نامش را بگو؛ او مهسا امینی است، دختر ۲۲ ساله‌ای که در بازداشت گشت ارشاد دچار مرگ مغزی شد و از این پس نام او «اسم رمز» آزادی زنان و همبستگی ایرانیان خواهد بود. اکنون مردم ایران خشمگین‌تر از همیشه تصمیم گرفته‌اند که به اعتراض‌ها و اعتصاب‌های سراسری ملحق شوند.

پس از اعلام رسمی خبر درگذشت مهسا امینی، شاهزاده رضا پهلوی و شهبانو فرح، روزهای یکشنبه و دوشنبه ۲۶ و ۲۷ شهریور را عزای عمومی اعلام کردند. سازمان‌های حقوق بشری و کنشگران مدنی کردستان نیز در فراخوانی مشترک از مردم خواستند در اعتراض به قتل مهسا (ژینا)، روز دوشنبه دست به اعتصاب بزنند و کسب‌وکار خود را تعطیل کنند. این فراخوان به سرعت در رسانه‌های اجتماعی بازنشر شد و بسیاری از مردم شهرهای دیگر نیز اعلام کردند که روز دوشنبه در محل کارشان حاضر نخواهند شد. گروه‌های مدنی، دانشجویی و صنفی نیز فراخوان‌هایی برای برگزاری تجمع‌های اعتراضی در روز دوشنبه منتشر کردند.

اعتراض و اعتصاب عمومی از کردستان تا تهران
گروهی از فعالان زن در تهران با یکدیگر قرار گذاشته‌اند که روز دوشنبه ساعت ۱۸ در بلوار کشاورز تجمع اعتراضی برگزار کنند. آنان در بیانیه خود تاکید کرده‌اند که به خیابان می‌آیند تا مخالفت خود را با حجاب اجباری نشان دهند، زیرا هریک از آنان می‌توانستند ژینای دیگری باشند که «تنها به طلب حق زندگی و به سبب قوانین متحجرانه» کشته می‌شوند.

دانشجویان دانشگاه پلی تکنیک تهران کشته شدن مهسا امینی را «قتل حکومتی» دانستند و با یکدیگر قرار گذاشته‌اند که روز دوشنبه ساعت ۱۲، با شعارهای «این همه کشته کافیه، حق ما آزادیه»، «از سقز تا تهران، ستم علیه زنان»، «مهسا را شما کشتید، نگید که ما نکشتیم» و «زن، زندگی، آزادی، معیار ما انسانی» تجمع اعتراضی برگزار کنند. هم‌زمان تجمع‌های دیگری نیز در دانشگاه‌های امیرکبیر، شهید بهشتی، صنعتی شریف و الزهرا برگزار خواهد شد.

شهروندان اصفهانی قرار است روز دوشنبه ساعت ۱۸ در منطقه سی‌وسه‌پل این شهر تجمع اعتراضی برگزار کنند. وعده مردم رشت نیز در همین روز و ساعت در خیابان معلم و میدان مادر این شهر است. مردم مهاباد هم در میدان شهرداری تجمع خواهند کرد. نهادهای مردمی شهرهای دیگر نیز فراخوان‌های مشابهی برای حضور در اعتراض‌های سراسری روز دوشنبه منتشر کرده‌اند.

تشکل‌های سیاسی، «فرشگرد»، «انجمن اتحاد برای آغازی نو»، «ایران چنج»، «حزب سکولار دموکرات ایرانیان»، «حزب مشروطه ایران»، «سازمان برون‌مرزی حزب پان ایرانیست»، «کوشندگان اتحاد مردمان ایران برای دموکراسی» و «نهاد مردمی» نیز قتل مهسا امینی را پایان جمهوری اسلامی ایران خواندند.

شورای مدیریت گذار نیز از تمامی مردم خواست در اعتصاب سراسری کردستان مشارکت کنند. مجمع مشورتی فعالان مدنی یارسان هم با انتشار بیانیه‌ای از عموم مردم خواستند در اعتراض به «تبعیض و کشتار زنان» به اعتصاب‌های روز دوشنبه ملحق شوند. کانون صنفی معلمان، سندیکای کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و ‌حومه، اتحادیه آزاد کارگران ایران و شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران نیز در بیانیه‌های جداگانه مرگ مهسا امینی را محکوم کرده‌اند. برگزاری تجمع‌های اعتراضی در حالی‌ ادامه دارد که نیروهای حکومتی اعتراض‌های مردمی را در روزهای شنبه و یکشنبه به‌شدت سرکوب کردند.

تیراندازی مستقیم و سرکوب مردم معترض
ویدیوها و تصاویری که از اعتراض‌های مردمی در سنندج منتشر شد، نشان می‌دهد که ماموران حکومتی به سمت مردم تیراندازی کردند و با استفاده از ماشین آبپاش و گاز اشک‌‌آور قصد داشتند مانع شکل‌گیری تجمع‌ها شوند، اما معترضان در نقطه مقابل شعارهایی مانند «سرکوب دیگه فایده نداره»، «کردستان، گورستان فاشیستان»، «مرگ بر خامنه‌ای»، «مرگ بر دیکتاتور» و «زن، زندگی، آزادی» سر دادند.

گزارش‌های میدانی از اخلال در اینترنت و فضای شدید امنیتی در شهرهای سنندج، سقز و مهاباد حکایت دارد. به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر، نیز تعدادی از معترضان سقز ازجمله کیان درخشان و پارسا صحت زخمی شده‌اند و به علت اصابت گلوله به سر و قلبشان وضعیت وخیمی دارند. تعدادی نیز دستگیر شده‌اند. دانشجویان دانشگاه تهران و شماری از شهروندان در شهرهای مشهد، شیراز، گوهردشت کرج نیز روز یکشنبه در اعتراض به قتل مهسا امینی تجمع اعتراضی برگزار کردند و با سر دادن شعارهایی مانند «از کردستان تا تهران، خونین زنان ایران» مرگ مهسا امینی را محکوم کردند.

زنان موهای خود را تراشیدند
واکنش‌ها به کشته شدن ژینا امینی در رسانه‌های اجتماعی همچنان ادامه دارد. هشتگ «مهسا امینی» بالغ‌بر یک میلیون بار در توییتر فراگیر شد و همچنان نیز ترند نخست فارسی‌زبانان است. کاربران رسانه‌های اجتماعی خشم خود را به شیوه‌های مختلف به این موضوع نشان داده‌اند؛ در این میان برخی زنان موهای خود را مقابل دوربین تراشیدند و برخی روسری‌هایشان را آتش زدند.

گوگوش، خواننده شناخته‌شده ایرانی، شامگاه یکشنبه کنسرتش در شهر فرانکفورت را به مهسا امینی تقدیم کرد و او را «دختر ایران» نامید. داریوش، دیگر خواننده ایرانی در ونکوور کانادا، مردم و گروه‌های سیاسی و مدنی را به همبستگی برای براندازی حکومت ایران دعوت کرد. واکنش‌های هنرمندان در داخل ایران نیز به کشته‌ شدن مهسا امینی ادامه دارد، پس از شبنم فرشادجو که تصویر بدون حجابش را منتشر کرد، کتایون ریاحی نیز عکسی بدون روسری از خود منتشر کرد و در مصاحبه‌ای گفت دیگر نمی‌خواهد دروغ بگوید. آناهیتا همتی نیز موهای سرش را به نشان اعتراض تراشید. گلشیفته فراهانی، بازیگر شناخته‌شده ایرانی و علی کریمی، عضو پیشین تیم ملی نیز در روزهای گذشته در صفحه شخصی خود به تناوب پست‌هایی درباره مهسا امینی منتشر کردند.

آیت‌الله اسدالله بیات زنجانی، از مراجع تقلید شیعه، ضمن محکوم کردن برخوردهای صورت گرفته با مهسا امینی، گشت ارشاد را «نامشروع، غیرقانونی و غیرعقلانی» توصیف کرد.

در ادامه واکنش‌های چهره‌های شناخته‌شده خارجی نیز جی.کی. رولینگ، نویسنده پرآوازه بریتانیایی و خالق کتاب‌های هری پاتر و الیف شافاک، نویسنده و کنشگر حقوق بشر ترکیه‌ای- بریتانیایی، نیز با انتشار پست‌هایی در حساب کاربری خود به قتل مهسا امینی اعتراض کردند. جاوید رحمان، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران که پیش‌تر درباره «رفتار جمهوری اسلامی با مهسا امینی» ابراز تاسف و ناراحتی کرده و این رویداد را نشانه‌ای از نقض گسترده حقوق بشر در ایران دانسته بود، مجددا روز گذشته خواستار تصویب قطعنامه‌ای در شورای حقوق بشر سازمان ملل به منظور محکومیت حجاب اجباری در ایران شد.

سازمان عفو بین‌الملل نیز در واکنش به جان باختن مهسا امینی، آن را مرگ مشکوکی توصیف کرد و خواستار اجرای عدالت درباره «همه ماموران و مقام‌های مسئول» در این پرونده شد. جعفر کوشا، رئیس اتحادیه سراسری کانون‌های وکلای دادگستری ایران نیز در نامه‌ای به دبیر کارگروه حقوق بشر اتحادیه سراسری کانون‌های وکلای دادگستری، خواستار بررسی مرگ مهسا امینی در این نهاد شد.

واکنش مقام‌های حکومت؛ انکار و تهدید معترضان
مقام‌های جمهوری اسلامی ایران در واکنش به اعتراض‌های گسترده مردم، در رویه‌ای مشابه با موارد پیشین ضمن انکار شواهد و اسنادی که درباره قتل مهسا وجود دارد، معترضان را به دستگیری و سرکوب تهدید کرده‌اند. سید مجید میراحمدی، معاون امنیتی و انتظامی وزیر کشور، ضرب‌وجرح مهسا امینی را «شایعه» و «دروغ‌پردازی» رسانه‌های خارجی خواند و با تهدید تلویحی معترضان گفت: «هرکسی که امنیت روانی جامعه را برهم بزند و اخبار کذب را منتشر کرده و تشویش اذهان عمومی کند، باید پاسخگوی این ادعاهای خود باشد، زیرا تمامی این موارد جرم‌انگاری شده است.» او همچنین ادعا کرد که در بخش‌های سانسور شده دوربین‌های مداربسته «هیچ صحنه مهمی» وجود ندارد.

با وجود اینکه گزارش‌های میدانی اثبات می‌کند دست‌کم دو نفر از معترضان بر اثر تیراندازی مجروح شده‌اند و حال وخیمی دارند، مهدی رمضانی، معاون سیاسی، امنیت و اجتماعی استاندار کردستان، زخمی شدن افراد و اعتراض‌های گسترده مردم را تکذیب کرد و مدعی شد که روز شنبه «چند نفر که مقابل فرمانداری شهرستان سقز سنگ‌پراکنی کرده بودند به‌صورت سطحی زخمی شدند». او همچنین ادعای آرام بودن فضای شهر سقز در روز یکشنبه را مطرح کرد و به خبرگزاری فارس گفت: «مردم به شایعات رسانه‌های ضدانقلاب توجه نکنند برخلاف شایعات هیچ کشته‌ای نداشته‌ایم و طی دو روز گذشته تنها چند نفر از هنجارشکن‌ها دستگیرشده‌اند.»

در ادامه واکنش‌های حکومتی، خبرگزاری فارسی، معترضان را به شکستن شیشه‌ ماشین‌ها و آتش زدن سطل‌ زباله‌ها متهم کرد و ستاد امربه‌معروف و نهی از منکر نیز در بیانیه‌ای مدعی شد که «باید مسئله جرم بودن بدحجابی که نیاز به دستگیری و پرونده‌سازی و دادگاهی شدن دارد، برداشته شود.» بر اساس این ادعا با «تخلف» محسوب شدن «بدحجابی»، حل مسئله بدون تنش اجتماعی امکان‌پذیر خواهد شد.