یک مهاجم انتحاری، پیش از ظهر پنجشنبه ۱۸ اسفند، خودش را به محل کار مولوی محمد داوود مزمل، استاندار قدرتمند طالبان در بلخ، رساند و با منفجر کردن جلیقه‌اش، مزمل و شماری از همراهانش را کشت. تصاویر منتشر‌شده از محل انفجار و همچنین تصاویر دوربین‌های مداربسته نشان می‌دهد که انفجار در سالن پذیرایی دفتر استانداری طالبان در بلخ رخ داده است. در یکی از ویدیوها دیده می‌شود مردی که لباس محلی بر تن دارد با عبور از موانع امنیتی، به سمت دفتر استانداری طالبان قدم می‌زند.
این تصاویر که از دوربین‌های مداربسته گرفته شده است، مرد مهاجم را تا لحظه ورود به سالن محل پذیرایی از مهمانان استاندار طالبان نشان می‌دهد. همچنین تصاویری منتشر شده است که ویرانی گسترده پس از انفجار و اجسادی خونین را نشان می‌دهد. با این حال تاکنون هیچ گروهی مسئولیت این حمله را به عهده نگرفته است و طالبان به‌جز کشته شدن داوود مزمل، درباره کشته یا زخمی شدن افراد دیگری که در محل انفجار حضور داشتند صحبت نکرده‌اند.
محمد داوود مزمل از چهره‌های ارشد طالبان و از عناصر کلیدی یک جناح داخلی و تضعیف‌شده به نام «شورای هلمند» بود. هرچند تشکیلاتی مانند شورای هلمند، شبکه حقانی، شورای مشهد و شورای کویته، با سلطه طالبان بر افغانستان منحل شدند و سران این شوراها اکنون در چارچوب رژیم «امارت اسلامی افغانستان» فعالیت می‌کنند، اما به‌دلیل رقابت‌های درونی طالبان، ساختار‌های غیر‌رسمی این گروه‌ها همچنان تا حدی حفظ شده‌اند.
با وجود اینکه یک نهاد رسمی با عنوان شبکه حقانی و با ساختار و تشکیلاتی که رهبری طالبان آن را تایید کنند وجود ندارد، اما این شبکه تحت رهبری سراج‌الدین حقانی، همچنان تشکیلات و سلطه‌اش را به صورت غیر‌رسمی حفظ کرده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
شورای هلمند که رهبری آن را اخترمحمد منصور، رهبر پیشین طالبان، برعهده داشت، از گروهی از فرماندهان پشتون‌تبار طالبان عمدتا از استان‌های هلمند، قندهار و فراه تشکیل شده است.
اخترمحمد منصور، رهبر پیشین طالبان که در سال ۲۰۱۶ و در حال بازگشت از ایران در بلوچستان پاکستان و طی یک حمله هوایی نیروهای آمریکایی کشته شد، رهبری شورای هلمند را برعهده داشت.
با کشته شدن اخترمنصور، شورای هلمند تضعیف شد. ملا عبدالقیوم ذاکر، صدر ابراهیم، ملا گل‌آغا، داوود مزمل و ملا نعیم از اعضای کلیدی شورای هلمند بودند که پس از کشته شدن اختر منصور تلاش کردند جایگاه خود را به‌عنوان همراهان اصلی رهبر پیشین طالبان در صفوف این گروه حفظ کنند.
شورای هلمند به‌دلیل نفوذ و قدرتی که در جنوب افغانستان و به‌ویژه در استان‌های هلمند، فراه، نیمروز، زابل و هرات داشت، با روگردان شدن از پاکستان، روابط نزدیکی با سپاه پاسداران جمهوری اسلامی ایران برقرار کرد. البته روابط میان نیروی قدس سپاه پاسداران و طالبان از زمانی که فعالیت این گروه در سال ۲۰۰۵ دوباره از سر گرفته شد برقرار شد، اما این روابط در سال‌های بعد که طالبان موفق شدند مناطقی را به کنترل خود درآورند توسعه یافت.
گفته می‌شود که طالبان در سال‌های بعد «شورای مشهد» را تشکیل دادند و کمک‌های مالی و تسلیحاتی از ایران دریافت می‌کردند تا جنگ علیه دولت پیشین افغانستان و نیروهای ناتو را گسترش دهند.
محمد داوود مزمل در سال ۲۰۱۵ و در زمانی که معاون تشکیلات طالبان در هلمند بود، با فیلم مستند محسن اسلام‌زاده، مستندساز ایرانی، به نام «تنها میان طالبان» به شهرت رسید. محسن اسلام‌زاده برای تهیه این فیلم به مناطق زیر سلطه طالبان سفر کرد و با محمد داوود مزمل مصاحبه کرد. این مستند به نحوی تلاشی بود برای مشروع جلوه داده جنگ طالبان علیه دولت وقت افغانستان که در رسانه‌های دولتی ایران به صورت گسترده بازتاب داشت.
محمد داوود مزمل در سال ۲۰۱۶ به سمت استاندار طالبان در فراه گماشته شد و در سال ۲۰۱۸ در زمان افزایش حملات داعش خراسان در شرق افغانستان، به سمت استاندار طالبان در ننگرهار منصوب شد. مزمل رهبر اصلی جنگ طالبان علیه داعش در شرق افغانستان بود و گفته می‌شود موفق شد بخشی از تشکیلات داعش در شرق افغانستان را مهار کند.
پس از سلطه طالبان بر افغانستان و فروپاشی دولت پیشین، داوود مزمل همچنان به‌عنوان استاندار طالبان در ننگرهار باقی ماند. بازداشت، شکنجه، اعدام و انداختن اجساد افراد متهم به عضویت در داعش به کانال آب درونته، از کارنامه داوود مزمل در زمان فعالیتش در ننگرهار است. او در مردادماه امسال به‌عنوان استاندار بلخ معرفی شد و پس از کشکمش دو هفته‌ای با مولوی قدرت‌الله ابوحمزه، استاندار مورد حمایت شبکه حقانی، این کرسی را تصاحب کرد.
مولوی قدرت‌الله ابوحمزه که نفوذ زیادی در میان طالبان شمال و به‌ویژه در بلخ دارد، به‌عنوان استاندار زابل که شهری در جنوب افغانستان است گمارده شد. قاری صلاح‌الدین ایوبی، فرمانده ازبک‌تبار که از رهبری طالبان ناراضی شده بود نیز به‌عنوان فرمانده پلیس زابل گمارده شد. زابل یک استان پشتون‌نشین و به‌شدت محروم است که مانند شهرهای شمال بندر تجاری و معادن پر‌درآمد ندارد. تنها راه کسب درآمد در زابل که ممکن است سران طالبان از آن بهره ببرند، تجارت غیر‌قانونی اسلحه و مواد مخدر است که آن هم در انحصار فرماندهان قدرتمند محلی است.
هرچند تاکنون هیچ‌گروهی قتل محمد داوود مزمل را برعهده نگرفته است، اما کشتن او به ترورهای سران طالبان به دست گروه داعش خراسان شباهت زیادی دارد. داعش در سال ۲۰۲۲، عبدالرحیم حقانی و مجیب‌الرحمان انصاری، دو مغز متفکر طالبان که دستور قتل و کشتار افراد داعش را صادر کرده بودند، به همین شیوه به قتل رساند.
با این حال، عبور از لایه‌ها و حصارهای امنیتی طالبان که برای افرادی چون حقانی، انصاری و مزمل در نظر گرفته‌اند، نشانگر نفوذ عمیق داعش در میان طالبان است. از سوی دیگر، کشته شدن داوود مزمل در حالی که عبدالقیوم ذاکر در سپتامبر سال گذشته در پنجشیر کشته شد و صدر ابراهیم و ملا گل‌آغا نیز در انزوا به سر می‌برند، شاید پایان شورای هلمند را در صفوف طالبان رقم بزند.
هرچند بعید است کشته شدن مزمل بتواند نفوذ سپاه پاسداران را در میان طالبان تضعیف کند، اما این حادثه نگرانی عمیقی برای رهبری طالبان بابت هدف قرار گرفتن به شیوه‌های مشابه ایجاد می‌کند.
