پس از حضور دوباره و گسترده مردم زاهدان در خیابانهای این شهر و سردادن شعارهای مختلف علیه علی خامنهای و سپاه پاسداران در روز جمعه سیام دیماه، گزارشها از ایران حاکی از آن است که نیروهای سرکوبگر از عصر روز جمعه تا ظهر شنبه، موج دیگری از بازداشتهای محله به محله در زاهدان را آغاز کردهاند.
اعتراضات مردم زاهدان علیه جمهوری اسلامی همراه با خیزش سراسری که ۳۰ دیماه، شانزدهمین جمعه اعتراضی خود را تجربه کرد، در حالی شکل گرفت که از چند روز قبل محدودیتهای تردد و استقرار گسترده نیروهای امنیتی و سرکوبگر در این شهر مشاهده شد.
وبسایت خبری حالوش که اخبار حقوق بشری و اعتراضات مردم استان سیستان و بلوچستان را پوشش میدهد، روز شنبه اول بهمن، گزارش داده که بازداشت نوجوانان و جوانان زاهدانی در ۲۴ ساعت گذشته در مناطق بعث، شیرآباد و کریمآباد زاهدان ابعاد گستردهتری داشته است.
همچنین در این گزارش آمده است که نیروهای امنیتی و لباس شخصی در مناطق مختلف زاهدان، شهروندان بلوچی را که مدارک هویتی ندارند، یا این مدارک را هنگام بازرسیهای خیابانی همراه نداشتهاند، بازداشت کردهاند و آنها را به همراه مهاجران افغان و ازبکستانی مقیم در زاهدان «رد مرز» میکنند.
رد مرز، به اخراج اتباع خارجی (که بیشتر شهروندان افغانستانی و پاکستانیاند) از ایران گفته میشود که مدارک قانونی اقامت در ایران را ندارند. جمهوری اسلامی برای بسیاری از شهروندان بلوچ که اصالتا ایرانیاند و در سیستان و بلوچستان متولد شدهاند نیز به دلایل نامعلوم مدارک هویتی صادر نمیکند.
حالوش میگوید در بازداشتهای عصر و شامگاه جمعه ۳۰ دی، سرکوبگران در مناطق بعث، شیرآباد و کریمآباد تعدادی از جوانان بلوچ را بازداشت کردند و خانوادههای این جوانان مقابل کلانتریهای این مناطق تجمع اعتراضی برگزار کردند و خواستار آزادی فرزندان خود شدند.
حالوش افزود که نیروهای انتظامی و امنیتی شمار زیادی از مهاجران افغان و ازبکستانی مقیم زاهدان را که مجوز اقامت داشتهاند نیز بازداشت کردهاند.
نیروهای امنیتی در منطقه بازار مشترک زاهدان، به بازداشت این اتباع افغانستانی و ازبکستانی مقیم زاهدان اقدام کردهاند و مالکان مغازهها و کسبوکارها را تهدید کردهاند که «نباید به این افراد سنی مذهب» با وجود داشتن کارت اقامت، مغازه اجاره دهند، یا از آنها خرید کنند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
مردم زاهدان از زمان انتصاب محمد کرمی، فرمانده قرارگاه قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در جنوب شرق ایران، فشارهای بیشتری را نسبت به گذشته متحمل شدهاند. بر اساس گزارش سازمانهای حقوق بشری بلوچستان، جوانان بسیاری در موقعیتهایی پیشبینی نشدنی و به این دلیل که مثلا برای تماشای بازی فوتبال در محله خود جمع شده بودند، بازداشت شدهاند. تنها در سه روز آخر هفته منتهی به جمعه ۱۶ دی، بیش از ۱۰۰ شهروند بلوچ در شهر زاهدان بازداشت شدند.
منابع حقوق بشری در استان سیستان و بلوچستان میگویند طی روزهای اخیر درجه دیگری از حضور نیروهای نظامی و امنیتی را در زاهدان شاهد بودهاند و آن را با ماجرای تاریخی و دینی «شعب ابیطالب» مقایسه میکنند. مقایسهای که در یکی از شعارنوشتههای مردمی در اعتراضات روز جمعه اخیر نیز مشاهده شد.
از آغاز اعتراضات در زاهدان و دیگر شهرهای استان سیستان و بلوچستان تاکنون، تعداد زیادی از نوجوانان و کودکان در این استان بازداشت شدهاند که از سرنوشت و وضعیت بسیاری از این کودکان و نوجوانان زیر ۱۸ سال اطلاعی در دست نیست.
همزمان با زاهدان که روز جمعه ۳۰ دی، شاهد حضور گسترده و هزاران نفری مردم معترض به جمهوری اسلامی در شانزدهمین جمعه اعتراضی بود، معترضان در شهر راسک نیز در حمایت از مولوی عبدالحمید و مولوی نقشبندی، امامان جمعه اهل سنت و معترض به سیاستهای حکومت، به خیابانها آمدند و شعار «مرگ بر دیکتاتور» سردادند.
همچنین در گالیکش، بهدنبال ممانعت جمهوری اسلامی از برگزاری نماز جمعه، مردم مقابل خانه مولوی گرگیج تجمع کردند. او در این تجمع گفت: «حکومتی که صدای مردم را نمیشنود، لایق حکومتداری نیست.»
موج جدید بازداشتها در زاهدان که از روز دوشنبه ۱۲ دیماه آغاز شده است، در خبرگزاری دولتی ایرنا «عملیات مشترک وزارت اطلاعات، سازمان اطلاعات سپاه پاسداران و فرماندهی انتظامی سیستان و بلوچستان» خوانده شد و ایرنا بازداشتشدگان را «اراذلواوباش و سارقان مسلح زاهدان» نامید؛ ادعایی که بسیاری از شهروندان و فعالان سیاسی و حقوق بشری در زاهدان، آن را «کذب محض» خواندند و بازداشتها را تنها به معنای «سرکوب آزادی بیان و قلعوقمع معترضان به جمهوری اسلامی» میدانند.
برخی منابع آگاه میگویند شمار بازداشتشدگان در موج جدید دستگیریها در زاهدان، به دستکم ۱۱۳ تن رسیده است و کمپین فعالین بلوچ هم روز ۱۶ دیماه هشدار داد که بسیاری از این کودکان و نوجوانان بازداشت شده، در معرض فشار برای «اخذ اعترافات اجباری» و احکام سنگین قرار دارند.