مطالعه جدیدی نشان می‌دهد که گوی‌های سنگی اسرارآمیزی که در زیستگاه‌های باستانی انسان در مدیترانه کشف شده‌اند، ممکن است تکه‌های اسباب‌بازی قدیمی‌ترین بازی‌های تخته‌ای باشد که تاکنون ساخته شده است.
تعداد زیادی از دست‌افزارهای سنگی کروی شکل کوچک در زیستگاه‌های انسانی عصر برنز در کنار دریای اژه و مدیترانه شرقی کشف شده است. با این حال، کاربرد دقیق این دست‌افزارها همچنان به صورت یک راز باقی مانده است.
در مطالعات پیشین، این نوع گوی‌ها را در مکان‌های باستان‌شناختی در سانتورینی، کرت، قبرس و سایر جزایر یونان پیدا کرده‌اند و فرضیه‌هایی در مورد کاربرد آن‌ها در نوعی قلاب‌سنگ و دستگاهی برای ثبت سیاهه یا وثیقه وجود دارد.
در جدیدترین پژوهشی که به تازگی در مجله «علوم باستان‌شناسی: گزارش‌ها» (Archaeological Science: Reports) منتشر شده است، دانشمندان بزرگ‌ترین مجموعه چنین دست‌افزار‌هایی - حدود ۷۴۶ گوی - را از شهر ماقبل‌تاریخی آکروتیری در جزیره ترا (سانتورینی) بررسی کردند.
به گفته پژوهشگران، از جمله پژوهشگران دانشگاه بریستول در بریتانیا، این سنگ‌ها که قدمت آن‌ها بین ۳۶۰۰ تا ۴۵۰۰ سال است، از توپ گلف کوچک‌ترند و به رنگ‌های مختلف و از مواد مختلف ساخته شده‌اند.
باستانشناسان دریافتند که این سنگ‌ها دو اندازه دارند - یکی بزرگ‌تر و دیگری کوچک‌تر.
«بر اساس مطالعه‌ای که کریستین-ال-اف (@Christianne_L_F) و بالکان کیومن (@BalkanCaveman) و دانشگاه بریستول (@BristolUni) انجام داده‌اند، گوی‌های سنگی اسرارآمیزی که در زیستگاه‌های انسانی مختلف در عصر برنز در کنار دریای اژه و مدیترانه یافت شده‌اند، ممکن است تکه‌هایی از نخستین اسباببازیهای تخته‌ای باشند که تاکنون ساخته شده است.»
Mysterious stone spheres found at various Bronze Age settlements across the Aegean and Mediterranean could be playing pieces from the earliest ever board games according to new study by @Christianne_L_F & @BalkanCaveman @BristolUni https://t.co/IA5kndggYs pic.twitter.com/as9IOKREMW
— European Association of Archaeologists (@archaeologyEAA) September 30, 2022
انجمن باستانشناسان اروپا (@archaeologyEAA)
۳۰سپتامبر ۲۰۲۲
آن‌ها همچنین در چندین زیستگاه باستانی مشابه که متعلق به آن دوران است، پاره‌سنگ‌هایی پیدا کردند که روی آن‌ها گودی کم‌عمقی بود که می‌شد گوی‌ها را در آن قرار داد یا روی آن گذاشت.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
کریستین فرنی، از نویسندگان این مطالعه، گفت: «مهم‌ترین یافته این مطالعه این است که گوی‌ها با دو خوشه اصلی مطابقت دارند.»
دکتر فرنی توضیح داد: «این موضوع این فرضیه را تایید می‌کند که آن‌ها را در حکم شمارنده برای یک بازی تخته‌ای استفاده می‌کرده‌اند که احتمالا گوی‌ها را برای تطبیق با این خوشه‌ها جمع‌آوری کرده بودند، نه برای دستگاه شمارش که پنداشته می‌شود گروه‌بندی‌های بیشتری داشته باشد.»
پژوهشگران می‌گویند، اگر مطالعات بیشتر ثابت کند که این گوی‌ها واقعا بخشی از یک بازی تخته‌ای باستانی بوده‌اند، باید آن‌ها را به مثابه یکی از نخستین نمونه‌ها، در کنار اسباببازیهای مشابه از شام (خاور نزدیک) و مصر قرار داد.
کنستانتینوس تریمیس، از دیگر نویسندگان این مطالعه، افزود: «اهمیت اجتماعی این گوی‌ها، طوری که چگونگی قرار گرفتن آن‌ها در گودی‌های خاص نشان می‌دهد، این نظر را بیشتر تایید می‌کند که گوی‌ها بخشی از یک بازی‌اند که برای تعامل اجتماعی انجام می‌شده است. این بینش جدید، از تعامل اجتماعی در عصر برنز در تمدن اژه خبر می‌دهد.»
دانشمندان بر این باورند که روشی که در مطالعه جدید پیگیری شده است، می‌تواند برای دست‌افزارهای مشابه کشف‌شده در سراسر منطقه اعمال شود.
© The Independent
