ائتلافی از فعالان با حمایت مالی جورج سوروس، چارلز کوک، و صندوق برادران راکفلر کارزاری مخفی برای احیای برجام به راه انداخته‌اند. بر اساس نامه‌های داخلی که به دست واشنگتن فری بیکن رسیده است، آن‌ها در تلاش‌اند مسئله احیای برجام را به اعتراض‌ها و حقوق بشر ایرانیان مرتبط کنند.
فعالان گروه‌هایی مانند جی استریت، نایاک، بنیادهای جامعه باز (بنیاد سوروس)، دیده‌بان حقوق بشر، و صندوق برادران راکفلر گرد هم آمده‌اند تا با قانون‌گذاران لابی کنند و تحت پوشش لوایح حقوق بشری، گفت‌و‌گوهای برجام را احیا کنند. این اطلاعات بر اساس ایمیلی به دست آمده که یکی از لابی‌گران گروه جی استریت برای سایر فعالان فرستاده و به دست فری بیکن نیز رسیده است.
در نامه دیلن ویلیامز، از گروه جی استریت، آمده است: «پیشنهاد می‌کنم که گروه هفته آینده جلسه‌ای مجازی تشکیل دهد تا همفکری کنیم و امیدوارم در مورد اصول قانونی حمایت از مردم ایران به توافق برسیم تا بتوانیم به قانون‌گذاران متمایل به دیپلماسی ارائه کنیم.»
او در ادامه افزوده است: «با توجه به ضرورت احتیاط، حساسیت موضوع، و تهدیدهای خشونت‌آمیز علیه تعدادی از اعضای گروه، لطفا این طرح را محرمانه نگه دارید.»
یک منبع آگاه به فری بیکن گفت این گروه‌های کنشگر «در نظر دارند یک برنامه دوجانبه را دنبال کنند، تا از طریق قانون راهی پیدا کنند که دموکرات‌های حامی توافق، تحت پوشش حمایت از زنان ایرانی و حقوق بشر ایرانیان وارد عمل شوند، بدون اینکه مسئله احیای برجام با چالش مواجه شود، و در عین حال ائتلافی از اعضای مجلس نمایندگان و سنا تشکیل شود و نامه‌ای سرگشاده به رئیس‌جمهوری بنویسند تا از او بخواهند در مورد پرونده هسته‌ای، در دیپلماسی را باز نگه دارد».
این خبر در حالی منتشر شده است که قانون‌گذاران آمریکایی زیر فشار روزافزون افکار عمومی قرار دارند تا در میانه سرکوب خشونت‌بار معترضان ایرانی و ادامه حمایت نظامی جمهوری اسلامی از روسیه، تحریم‌ها علیه ایران تشدید شود. این راهبرد نشان می‌دهد که حتی قاطع‌ترین حامیان برجام به این نتیجه رسیده‌اند که فضای سیاسی برای موضع‌گیری در سمت دیپلماسی مسموم و نامطلوب است‌ــ و سیاستمدارانی که می‌خواهند به توافق بازگردند باید دست‌کم حفظ ظاهر کنند که از جنبش اعتراضی و حقوق بشر ایرانیان دفاع می‌کنند.
سرکوب خشونت‌بار معترضان، گسترش نفوذ نظامی جمهوری اسلامی در آمریکای لاتین، و تهدیدها علیه آمریکا، بازگشت دولت بایدن به مذاکرات هسته‌ای را پیچیده و دشوار کرده است، اما حامیان برجام می‌گویند به‌رغم تمام این نگرانی‌ها، مذاکرات باید ادامه پیدا کند.
یک منبع آگاه که در جریان بحث‌ها قرار دارد به فری بیکن گفت راهبرد فعالان، که نتیجه نشستی محرمانه در نیویورک در دسامبر ۲۰۲۲ است، ارائه قوانین حقوق بشری به قانون‌گذاران حامی برجام را شامل می‌شود، تا آن‌ها تحت پوششی سیاسی نامه‌ای را امضا کنند و در آن از دولت بایدن بخواهند به توافق هسته‌ای بازگردد.
به گفته یک منبع آگاه، این گروه فعالان در هفته نخست دسامبر در مرکز پوکانتیکو در کایکت، املاک خانوادگی جان دی. راکفلر در وست‌چستر کانتی در نیویورک، برای تدوین راهبرد گرد هم آمدند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
ویلیامز، از گروه جی استریت، ایمیل مذکور را برای گروه کوچکی از فعالان فرستاده است، از جمله رایان کاستلو از نایاک، مایک آمیتی از جامعه باز (بنیاد سوروس)، و مت داس از بنیاد کارنگی برای صلح بین‌المللی. همه این گروه‌ها از جورج سوروس یا چارلز کوک بودجه دریافت می‌کنند.
ویلیام داس، نایاک، و بنیادهای جامعه باز به درخواست فری بیکن برای اظهارنظر در این زمینه پاسخی ندادند.
دیده‌بان حقوق بشر از اظهارنظر مستقیم در مورد این طرح لابی‌گری خودداری کرد. اما سخنگوی دیده‌بان حقوق بشر گفت این گروه «در مورد برجام موضعی نمی‌گیرد» و «در زمینه چگونگی گسترش و حمایت از حقوق بشر در ایران با سیاست‌گذاران و سایرین در حوزه سیاست خارجی» همکاری می‌کند.
به‌رغم موارد نقض حقوق بشر جمهوری اسلامی، شماری از گیرندگان ایمیل مذکور اخیرا مقاله‌هایی نوشته‌اند و خواستار ازسرگیری مذاکرات برجام شده‌اند.
الی گرانمایه، عضو شورای اروپایی روابط خارجی، در اکتبر ۲۰۲۲ در مقاله‌ای برای موسسه کویینسی که تحت حمایت مالی کوک است، نوشت: «در حالی که نگرانی‌ها در مورد توسل روزافزون حکومت ایران به خشونت علیه معترضان افزایش می‌یابد، دولت‌های غربی تحت فشار گروه‌هایی قرار دارند که مخالف دیپلماسی با ایران‌اند و می‌خواهند مذاکرات هسته‌ای کنار گذاشته شود. اروپا و ایالات متحده آمریکا نباید مقابل این فشارها سر خم کنند.»
او در ادامه نوشت: «مسیر دیپلماتیک برای احیای برجام، به‌جای بمب یا تحریم‌های بیشتر، همچنان بهترین نتیجه را هم برای غرب و هم برای مردم ایران در بر دارد.»
کلسی دیونپورت از انجمن کنترل تسلیحات، که او نیز ایمیل مذکور را دریافت کرد، مقاله‌ای مشابه در دسامبر ۲۰۲۲ نوشت.
دیونپورت نوشت: «مذاکره با ایران وقتی حکومت در حال سرکوب خشونت‌بار اعتراض‌هاست گزینه جذابی نیست، اما حکومتی که با تسلیحات هسته‌ای جسورتر شده است تهدید به‌مراتب بزرگ‌تری برای مردم ایران، ایالات متحده آمریکا، و متحدان و شرکای منطقه‌ای‌اش است. زمان آن فرا رسیده است که طرح دیپلماتیک ب چرخه هسته‌ای را تثبیت و فضایی برای دیپلماسی آینده ایجاد کند.»
به گفته منبعی آگاه که در جریان گفت‌و‌گوها قرار دارد، قانون مورد بحث در ایمیل مذکور به قطعنامه محکوم‌سازی اقدام جمهوری اسلامی به نقض حقوق بشر که مجلس نمایندگان هفته گذشته تصویب کرد، مرتبط نیست. اما به گفته او، این لایحه قانونی می‌تواند به راهبرد موافق دیپلماسی کمک کند، زیرا به قانون‌گذاران امکان می‌دهد از جمهوری اسلامی انتقاد کنند بدون اینکه اقدامی واقعی و ملموس علیه‌اش صورت دهند.
نیک نیکبخت، فعال حقوق بشر ساکن کالیفرنیا که در ژانویه سال جاری تجمعی اعتراضی بیرون دفتر کیتی پورتر، نامزد دموکرات سنا، ترتیب داد، از قطعنامه مجلس نمایندگان ابراز خشنودی کرد. اما گفت حمایت کلامی سیاستمداران کافی نیست و باید از طریق تحریم و سایر اقدام‌های تنبیهی با جمهوری اسلامی برخورد کنند.
پورتر، که منطقه‌اش یکی از بزرگ‌ترین گروه‌های ایرانی‌ـ‌آمریکایی‌ها را در خود جای داده است، حامی توافق با ایران است و نایاک، گروه لابی‌گر حامی جمهوری اسلامی، از او حمایت می‌کند.
نیکبخت به فری بیکن گفت: «اگر سیاستمداران می‌خواهند فقط به تصویب قطعنامه ادامه دهند، آن‌وقت می‌فهمیم که به‌نوعی دارند بازی می‌کنند و حرف و نیتشان یکی نیست.»
