همزمان با اوج‌گیری مجدد تنش‌های موجود میان باکو و ایروان، رهبران ارمنستان و آذربایجان در روز یکشنبه، ۱۴ مه (۲۴ اردیبهشت)، در بروکسل دیدار و گفت‌وگو کردند.

دیدار نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان، و الهام علی‌اف، رئیس‌جمهوری آذربایجان، به میزبانی چارلز میشل، رئیس شورای اروپا، در حالی رخ می‌دهد که تنش‌ها در مرزهای دو جمهوری جداشده از اتحاد جماهیر شوروی سابق، برای کنترل منطقه مورد مناقشه، بار دیگر بالا گرفته است.

به‌گفته سخنگوی شورای اروپا، این پنجمین نشست سران دو کشور با میانجی‌گری اروپا به‌حساب می‌آید و هدف از آن، پایان دادن به درگیری‌های طرفین و بازگشت آرامش به مرزهای مشترک است.

یک روز پیش از آن، همزمان با آغاز درگیری‌های تازه در مرزهای این دو کشور، رئیس شورای اروپا با نخست‌وزیر ارمنستان دیدار و گفت‌و‌گو کرد. در ادامه این دیدارها، چارلز میشل صبح روز یکشنبه، ۱۴ مه، نیز با رئیس‌جمهوری آذربایجان دیدار و گفت‌و‌گو کرد تا مقدمات لازم را برای دیدار سه‌جانبه عصر همان روز فراهم کند.

در درگیری‌های پراکنده‌ پنجشنبه و جمعه، یک سرباز ارمنی و یک سرباز آذربایجانی جان باختند و شش سرباز ارمنستان هم زخمی شدند.

نیکول پاشینیان با متهم کردن جمهوری آذربایجان به «تضعیف مذاکرات» بروکسل، چشم‌انداز این دیدار را برای امضای توافق‌ صلح با علی‌اف «بسیار اندک» ارزیابی کرد.

روابط بین دو جمهوری استقلال‌یافته از شوروی سابق، از ۱۹۹۱ به این‌سو متشنج شد؛ زمانی که ارتش ارمنستان قره‌باغ و هفت منطقه مجاور آن را به تصرف خود درآورد. در پاییز ۲۰۲۰، جمهوری آذربایجان پس از جنگی کوتاه که ۴۴ روز طول کشید، شهرها، روستاها و آبادی‌های متعددی را پس‌ گرفت. در پی آن، توافق صلح بین دو کشور با میانجی‌گری روسیه امضا شد و نیروهای حافظ صلح روسیه در مناطق کوهستانی قره‌باغ مستقر شدند.

در این میان، با وجود آتش‌بس، تیراندازی‌های جسته‌گریخته‌ای در امتداد مرز ارمنستان و جمهوری آذربایجان و در منطقه قره‌باغ رخ داده و از همین ‌رو، ارمنستان از ناکارآمدی نیروهای حافظ صلح روسیه به ستوه آمده است. ایروان می‌گوید نیروهای حافظ صلح روسیه توانایی لازم را برای حفاظت از ارمنی‌های ساکن منطقه ندارند.

آتش تنش‌های اخیر هنگامی شعله‌ور شد که باکو در تاریخ ۲۳ آوریل اعلام کرد نخستین ایست بازرسی جاده‌ای را در ورودی گذرگاه لاچین، تنها مسیری که ارمنستان را به منطقه قره‌باع متصل می‌کند، ایجاد کرده است. ایروان این اقدام را «نقض فاحش» توافق آتش‌بس ۲۰۲۰ می‌داند.

رئیس شورای اروپا پیش‌تر در اواخر مارس، در تماس تلفنی با رهبران دو کشور، از تشدید تنش بین جمهوری‌های آذربایجان و ارمنستان ابراز نگرانی کرد.

ایالات متحده آمریکا نیز با هدف یافتن راهی برای فرونشاندن تنش‌های اخیر بر سر مناقشه در مورد مالکیت و اوضاع قره‌باغ، اوایل مه میزبان مذاکراتی چهارروزه میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان بود. در این مذاکرات، وزیران خارجه سه کشور دیدار و گفت‌و‌گو کردند.