اتحادیه اروپا موافقت کرده که ماده ۵۰ معاهده لیسبون یا آخرین مهلت خروج بریتانیا از اتحادیه را تا ماه فوریه سال آینده تمدید کند.

تقاضای تمدید مهلت برگزیت توسط بوریس جانسون به دنبال تصویب لایحه‌ای به رهبران اتحادیه اروپا تسلیم شد که نخست وزیر بریتانیا را مجبور می‌کرد از یک برگزیت بدون توافق در پایان ماه اکتبر، اجتناب کند.

تصمیم به تمدید این مهلت صبح دوشنبه توسط سفیران ۲۷ کشور اتحادیه اروپا در بروکسل اتخاذ شد.

این اقدام، همچنین، وعده نخست وزیر بریتانیا را دائر بر خروج این کشور از اتحادیه در ۳۱ ماه جاری باطل کرده است. او با استفاده از عبارت «بکن یا بمیر» تعهد کرده بود که بریتانیا را در راس این تاریخ از اتحادیه اروپا خارج کند.

دونالد توسک، رئیس شورای اروپا، این تاخیر را «تمدید انعطافی» (فلِکس تِنشِن) خوانده و در بیانیه‌ای در صبح دوشنبه گفت:«۲۷ کشور عضو اتحادیه توافق کرده‌اند تقاضای بریتانیا را برای «تمدید انعطافی» برگزیت تا ۳۱ ژانویه ۲۰۲۰ بپذیرند. این تصمیم در سندی مکتوب رسمیت خواهد یافت.»  

این به معنی آن است که برخلاف روند پیشین، اگر پارلمان بریتانیا به موقع پیشنهاد توافق با اتحادیه را تصویب نکند، این کشور نمی‌تواند در شب هالووین (۳۱ اکتبر) بدون داشتن توافق، از اتحادیه اروپا خارج شود.

بر مبنای مفاد معاهدات اتحادیه اروپا، بریتانیا می‌تواند در صورت تصویب توافق پیشنهادی بوریس جانسون، در هر زمانی پیش از ضرب العجل جدید، از اتحادیه اروپا خارج شود. در این صورت، برگزیت در نخستین روز نخستین ماهی که توافق از تصویب پارلمان بریتانیا بگذرد، رسمیت خواهد یافت. 

تمدید مهلت برگزیت با مقاومت امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه روبرو شد که معتقد بود یک ضرب العجل کوتاه‌تر پارلمان بریتانیا را برای تصویب توافق جانسون و بروکسل، تحت فشار خواهد گذاشت.

رهبران اتحادیه اروپا، نهایتا، با توجه به این که تقاضای آقای جانسون برای تمدید مهلت به دستور پارلمان بریتانیا مطرح شده بود، با تمدید طولانی‌تر آن موافقت کردند. اعضای اتحادیه اروپا به هیچ وجه نمی‌خواهند در تعامل های سیاست داخلی بریتانیا دخالت کنند و بیطرفانه‌ترین گزینه را انتخاب کردند. 

با توجه به این که رهبران اروپا این توافق را از طریق یک سند اعلام کرده‌اند، نیازی به برگزاری یک کنفرانس سران دیگر در این مورد نیست.

گی فرهوفشتات، هماهنگ کننده برگزیت در پارلمان اروپا، در واکنش به تمدید مهلت برگزیت و در اشاره به اظهارات پیشین آقای جانسون گفت «خیالش راحت شده که کسی در گودال نمرده » (توضیح: اشاره به عبارت بوریس جانسون که بارها می‌گفت ترجیح می‌دهد در یک گودال بمیرد تا این که مهلت برگزیت را تمدید کند).

او افزود:«بی توجه به این که گزینه دموکراتیک بریتانیا رد توافق یا خروج با توافق (با اتحادیه اروپا) باشد، و در رفراندوم دیگری تایید بشود یا نه، بی ثباتی ناشی از برگزیت بیش از حد طول کشیده است. این مهلت اضافه باید راهگشای مسیر به جلو باشد.»

هفته گذشته، بوریس جانسون  متن توافقی را که از اولین مرحله تصویب از پارلمان بریتانیا گذشت، ترمیم کرد، اما دیپلمات‌ها نگران آنند که ائتلاف شکننده طرفداران برگزیت در پارلمان – چه در حزب کارگر و چه محافظه کار -  که خواهان تصویب نهایی آن هستند، پس از بررسی دقیق متن توافق، از هم بپاشد.

پیشنهاد دولت جانسون به پارلمان برای تصویب متن توافق تا پیش از ضرب العجل ۳۱ اکتبر که مدت آن به گونه‌ای بی‌سابقه برای معاهدات مهم بین‌المللی کوتاه بود، به این دلیل که به  نمایندگان فرصت کافی برای بررسی مفاد آن را نمی‌داد، رد شد. نمایندگان پارلمان گفتند متن این توافق باید به دقت خوانده و احتمالا در آن تجدید نظر شود تا بتواند بصورت قانون دربیاید.

تمدید تاریخ برگزیت تا ۳۱ ژانویه، همچنین، به بریتانیا فرصت می‌دهد در صورت موافقت پارلمان، یک انتخابات عمومی برگزار کند. دولت آقای جانسون محتاج دوسوم رای مثبت پارلمان است تا بتواند انتخابات عمومی پیش از موعد برگزار کند، هرچند اگر اکثریت نمایندگان پارلمان به بوریس جانسون رای عدم اعتماد بدهند، انتخابات عمومی بهرحال برگزار می‌شود.

در صورت رای عدم اعتماد به بوریس جانسون، احزاب دیگر پارلمانی این فرصت را خواهند یافت که تا برگزاری انتخابات، دولت جدیدی تشکیل دهند. این تحول به معنی آن خواهد بود که رای گیری (در مورد توافقنامه برگزیت) تا سال آینده ممکن نخواهد شد.

تاخیر خروج از اتحادیه اروپا، دولت جانسون را که میلیون‌ها پوند خرج تبلیغ تاریخ خروج ۳۱ اکتبر کرده بود، در شرایط دشواری قرار می‌دهد. در عین حال، با تعویق برگزیت، بریتانیا ممکن است ناچار شود یک کمیسر جدید برای اتحادیه اروپا منصوب کند که آقای جانسون بارها گفته بود هرگز به آن تن درنخواهد داد.

https://www.independent.co.uk