پس از وقوع برخی رخدادهای تروریستی که در این اواخر منجر به افزایش نگرانی ها در اردن شده است، نهادهای امنیتی این کشور از مدتی بدین سو در صدد اتخاذ اقدامات امنیتی خاصی برای جلوگیری از تهدیدهای روز افزون داعش در کشور شده اند. به ویژه این که خطر "گرگ های تنهای داعش" پس از کشته شدن ابوبکر بغدادی، رهبر سازمان داعش در اردن افزایش یافته است. زنان افراطی که در گذشته به همسران شان در صفوف نیروهای داعش در سوریه پیوسته بودند، پس از شکست داعش، دوباره به اردن باز گشتند، این زنان که به نام "زنان مهاجر" یاد می شوند، خطر بزرگی برای امنیت اردن به شمار می روند.
در حالی که منابع امنیتی اردن، شمار زنان اردنی وابسته به داعش در سوریه را به بیش از 100 نفر تخمین می زنند اما حسن ابوهنیه، پژوهشگر گروه های اسلام گرا عقیده دارد که حدود 15 درصد از جنگجویان اردنی وابسته به سازمان داعش با خانواده های خود عازم سوریه شده بودند، مسئله ای که حاکی از بالا بودن شمار زنان داعشی در اردن است. در همین حال، یک پژوهشگر سیاسی اردنی به نام محمد ابو رمان، باور دارد که تعداد زنان اردنی که متأثر از افکار و اندیشه های داعش هستند، به صدها تن می رسد.
از سوی دیگر، عبدالقادر خطیب، کارشناس حقوقی، این ایده را مطرح می کند که برخی از این زنان تا هنوز به همکاری خود با سازمان داعش ادامه می دهند و در تلاش برای تأمین منافع این گروه تروریستی در اردن هستند، البته مقامات امنیتی اردن در مدت گذشته، شمار زیادی از این زنان را به اتهام ترویج اندیشه های داعش بازداشت کرده و به نهادهای قضایی تسلیم کردند و تا کنون 10 تن از این زنان، محاکمه شدند.
البته افزایش شمار زنان وابسته به گروه های تروریستی در سطح منطقه و جهان تبدیل به یک خطر حقیقی و رو به گسترش شده است و این پدیده امروز همه جا را فرا گرفته است.
در پیوند به افزایش این خطر، ابوهنیه و ابو رمان، به صورت مشترک اقدام به نشر کتابی به عنوان "عاشقان شهادت" کردند که پیامدهای پیوستن زنان به گروه های تروریستی را مورد بررسی و مطالعه قرار می دهد. پدیده ای پیوستن زنان به گروه های تروریستی از جمله سازمان القاعده و داعش، در این کتاب به بحث و بررسی گرفته شده است. نویسندگان این کتاب سعی کردند عواملی که باعث جذب زنان به گروه های تروریستی شده است را مورد مطالعه و پژوهش قرار دهند تا انگیزه های که زنان را وادار به انجام فعالیت های تروریستی در جامعه می کند را جست و جو کنند.
پس از آغاز قیام مردمی در سوریه که منجر به وقوع درگیری میان گروه های مختلف در قلمرو سوریه شد، صدها تن از زنان اردنی با عبور از مرز وارد سوریه شدند و به صفوف نیروهای داعش پیوستند. ماجرای دختر 20 ساله اردنی که چند سال پیش به منظور پیوستن به صفوف داعش از ترکیه وارد سوریه شده بود و پیش از این که در میان جنگجویان داعش قرار گیرد، پشیمان شده و عقب نشینی کرد، تا هنوز از خاطره شهروندان اردنی فراموش نشده است.
در این کتاب پیش بینی شده است که شمار زنان وابسته به گروه های تروریستی در اردن رو به افزایش است و تا هنگامی که مبارزه علیه نیروها و افرادی که اندیشه های افراطی گروه های تروریستی را در سر دارند، به پیروزی کامل نرسد، این خطر همچنان در حال افزایش خواهد بود.
شاید بتوان گفت که ساجده ریشاوی، شهروند عراقی که در سال 2005، به منظور انجام عملیات انتحاری در شهر امان، پایتخت اردن، استخدام شده بود، آغاز گر پدیده افراط گرایی زنان در اردن باشد. البته این زن عراقی که از سوی مقامات امنیتی اردن بازداشت شده و در سال 2015، اعدام شد، خواهر یکی از دستیاران ابو مصعب زرقاوی، مؤسس سازمان داعش بود. پس از دستگیری معاذ کساسبه، خلبان اردنی که هواپیمایش در ماه ژانویه 2015، در سوریه سقوط کرد، سازمان داعش، اردن را هشدار می داد که اگر ساجده ریشاوی را به زودی رها نکند، داعش، معاذ کساسبه را اعدام خواهد کرد.
ناظران سیاسی بدین باور اند که اغلب زنانی که به سازمان های تروریستی می پیوندند، از طریق شبکه های اجتماعی جلب و جذب می شوند. ابو هنیه عقیده دارد که کاربران وابسته به داعش با مطرح کردن بحران جنگ سوریه در شبکه های اجتماعی، مردم را فریب می دهند که گویا همین سازمان ها در تلاش برای حمایت از مردم مسلمان سوریه و نجات آن ها از شر رژیم بشار اسد هستند. در پرتو همین تلاش ها، شماری از زنان که آگاهی درستی از اوضاع ندارند، گرایش به همکاری با سازمان های تروریستی پیدا می کنند.
از سوی دیگر، ابو رمان باور دارد که انگیزه اقتصادی، عامل جذب زنان به سازمان تروریستی داعش نیست زیرا بسیاری از زنان اردنی که وابستگی به داعش دارند، از افراد تحصیل یافته و طبقه متوسط جامعه هستند و این فعالیت ها را به خاطر پول انجام نمی دهند.
البته دولت اردن، تمایلی به بازگرداندن شهروندان اردنی که به منظور پیوستن به صفوف جنگ به سوریه رفته بودند، ندارد و مقامات دولتی اردن همواره سعی دارند از اظهار نظر در این مورد خودداری کنند. اما ناظران سیاسی می گویند که دولت اردن بایستی اقدام به بازگرداندن این شهروندان و خانواده های آنان کرده و آن ها را طبق قانون محاکمه کند، سپس با در نظر داشت تمام معیارهای امنیتی؛ آن ها را در یک فرایند ویژه به جامعه مدغم کند. برخی دیگر عقیده دارند که برنامه های توانبخشی و تربیت برای تغییر افکار و اندیشه های زندانیان مانند برنامه های که در عربستان سعودی اجرا شده است می تواند نقش موثری در اصلاح این افراد داشته باشد.
با آن که شمار شهروندان اردنی که به داعش پیوسته بودند به صورت دقیق معلوم نیست اما برخی از آگاهان می گویند تعداد اردنی های وابسته به داعش در حدود 2 هزار تا 2 هزار و 500 نفر تخمین زده می شود، اما برخی از افراد نزدیک به گروه جهادی سلفی اردن، تعداد این افراد را بیش از 3 هزار نفر می دانند. اما طبق آمار اعلام شده از سوی شبکه خبری سی ان ان، اردنی ها در میان افراد وابسته به داعش، رتبه سوم را دارند.
© IndependentArabia
