دبیر انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان آب‌های معدنی و آشامیدنی ایران از صادرات «آب بسته‌بندی به روسیه» خبر داد و گفت که صادرات آب بسته‌بندی از ایران به روسیه برای «اولین‌بار» و آنهم به دلیل «درگیری‌ها» و نیاز روسیه به آب‌بسته‌بندی در جریان حمله این کشور به اوکراین انجام شده است. این درحالی است که پیش‌تر ایران که خود دچار بحران و افزایش قیمت دارو است به روسیه دارو صادر کرده بود. این افزون بر گزارش‌های متعددی است که درباره ارسال پهپاد ساخت ایران به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین منتشر می‌شود.

پیمان فروهر، دبیر انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان آب‌های معدنی و آشامیدنی، روز پنج‌شنبه ۱۸ خرداد ماه، تاکید کرد که بخش عمده صادرات آب‌بسته‌بندی طی سال گذشته به روسیه انجام شده است. به گفته او از مجموع ۱۰ میلیون دلار صادرات آب بسته‌بندی طی سال ۱۴۰۱،  نزدیک به هفت میلیون دلار آن به روسیه صادر شده است.

دبیر انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان آب‌های معدنی و آشامیدنی تاکید کرد که صادرات آب بسته‌بندی از ایران به روسیه «برای اولین بار» انجام شده است تا «نیاز روسیه به آب بسته‌بندی به جهت درگیری‌ها» پس از حمله ارتش روسیه به اوکراین  را تامین کند».

فروهر میزان فروش محصولات آب بسته‌بندی ایران در مجموع دو میلیارد و ۵۰۰ میلیون لیتر اعلام کرد. اما اشاره نکرد حجم آب بسته‌بندی صادر شده به روسیه چه میزان بوده است.

دبیر انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان آب‌های معدنی و آشامیدنی همچنین نسبت صادرات آب بسته‌بندی از ایران را کمتر از کشورهای همسایه عنوان کرد و افزود: «به دلیل قیمت تمام شده در مقایسه با رقبای منطقه‌ای است، در ایران هزینه‌های تامین مالی بسیار سنگین است و با کشورهای همسایه به خصوص ترکیه قابل مقایسه نیست.»

فروهر با بیان اینکه اهداف تولیدکنندگان آب بسته‌بندی در ایران «بیشتر بازارهای حوزه خلیج‌فارس بوده است» گفت که در عمل صادرات به این کشورها متوقف شده است چرا که «ذائقه‌هایشان به شدت به دلیل توریست‌پذیری از کشورهای غربی تغییر کرده و بخش بزرگی از واردات این کشورها به محصولات غربی اختصاص یافته است.»

به گفته فروهر، در حال حاضر کشورهای اتحادیه عرب هم ترجیح‌شان واردات آب بسته‌بندی از کشورهای عرب منطقه است، و «کشورهای عراق و افغانستان نیز در تولید آب بسته‌بندی خودکفا شده‌اند و کارخانجات متعدد بسته‌بندی راه‌اندازی کرده‌اند.»

دبیر انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان آب‌های معدنی و آشامیدنی  تاکید کرد که برای صادرات آب بسته‌بندی «روابط دیپلماتیک، امنیت تاجر، و کرایه حمل نیز به شدت اثر دارد» در حالی که همه این مولفه‌ها در شرایط فعلی ایران به «در جهت تضعیف صادرات» است.

وضعیت مصرف آب بسته‌بندی در داخل ایران نیز به شدت محدود است تا آنجا که به گفته پیمان فروهر «فروش محصولات آب بسته‌بندی در داخل کشور نیز خیلی وابسته به اقتصاد و معیشت خانوار است و زمانی که اقتصاد خانوار دچار تنگی و تورم می‌شود صنعت آب بسته‌بندی هم تاثیرپذیر قرار می‌گیرد و وقتی اقتصاد خانوار دچار تزلزل می‌شود، همان میزان مصرف آب بسته‌بندی بلافاصله از سبد خانوار حذف می‌شود.»

اعلام صادرات آب بسته‌بندی به روسیه به دلیل تامین نیاز این کشور همزمان با حمله به اوکراین، بار دیگر نشان می‌دهد که جمهوری اسلامی ایران تا حد امکان به حمایت از روسیه در جریان حمله اوکراین پرداخته است.

آبان ماه گذشته نیز در حالی که نایب‌رئیس انجمن داروسازان از کمبود شدید دارو و «آوارگی بیشتر بیماران برای پیدا کردن یک قلم دارو» خبر داد، گزارش‌های متعددی از صادرات دارو به روسیه و ردپای این کشور در به وجود آمدن کمبود دارو در ایران منتشر شد. مقام‌های وزارت بهداشت نیز افزایش صادرات دارو به روسیه را تایید کردند.

علیرضا پیمان‌پاک، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در مهر ماه ۱۴۰۱ از برنامه‌ریزی برای صادرات دارو به روسیه  خبر داد و گفت: «طبق آمار واردات دارو و تجهیزات پزشکی روسیه در سال ۲۰ میلیون دلار است و با خروج شرکت‌های غربی از این کشور به‌دلیل تحریم، بازار مناسبی پیش روی شرکت‌های ایرانی قرار گرفته است.»

پس از آن حسین شمالی، مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت، در ۶ آبان ۱۴۰۱ از «رشد قابل توجه صادرات دارو از ایران به روسیه» خبر داد و گفت: «ارزش صادرات داروهای ایرانی به روسیه در سال گذشته حدود هفت میلیون و ۵۰۰ هزار دلار بود. عمده داروهای صادرشده از ایران به روسیه نیز در گذشته داروهای زیستی مانند اینترفرون بتا و فاکتور هفت» بوده است.

صادرات دارو به روسیه در حالی انجام شد که پیشتر سجاد اسماعیلی، مشاور سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت، گفته بود «تا زمانی که نیاز داخل کشور تامین نشود، مجوز صادرات به هیچ شرکتی نمی‌دهد» .اما پس از علنی شدن صادرات دارو از ایران به روسیه، حسین شمالی مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت گفت که این صادرات به خاطر «نزدیکی روابط بین دو کشور ایران و روسیه» انجام شده است.

صادرات دارو و اکنون آب بسته‌بندی برای تامین نیازهای ضروری روسیه در جریان حمله به اوکراین در حالی انجام می‌شود که گزارش‌ها حاکی از آن است که  جمهوری اسلامی ایران تعداد زیادی پهپاد از جمله پهپادهای شاهد را در اختیار روسیه قرار داده است.

روزنامه واشینگتن‌پست نخستین گزارش‌ها در این زمینه را منتشر کرد. جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید نیز بهار سال ۱۴۰۱ از ارسال پهپاد از ایران به روسیه برای به کارگیری در حمله به اوکراین ابراز نگرانی کرد. اما مقام‌های جمهوری اسلامی چند ماه آن را انکار کردند.

سرانجام پس از آنکه مقام‌های اوکراینی از انهدام ده‌ها فروند پهپاد شاهد خبر دادند، حسین امیر عبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، ارسال پهپاد به روسیه را تایید کرد اما مدعی شد که روسیه وعده کرده از این پهپادها علیه اوکراین استفاده نکند.

الکساندر مرژکو، رئیس کمیته خارجی پارلمان اوکراین روز دوشنبه در جریان بررسی «طرح تروریستی اعلام کردن سپاه پاسداران» گفت: «در حالی که مقام‌های جمهوری اسلامی می‌دانند که روسیه از پهپادها و دیگر تسلیحات ارسالی از ایران علیه اوکراین استفاده می‌کند، اقدام‌شان برای تامین این پهپادها و تسلیحات، جنایت به شمار می‌آید.»