دولت جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا، در نهایت پیش از ظهر روز چهارشنبه بهوقت واشنگتن، پاسخ رسمی خود را به نظرات حکومت ایران، درباره طرح پیشنهادی «اتحادیه اروپا» درباره توافقنامه «برجام» ارائه داد.
بهفاصله کوتاهی، گمانهزنیها از محتوای پاسخ دولت بایدن و پیامدهای توافق احتمالی با حکومت ایران در سرخط خبرها و تحلیلهای رسانهها قرار گرفت.
هرچند هنوز هیچ خبر و گزارش رسمی از محتوای پاسخ آمریکا در دست نیست، اما شبکه خبری العربیه و سپس روزنامه والاستریت ژورنال، با کمی احتیاط، نوشتند «کاخ سفید» با خواستها و مطالبات مطرح شده ایران در پاسخش به «اتحادیه اروپا» مخالفت کرده است.
نشریه پولیتیکو بامداد نیز بامداد روز پنجشنبه سوم شهریورماه ۱۴۰۱ در گزارشی به نقل از یک منبع نزدیک به روند مذاکرات، بدون ذکر نام نوشت، پاسخ ایالات متحده عمدتا متمرکز بر خواستها و تضمینهای «اقتصادی» حکومت ایران است.
پولیتیکو به نقل از منبع خود نوشت پاسخ ایالات متحده، کمتر از آن چیزی بوده که حکومت ایران انتظار داشته است.
والاستریت ژورنال بامداد روز پنجشنبه در گزارشی نوشت، بعید است واشنگتن خواستهای ایران را پذیرفته باشد.
بهنوشته والاسترتیت ژورنال این امر میتواند به دور تازهای از مذاکرات یا مبادله پیشنهادهای دیگر و طولانیتر شدن گفتوگوها بیانجامد.
با این حال، محمد مرندی، مشاور تیم مذاکره کننده ایران، در پیامی در شبکه اجتماعی توییتر گزارش العربیه را بیاساس خواند و تنها به این نکته بسنده کرد که حکومت ایران پاسخ دوم خود را از طریق هماهنگکننده اروپایی اعلام خواهد کرد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
مرندی روز چهارشنبه در گفتوگو با شبکه خبری «فرانس ۲۴» این احتمال را مطرح کرد که ممکن است دولت بایدن در نهایت زیر فشارهای داخلی و دولت اسرائیل، با خواستهای ایران مخالفت کند.
بهگفته مرندی، ایران از خواستهای خود کوتاه نمیآید و در صورت عدم توافق، این آمریکا است که اروپا را در میان بحران انرژی و بالا بودن بهای انرژی قربانی سیاستهای خود میکند.
تلاشها و انتقادهای مخالفان
مخالفان پرشمار توافق هستهای با حکومت ایران، چه در داخل و چه در خارج آمریکا، تاکید دارند که با احیای برجام منابع مالی قابل ملاحظهای در اختیار حکومت ایران قرار میگیرد که در نهایت برای پیشبرد سیاستهای منطقهای، ناامنی در خاورمیانه و تقویت گروههای نیابتی در یمن، عراق، سوریه و لبنان بهکار میرود.
یائیر لاپید، نخستوزیر اسرائیل، که بهمانند سایر مقامهای ارشد این کشور از مخالفان سرسخت توافق هستهای با حکومت ایران بهشمار میرود روز چهارشنبه در جریان یک نشست خبری در اورشلیم گفت: در صورت احیای «برجام»، حکومت ایران میتواند سالانه ۱۰۰ میلیارد دلار خرج بیثباتی در خاورمیانه کند.
بهگفته لاپید، اسرائيل طی روزهای گذشته علاوه بر مقامهای آمریکایی تماسهایی هم با مقامهای ارشد بریتانیا، فرانسه و آلمان، درباره برنامه اتمی حکومت ایران و نتیجه نهایی مذاکرات هستهای داشته است.
برخی دیگر از مخالفان توافق هستهای با حکومت ایران، توافق احتمالی فعلی در دولت بایدن را حتی از توافق نخستین در زمان اوباما ضعیف میدانند.
تد کروز، سناتور جمهوریخواه، در واکنش به ارائه پاسخ دولت بایدن، در پیامی در توییتر نوشت: توافق فعلی به گونهای تنظیم شده که به حکومت ایران امکان تقلب و فریبکاری میدهد و راه را برای دستیابی ایران به تسلیحات اتمی باز میکند.
جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا، نیز روز چهارشنبه مواضع پیشین مقامهای آمریکایی را تکرار کرد که دولت بایدن هیچ امتیاز تازهای نداده و در مقابل حکومت ایران بر سر چند موضوع مورد اختلاف، کوتاه آمده که «پیشرفت تازه» بهشمار میرود.
هرچند بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که با پاسخ روز چهارشنبه آمریکا، حکومت ایران راضی نخواهد شد و احتمالا بار دیگر مذاکرات ادامه پیدا میکند، اما جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، روز چهارشنبه گفت زمان بسیار مهم است. ما فقط چند روز برای امضا توافق فرصت داریم و بعد از تابستان، وارد یک شرایط سیاسی دیگر خواهیم شد.