدد، غرامت میگیرد.
بهگزارش سیانبیسی دولت جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا، بهلحاظ قانونی نمیتواند تضمین کند که دولت بعدی به تعهدات پذیرفته شده در برجام عمل خواهد کرد.
واقعیت حقوقی این است که دولت بعدی آمریکا میتواند به مانند دولت ترامپ، رئیسجمهوری پیشین آمریکا، مفاد تعهد احتمالی آینده با ایران را نادیده بگیرد یا لغو کند.
سومین موضوع حل نشده میان حکومت ایران با طرفهای غربی، ناظر به ادامه یا توقف تحقیقات «آژانس بینالمللی انرژی اتمی» از فعالیتهای هستهای پیشین در ایران است.
جمعه هفته گذشته، رابرت مالی، نماینده وزارت خارجه آمریکا در امور ایران، در گفتوگو با شبکه تلویزیونی «پیبیاس»، به صراحت گفت، آمریکا بههیچوجه درباره تحقیقات پادمانی آژانس به ایران امتیاز نخواهد داد و هیچ فشاری هم به آژانس برای توقف تحقیقاتش اعمال نخواهد کرد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
گمانهزنی از محتوای پاسخ ایران
هرچند هنوز هیچ گزارش رسمی از جزئیات پاسخ ایران در دست نیست. اما با این حال، از موضعگیریهای مقامهای دولتی ایران، روسیه و گزارش برخی از منابع خبری غربی، از جمله گزارش روز پنجشنبه اکسیوس، روشن میشود حکومت ایران همچنان بر روی برخی از خواستها و مطالبات خود اصرار دارد.
روزنامه آمریکایی والاسترتیت ژورنال در گزارشی نوشت، طرح «درخواست تضمین از دولت آمریکا» موجب شده برای بار دیگر، تلاشها برای احیای توافق هستهای سال ۲۰۱۵، بینتیجه بماند.
برخی گزارشها حاکی از آن است که در دور قبلی مذاکرات که تا نیمه اسفندماه ادامه داشت اصرار حکومت ایران به حذف نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست سازمانهای تروریستی آمریکا، به توقف مذاکرات انجامید. هرچند که این وقفه همزمان با حمله روسیه به اوکراین و درخواست تضمین منافع مسکو درهرگونه توافق با جمهوری اسلامی ایران بود.
بهنوشته والاستریت ژورنال، حکومت ایران در پاسخ روز دوشنبه خود طرح پیشنهادی «اتحادیه اروپا» را نه رد کرد و نه پذیرفت و در مقابل خواست که برخی از مطالباتش در متن پیشنهادی توافق گنجانده شود.
مقامهای اروپایی، پیش و در جریان آخرین دور مذاکرات در وین بارها تاکید کردند که طرح پیشنهادی جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، یک طرح «نهایی» است. به این معنا که دیگر دربارهاش هیچ مذاکرهای نخواهد شد و تنها باید «تصمیمگیری سیاسی» انجام شود.