چین می‌کوشد میان دولت پاکستان و امارت اسلامی طالبان در مورد مبارزه مشترک با تحریک طالبان پاکستان (تی‌تی‌پی) میانجیگری کند. دولت پاکستان از حمایت امارت طالبان از هم‌پیمانان پاکستانی خود نگران است و تا حال چندین بار برای قطع این حمایت با طالبان افغانستان گفت‌وگو کرده است.

به گزارش روزنامه اکسپرس تریبون، چاپ پاکستان، وزرای خارجه چین و گروه طالبان که اخیرا برای یک نشست سه‌جانبه در اسلام‌آباد حضور داشتند، در مورد وضعیت کنونی افغانستان هم گفت‌وگو کرده‌اند و یکی از موضوع‌های در دستورکار پناهگاه‌های تحریک طالبان پاکستانی در افغانستان بوده است.

پاکستان از حضور تحریک طالبان پاکستان و گروه‌های وابسته به آن در افغانستان نگران است و چین از طالبان افغانستان خواسته است جلوی استفاده «تی‌تی‌پی» را در خاک آن کشور بگیرد. چین همچنین در مورد جدایی‌طلبان اویغور که در افغانستان در حال فعالیت‌اند، نیز خواستار برخورد و اقدام‌های لازم شده است.

گمان می‌رود امارت اسلامی در حال بررسی درخواست‌های چین در مورد وضعیت اویغورها باشد. گزارش‌هایی وجود دارد که صدها عضو جنبش اسلامی ترکستان شرقی از مرزهای چین وارد خاک افغانستان شده و در این کشور پایگاه‌های آموزشی ایجاد کرده‌اند. اما مسئله تحریک طالبان پاکستان پیچیده‌تر است و به دلیل هم پیمانی این گروه با امارت اسلامی و بیعت تی‌تی‌پی با ملا هبت‌الله، رهبر طالبان افغانستان، جلوگیری از فعالیت این گروه در افغانستان، کار ساده‌ای نیست.

زمانی که پاکستان در اواخر سال ۲۰۲۱ در پی اقدام علیه تحریک طالبان پاکستان بود، از امارت اسلامی افغانستان نیز طلب همکاری کرد اما طالبان افغانستان در عوض، پیشنهاد میانجیگری میان دولت پاکستان و تی‌تی‌پی را مطرح کردند. اسلام‌آباد این پیشنهاد را پذیرفت. گفت‌وگوها هم ابتدا خوب پیش رفت و تحریک طالبان پاکستان در ازای آزادی برخی ستیزه‌جویانش از زندان‌های دولت پاکستان، آتش‌بس را پذیرفت.

این آتش‌بس که ژوئن ۲۰۲۲ برقرار شد، پنج ماه ادامه یافت. دولت پاکستان به عنوان بخشی از اقدام‌های اعتمادسازی به صدها جنگجوی تحریک طالبان پاکستان اجازه اسکان مجدد در این کشور را داد. با این حال، آتش‌بس مدت زیادی ادامه نیافت و «تی‌تی‌پی» در نوامبر ۲۰۲۲ آتش‌بس را به صورت یک‌جانبه شکست و حملات علیه دولت پاکستان را آغاز کرد.

این حملات خونین آتش جنگ میان «تی‌تی‌پی» و دولت پاکستان را بیش از همیشه شعله‌ور کرد و دولت پاکستان نیز حملات و عملیات نظامی علیه «تی‌تی‌پی» در مناطق تحت نفوذ این گروه در خیبرپختونخواه و وزیرستان شمالی را افزایش داد. با این حال به دلیل عقبه محکم «تی‌تی‌پی» در خاک افغانستان، حملات ارتش پاکستان نتوانست آن‌طور که باید به تحریک طالبان ضربه بزند.

حالا دولت پاکستان می‌خواهد تا با استفاده از اهرم‌های مالی و اقتصادی چین با طالبان افغانستان وارد معادله شود. دولت پاکستان هفته گذشته در جریان مذاکرات سه‌جانبه وزرای خارجه این کشورها، بار دیگر مسئله لزوم مبارزه امارت اسلامی با تی‌تی‌پی را مطرح کرد. اما امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه طالبان، موضع خود مبنی بر گفت‌وگو و مذاکره میان دولت پاکستان و تحریک طالبان این کشور، با همکاری امارت اسلامی را تکرار کرد. اظهارات متقی در موسسه مطالعات راهبردی پاکستان، نیز نشان‌دهنده همین دیدگاه طالبان است. او در آن سخنرانی، بار دیگر بر لزوم گفت‌وگو میان دو طرف تاکید کرد.

برای چین هم مسئله تنش میان دولت پاکستان و امارت اسلامی بر سر «تی‌تی‌پی»، در درجه دوم اهمیت قرار دارد. چین تمام تلاش خود را بر متقاعد کردن طالبان برای مبارزه با جنبش ترکستان شرقی یا دست‌کم، منفعل کردن این گروه متمرکز کرده است. تنها چیزی که چین تاکید دارد این است که بحث در مورد تی‌تی‌پی میان طالبان افغانستان و دولت پاکستان نباید آن‌ها را به موقعیت بدون بازگشت برساند.

برخی منابع پاکستانی می‌گویند دولت این کشور در مورد مسئله تحریک طالبان پاکستان از مدیریت اثرگذار چین برای اعمال فشار بر طالبان افغانستان استفاده می‌کند. به گفته این منابع، چین اهرم فشاری بر طالبان افغانستان دارد و پاکستان تلاش می‌کند چین از این اهرم مالی و اقتصادی بر طالبان افغانستان به منظور رسیدگی به موضوع پناهگاه‌های تروریستی استفاده کند.